HET NETWERK VAN TONY GRAM: TENTAKELS TOT IN CURAÇAO

Tony Gram (60) heeft graag dat u vermoedt dat hij een jongen van de gestampte pot is. Een buitenstaander die een rare overnamepolitiek volgt en thuishoort in de rand van het serieuze zakenleven. Die zelfverhulling is nep. Tony Gram heeft charisma, veel geld dat hij slim inzet, een resem bedrijven en een ongebroken werklust.

Zijn hoofdkantoor is een mengeling van magazijn en werkplek. De berline staat in een garagegang die tevens de entree is. Tony Gram is miljardair in Belgische frank, maar houdt niet van dikdoenerij en kuren. Hij vermijdt het circuit van Lions en Rotary, houdt afstand van Vlaams Economisch Verbond en Verbond van Belgische Ondernemingen en ontvangt niemand in zijn kapitale villa omringd door tienduizenden tulpen in het miljoenenkwartier ten noorden van Antwerpen. Een vriendenfeest ter gelegenheid van zijn zestigste verjaardag in Hotel Mamounia in Marrakech was een uitzondering op de regel.

Het zenuwcentrum van de confederatie Gram ligt bij het Antwerpse Sportpaleis in een industrie- en allochtonenstraat. Tussen de Tweemontstraat en het Albertkanaal bezit Gram heel wat hectaren. Op de deur van het kantoor staan de namen van zijn lievelingen: Delsey, Kipling, Laurent David, Gramyco en de jongste telg, VG Airlines. Op het dressoir in zijn kantoor staat een Airbus in steen met de naam Tony Gram op de romp. Een presentje van Natuursteen Vlaminck, één van zijn bedrijven en de Belgische marktleider voor de restauratie van kastelen, kathedralen en meesterwoningen.

Alleen in België al bezit Gram een zestiental bedrijven (zie tabel: Het binnenlandse imperium van Tony Gram). Het is niet steeds de meest transparante structuur. Volgens Gram staat elke vennootschap op zich, maar de balansen leren anders. Er zijn onderlinge participaties en er wordt nogal wat geschoven. Een voorbeeld: Delsey Benelux. De omzet van 47 miljoen euro in 1999 kelderde in 2000 naar 5 miljoen euro (het personeel daalde van 46 naar 9). Gevolg: een negatief eigen vermogen van 1,5 miljoen euro. Delsey Benelux bezit 99% in Alexandra International, dat op zijn beurt Delsey France bezit. Kijken we dan even naar de balans van het bescheiden Alexandra International. Daar staan wel stevige financiële vaste activa op (7 miljoen euro in 1998, 5,1 miljoen euro in 1999 en 3,7 miljoen euro in 2000). Aan de passiefkant staan identieke bedragen bij de herwaarderingsmeerwaarden (dit zijn dus minwaarden). Een door Trends gecontacteerde bedrijfsrevisor vindt deze boekingstechniek “redelijk vreemd”.

Onlangs werd Tony Gram de nieuwe eigenaar van De Kroon in Brasschaat, een café-restaurant met een puissant cliënteel van Nederbelgen. Hij is zelf geboren in Breda, maar bezit de Belgische nationaliteit. De groep Gram zit vol verhalen: Gramyco was op een bepaald ogenblik met 1500 hoogtewerkers van 50.000 euro per stuk de grootste dienstverlener in die niche ter wereld. Het pingpongen van Kipling tussen Gram, de Zwitserse bank UBS (overnemer van dit bedrijf van Gram, daarop ongelukkige eigenaar en vervolgens verkoper van Kipling aan Gram voor weinig meer dan symbolische centen) bracht 100 miljoen euro op.

Tony Gram beslist snel. Zoals iedereen in Antwerpen, kende hij de naam en de reputatie van Freddy Van Gaever en diens transporttalent. Gram en Van Gaever hadden echter nooit persoonlijk contact. Tijdens een maaltijd in Ter Vennen, Edegem, werd tijdens de laatste twintig minuten gepraat over VG Airlines. Met een handdruk werd vervolgens de overname door Tony Gram beklonken. Ook nu zou hij een bod gedaan hebben op Sobelair zonder het dossier echt bestudeerd te hebben.

Belangrijk voor de kracht van Gram zijn de buitenlandse activiteiten. In Oost-Duitsland verwierf hij bijvoorbeeld een grote laminaatfabriek. In Nederland heeft hij een aantal vennootschappen. Gramyco BV en Verstappen Handel- en Verhuurmaatschappij BV zijn twee werkmaatschappijen. De moeder van beide bedrijven is Scafholding BV, dat in 2000 voor 17,5 miljoen euro financiële vaste activa bezat, maar ook 16,9 miljoen euro langlopende schulden. Eenzelfde beeld bij Selex International BV (10,3 miljoen euro financiële vaste activa en 7,1 miljoen euro langlopende schuld). Selex International is eigendom van Wilbury International NV, gevestigd op Curaçao (Nederlandse Antillen).

Ook het Nederlandse Delsey Holding BV heeft een moedermaatschappij op Curaçao ( Delsey International NV). Delsey Holding bezat in 1999 77 miljoen euro financiële activa en 77,2 miljoen euro langlopende schulden. Dat waren er respectievelijk 60 miljoen en 62,8 miljoen euro méér dan het jaar voordien.

Scafholding en Selex International leiden ons naar de Verenigde Staten, waar Tony Gram voorzitter en CEO is van het vastgoedbedrijf Deltona Corporation in Florida. Zoon Rudy Gram (37) – die in Florida woont en er met Ferrari‘s en Porsches rondtoert – is er directeur. Deltona Corporation is beursgenoteerd in de VS (zij het in het meer marginale over thecounter circuit) maar zou binnenkort van de beurs verdwijnen. Er is een omruiloperatie bezig, waardoor de familie Gram de enige aandeelhouder wordt. Deltona werd in 1962 opgericht en Tony Gram nam het in 1992 over. Deltona is gespecialiseerd in het bouwen van volledige dorpen (huizen, winkels, nutsvoorzieningen…). Sinds 1962 heeft Deltona er elf gebouwd, waarvan er vier zich nog in afwerking bevinden (zie kaartje). In totaal wonen er 200.000 mensen. In 2001 boekte Deltona een omzet van 14,1 miljoen dollar. Het gecumuleerd verlies bedraagt 74,3 miljoen dollar.

Ook hier is de transparantie niet bijster groot. Deltona leeft sinds 1992 bij de gratie van leningen die het ontvangt van vier vennootschappen: Scafholding, Selex International, Yasawa Holdings (Curaçao) en Swan Development Corporation (een Amerikaanse vastgoedfirma waarvan Rudy Gram vice-president is). Yasawa heeft op 31 maart 2002 3,9 miljoen dollar tegoed en heeft een eerste retentierecht op de inkomsten van Deltona en bovendien een hypotheek op alle bezittingen. Swan Development Corporation heeft nog 6,6 miljoen dollar tegoed. De vier leninggevers worden terugbetaald met contracten die Deltona afsluit. Zo koopt Scafholding contracten aan tegen 65% van de waarde. Op die manier krijgt Deltona onmiddellijk geld om de up front betalingen voor de nieuwe projecten te kunnen doen. De eigendommen verdwijnen echter richting al of niet op Curaçao gevestigde bedrijven van Tony Gram.

Guido Muelenaer [{ssquf}]