Hoe overstappen naar de kwartaalaangifte?

Met ingang van 1 januari 2005 worden meer BTW-plichtigen toegelaten tot het stelsel van de ‘kwartaalaangiften’. Maar tegelijk worden er ook meer van dit stelsel uitgesloten.

De auteur is advocaat en hoofdredacteur van Fiscoloog.

TW-plichtigen moeten regelmatig een BTW-aangifte indienen. Daarin moeten zij informatie verschaffen over de leveringen of diensten die zij in de voorbije periode hebben verricht. Van de BTW die zij ontvangen hebben, trekken zij in dezelfde aangifte de BTW af die zij zelf hebben betaald. Uit de aangifte blijkt aldus hoeveel BTW zij uiteindelijk aan de schatkist zijn verschuldigd.

KWARTAAL. Normaal moet elke maand een aangifte worden ingediend. Maar voor BTW-plichtigen met een relatief kleine omzet wordt aanvaard dat zij slechts per kwartaal een aangifte indienen.

Die mogelijkheid staat vandaag open voor belastingplichtigen met een omzet van niet meer dan 500.000 euro. Met ingang van 1 januari 2005 wordt die grens verdubbeld. Vanaf dat ogenblik zullen BTW-plichtigen met een omzet (exclusief BTW) van niet meer dan 1.000.000 euro kunnen opteren voor de kwartaalaangifte. De bedoeling is duidelijk. De maandaangifte zorgt voor een zware administratieve last. Door kleine belastingplichtigen slechts te verplichten om één keer per kwartaal een aangifte in te dienen, wordt die last aanzienlijk verlicht.

Let wel, de kwartaalaangifte is een mogelijkheid, geen verplichting. Iemand die bijvoorbeeld een omzet haalt van 750.000 euro, valt vandaag nog altijd onder het stelsel van de maandaangiften. Vanaf 1 januari 2005 zal hij kunnen opteren voor de kwartaalaangifte (wegens de verdubbeling van de grens van 500.000 euro naar 1.000.000 euro). Maar als hij het zelf niet wenst, mag hij perfect maandaangiften blijven indienen.

TERUGGAAF. Sommigen hebben er belang bij om niet over te stappen naar het stelsel van de kwartaalaangiften. Wie geregeld een BTW-tegoed heeft, zal de teruggaaf ervan normaal gezien vlugger kunnen verkrijgen als hij maandaangiften indient, dan in het stelsel van de kwartaalaangiften.

Een andere reden heeft te maken met de voorschotten die kwartaalaangevers moeten betalen in de maanden waarin zij geen aangifte indienen. Die voorschotten zijn gelijk aan één derde van de BTW die voor het vorige kwartaal was verschuldigd. Neem bijvoorbeeld een kwartaalaangever die over het eerste kwartaal van 2004 in totaal 9000 euro BTW verschuldigd was. Die heeft dan voor de tweede en de derde maand van het tweede trimester (mei en juni) telkens een voorschot moeten betalen van 3000 euro.

Bij belastingplichtigen met sterk schommelende omzetten kan het stelsel van de voorschotten tot gevolg hebben dat ze na een trimester waarin ze goed hebben geboerd, hoge voorschotten moeten betalen, terwijl de omzet inmiddels veel lager is. Ook dat kan een reden zijn om gewoon in het stelsel van de maandaangiften te blijven. Dan betalen ze per maand alleen maar de BTW op de werkelijk gerealiseerde omzet.

GEMAK. Voor veel BTW-plichtigen wegen deze redenen evenwel niet op tegen het administratieve gemak dat voortvloeit uit de verlossing van de verplichting om elke maand een aangifte in te dienen. Zij zullen de verhoging van het drempelbedrag van 500.000 naar 1.000.000 euro met plezier verwelkomen.

Let op: de overschakeling van het stelsel van de maandaangiften naar dat van de kwartaalaangevers is geen automatisme. Het is niet omdat u een omzet hebt van niet meer dan 1.000.000 euro, dat u vanaf 1 januari 2005 slechts per kwartaal een aangifte zou moeten indienen. U moet uitdrukkelijk opteren voor de kwartaalaangifte. In de nieuwe regeling moet de overgang bovendien door de administratie worden toegestaan. Voorts is vereist dat de aanvraag bij gemotiveerd verzoekschrift gebeurt en dat zij vóór het einde van het jaar gebeurt. De overgang van het stelsel van de maandaangevers naar dat van de kwartaalaangevers heeft immers slechts uitwerking vanaf 1 januari van het jaar dat volgt op de datum van het gemotiveerde verzoekschrift.

TIJDIG. Maandaangevers met een omzet van niet meer dan 1.000.000 euro die vanaf begin 2005 willen overgaan naar het stelsel van de kwartaalaangiften moeten dus tijdig de nodige stappen ondernemen. Wat u onder tijdig moet verstaan, is op dit ogenblik niet helemaal duidelijk. Normaal gezien zou het moeten volstaan dat het gemotiveerde verzoekschrift vóór het einde van dit jaar bij het BTW-controlekantoor toekomt. Maar in een bepaalde interpretatie zou dit al vóór 1 december moeten gebeuren. Wie op veilig wil spelen, dient zijn verzoekschrift dus uiterlijk op 30 november 2004 in. Wie wacht tot begin 2005, zal hoe dan ook slechts vanaf 2006 naar het stelsel van de kwartaalaangevers kunnen overstappen, tenzij de administratie alsnog in een afwijkende (administratieve) overgangsregeling zou voorzien.

UITSLUITING. Tot slot nog slecht nieuws voor verkopers van gsm’s, computers en auto’s. Zij worden uitgesloten van het systeem van de kwartaalaangiften zodra hun omzet per jaar de grens van 200.000 euro overschrijdt. Hetzelfde geldt voor de leveranciers van minerale oliën. Maar voor hen gaat het om een versoepeling. Zij waren tot nog toe zonder meer uitgesloten van het stelsel van de kwartaalaangiften. Vanaf 1 januari 2005 is dit nog maar het geval als hun omzet de grens van 200.000 euro overschrijdt.

Jan Van Dyck

Wie wil overschakelen, dient zijn verzoekschrift best uiterlijk op 30 november in.