Het Theaterfestival 2004

Het Vlaamse luik van Het Theaterfestival 2004 vindt plaats van do 26/8 t/m za 4/9 in Vooruit, Minard en De Vlaamse Opera, Gent. Info en reserveringen op tel. 09 267 28 28 (Vooruit) of via www.vooruit.be. Info over het festival tevens op www.theaterfestival.nl.

De achttiende editie van Het Theaterfestival werd voorafgegaan door veel controverse. In Nederland dreigt het festival zijn subsidies te verliezen; in België besliste de Gentse Vooruit om in de toekomst niet langer als co-organisator op te treden; en bovenal: de beslissing van de festivaldirectie om haar selectie voortaan aan curatoren en niet aan een jury toe te vertrouwen, stuitte op onbegrip van zowel pers als artiesten.

Vraag is of het publiek van al die heisa wat zal merken wanneer het festival naar jaarlijkse gewoonte niet alleen zijn eigen deuren, maar ook het theaterseizoen opent op donderdag 26 augustus in Vooruit – meteen dus de laatste keer dat dit in Gent zal gebeuren.

De Nederlander Martin Schouten en de Vlaamse Nicole Petit werden als eerste curatoren van Het Theaterfestival aangezocht. Schouten was jarenlang theatercriticus bij De Volkskrant, en is nu actief als schrijver en journalist; Petit werkte bij het Gentse Speelteater / de Kopergietery, en staat op dit moment in voor de buitenlandse contacten van DASTheater en Theater Zuidpool. Schouten en Petit selecteerden respectievelijk acht volwassenen- en vier jeugdproducties die zij als belangwekkend ervoeren. Drie volwassenenvoorstellingen konden niet voor het festival worden hernomen: ‘Poquelin’ van tg. STAN, ‘Tim van Athene’ van ZT Hollandia en Het Toneelhuis en ‘Tartuffe’ van Het Nationaal Toneel. Gevolg is dat de selectie nóg Zuid-Nederlandser oogt dan ze al was: zes van de negen voorstellingen die in Gent te zien zijn, zijn van Vlaamse komaf.

Een tweede bijeffect is dat de keuze van Schouten een minder repertoiregerichte indruk maakt dan in oorsprong. Twee repertoirestukken blijven in zijn selectie over. Lucas Vandervost en De Tijd bliezen het achttiende-eeuwse ‘Emilia Galotti’, een burgerlijke draak van de Duitser Gotthold Ephraim Lessing, nieuw leven in. Ivo van Hove stortte zich met Toneelgroep Amsterdam op ‘Rouw Siert Electra’ van een van zijn voorkeursauteurs, Eugene O’Neill. De drie overige producties in Schoutens selectie vertrekken alle van nieuw tekstmateriaal: ‘Achter ‘t eten’ van Toneelgroep Ceremonia, Het muziek Lod en Theater Zuidpool, een hoogtepunt in het oeuvre van auteur-regisseur Eric De Volder en componist Dick van der Harst; ‘Geslacht’ van het Amsterdamse Dood Paard; en ‘One Hand Waving Free’ van KVS en DASTheater, een miniatuurtje van Bernard Van Eeghem, de verrassendste naam op het festivalaffiche.

De selectie van Nicole Petit komt integraal naar Gent: ‘Frustration Island / De Ingebeelde Grieken’, Homeros’ ‘Odyssee’ volgens de knotsgekke Kakkewieten en HetPaleis; ‘De Gebroeders Leeuwenhart’ van het Brusselse Bronks; de jongerenopera ‘Drift’ van Muziektheater Transparant; en ten slotte ‘Ik zou mezelf willen weggeven, maar ik weet niet aan wie’ van Huis aan de Amstel, de enige Nederlandse productie in het jeugdluik.

Behalve de geselecteerde voorstellingen zijn er debatten, studiedagen enzovoort. Veel aandacht gaat daarbij uit naar een genre dat in de selectie afwezig bleef: het zintuiglijke theater, vorig jaar wél op het affiche met Peter Verhelsts ‘Het Sprookjesbordeel’. De State of the Union bij de start van het festival wordt uitgesproken door het nieuwe godenkind én enfant terrible van het Vlaamse theater, Wayn Traub.

P. Anthonissen