HET ELITAIRE RAADSEL VAN HET FN

Hij is niet zo bekend als voorzitter Marine Le Pen en haar nicht Marion Maréchal-Le Pen, maar vicevoorzitter Florian Philippot is een van de invloedrijkste figuren van het Front National. Hij is de architect van het radicaal-linkse economische programma van de partij.

De wettelijke pensioenleeftijd verlagen tot zestig jaar, alle lonen optrekken, 200 euro hoger minimumloon per maand, hogere uitkeringen, importheffingen, overheidsopdrachten enkel toekennen aan binnenlandse bedrijven, een exit uit de eurozone, … Is dit het economische programma van het radicaal-linkse Podemos in Spanje of het Griekse Syriza? Fout. Het zijn een aantal programmapunten van het Front National, dat zondag bij de regionale verkiezingen met 30 procent de grootste partij in Frankrijk werd.

Vijf dagen voor de stembusgang waarschuwde Pierre Gattaz, de voorzitter van de Franse werkgeversorganisatie Medef, voor de partij van Marine Le Pen: “Het economische programma lijkt opvallend veel op het Programme Commun van socialisten en communisten uit 1981.” De socialist François Mitterrand werd toen tot president verkozen en voerde de linkse plannen onverkort uit. De Franse economie ging kopje-onder en moest in twee jaar drie keer devalueren. Gattaz: “Laten we daar niet opnieuw mee beginnen. Extreemrechts en extreemlinks lijken echt veel op elkaar.”

De werkgeversbaas kreeg de wind van voren van Florian Philippot, de vicevoorzitter van het FN die zondag in ‘le Grand Est’ (Elzas-Lotharingen-Champagne-Ardennen) een onverhoopt resultaat haalde: 35 procent. Philippot: “Gattaz droomt van het hyperkapitalisme. Hij wil delokaliseren waar en wanneer hij wil. Hij wil goedkope migranten naar hier halen om een asociaal beleid te voeren.”

Product van de Franse elite

Philippot is de partijstrateeg en de vertrouwenspersoon van FN-voorzitter Marine Le Pen. Hij sloot zich in september 2011 aan bij het FN. Eerder onverwachts. Zelfs zijn ouders vernamen het via de media. De 34-jarige Florian Philippot is een atypische frontman. Hij groeide op in een onderwijzersgezin in een betere buitenwijk van Rijsel, en is een product van de Franse elite, met diploma’s aan ENA, HEC en Sciences Po. Door oude militanten van de partij wordt hij daarom vaak omschreven als arrogant en hautain. Philippot liet bij herhaling weten dat hij nooit voor stichter Jean-Marie Le Pen zou stemmen. Het was onder druk van Philippot dat Le Pen Sr. eerder dit jaar opzij werd geschoven.

Dochter Marine, sinds 2011 aan het roer, wil de partij omvormen tot een brede volkspartij, zonder extreem-rechts etiket. Daar kan Philippot zich in terugvinden.

Een linkse nationalist

Met Philippot als hoofd strategie verbreedde het Front National zijn politieke thema’s. Het draait niet langer enkel om migranten en onveiligheid. Ook de hoge werkloosheid is meer en meer een thema. Onder president François Hollande kwamen er 700.000 werklozen bij. 3,5 miljoen Fransen of meer dan 10 procent van de beroepsbevolking zitten zonder werk. Een record. In arme regio’s in het noorden bedraagt de werkloosheidsgraad meer dan 20 procent. Volgens het FN is die werkloosheid niet het gevolg van de 35-urige werkweek, te weinig flexibele arbeidsmarkten of hoge loonkosten, maar van te veel economisch liberalisme. Philippot en het FN zijn voor meer staatsinterventie en protectionisme. In de woorden van Marine Le Pen: “De definitie van globalisering? Je laat producten maken door slaven en je verkoopt ze aan werklozen in Frankrijk.”

Florian Philippot wordt omschreven als een ‘republikeinse nationalist’. Hij haalde een flink deel van zijn politieke mosterd bij de euroscepticus Jean-Pierre Chevènement. Philippot dweepte met de linkse nationalist en de voormalige socialistische minister van Binnenlandse Zaken. Charles de Gaulle is zijn politieke voorbeeld. Onder de voormalige Franse president zou de euro er nooit zijn gekomen, laat staan dat Frankrijk soevereiniteit zou hebben afgestaan aan de Europese Unie, aldus de nummer twee van het FN. Philippot heeft een grote hekel aan de Europese Unie: “De Unie is zoiets als sterren aan het firmament: ze geven nog licht, maar eigenlijk zijn ze al dood. Er gaapt een enorme kloof tussen een elite die de EU op handen draagt, en het gewone volk dat knarsetandt over de EU.” Philippot heeft een hekel aan de euro, die hij weleens omschrijft als de Deutsche mark.

Van Philippots privéleven is weinig geweten, behalve dat hij homoseksueel is. ‘Pokerface’ luidt zijn bijnaam, want Philippot toont nooit emoties. “De man is een raadsel”, typeerde het Duitse weekblad Der Spiegel hem. “Hij wikt en weegt altijd zijn woorden. Hij is introvert. Hij is ongetwijfeld bekwaam in zijn functie. Maar je weet eigenlijk niet waarvoor hij staat.” Philippot gaf het blad gelijk: “Een politicus moet geen principes hebben, maar de juiste tactiek en de juiste woorden op het juiste moment.”

WOLFGANG RIEPL EN ALAIN MOUTON, ILLUSTRATIE JENS CLAESSENS

“Een politicus moet geen principes hebben, maar de juiste tactiek en de juiste woorden op het juiste moment”