Heiko in Istanboel

De leider inspireert

“De werkdag in de fabriek is erg vergelijkbaar met België: drie ploegen van acht uur, zeven dagen op zeven. Bedienden werken van 8 tot 17.30 uur van maandag tot vrijdag. De cultuur hier verschilt niet zo fel van de cultuur in andere staalkoordfabrieken van Bekaert in de wereld. Systemen worden geregeld uitgewisseld en er is veel internationaal contact. Als ik naar de cultuur in andere Turkse bedrijven kijk, dan zie ik dat vooral de manager bepalend is voor de sfeer en cultuur in zijn of haar afdeling. Er wordt ook meer belang gehecht aan status en titel van de functie. Turken geloven niet in partijen en programma’s, maar in leiders. Ook in de bedrijven is dat meestal zo.”

Sterke ondernemingszin

“Een groot verschil met België is de ondernemingszin. Veel Turken proberen hun plaats in de economie te vinden en starten een bedrijfje op. Ontelbare bedrijfjes bestaan uit een kantoor van waaruit iemand via computer en telefoon zijn diensten probeert te verkopen aan anderen, met een wisselende graad van succes. Veel jonge afgestudeerden geloven dat ze beter hun brood kunnen verdienen door zelf iets te beginnen dan in dienst te gaan bij een bedrijf.”

Gastvrij en trots

“De Turkse gastvrijheid is enorm. Als je intrekt in je nieuwe huis, nodigen de buren je steevast uit voor een kennismaking. Al spreek je geen woord Turks, ze zullen toch proberen een conversatie aan te knopen, bieden je thee en allerhande huisgemaakte lekkernijen aan. Zodra Turken merken dat je een probleem hebt, proberen ze je te helpen uit gastvrijheid, bezorgdheid of uit trots. Die trots gaat heel ver. Turken kunnen vanwege historische redenen op weinig buitenlandse hulp rekenen en zijn vooral op zichzelf aangewezen. Voor zowat alles bestaat een Turkse versie of een Turkse oplossing en volgens de meeste Turken is die minstens even goed als de buitenlandse.”

Grote invloed van de media

“De dynamiek van de economie in Turkije volgt gedeeltelijk de internationale markten. De invloed van de VS en de EU op de exporteconomie is duidelijk, maar de interne markt volgt niet noodzakelijk dezelfde trend. De sfeer onder de bevolking in Turkije wordt grotendeels bepaald door de hoofdonderwerpen in de media op dat moment. De invloed van media op wat leeft onder de bevolking is enorm en het collectieve geheugen van de bevolking is meestal op de korte termijn gericht. Het langdurende conflict met de Koerdische minderheid in het oosten van Turkije blijft latent aanwezig in het bewustzijn van vele mensen. Iedereen is het erover eens dat het conflict moet ophouden, maar over de manier waarop dat moet gebeuren lopen de meningen erg wijd uiteen.”

Werken aan de relatie

“Turkse ondernemers doen zaken met mensen die ze vertrouwen. Een bekend bedrijf met een goede reputatie kan gemakkelijk iemand sturen voor een vergadering of kennismaking, maar dat is nog geen garantie voor een business. De Turkse ondernemer moet overtuigd zijn dat de zakenpartner voor hem voordelen brengt en hem niet in de steek laat. Wees niet gefrustreerd als het eerste halfuur van een meeting besteed wordt aan persoonlijk kennismaken en wat smalltalk. Zelf vragen stellen over de carrière en het bedrijf van de gesprekspartner is een aanrader. Veel Turkse mensen zijn erg gevoelig voor thema’s als politiek, economie, buitenlandse relaties of de rol van het leger. Pas op met uitspraken daarover. Weet ook dat er een groot gebrek is aan cash in de Turkse economie. Zakendoen in cash kan voordelen brengen als je koopt.”

Nasýlsýnýz?* (*) ‘Hoe gaat het?’ in het Turks