Hef de migratiestop op

De regering- Verhofstadt stelde vorige week vrijdag haar hervorming van de asielprocedure voor. Een verdienstelijke poging, maar jammer genoeg tot mislukken gedoemd. Wat zich begin vorige week even aftekende, kwam immers niet uit de bus: een eerste aanzet tot een echte migratiepolitiek. Het idee om buitenlandse werknemers op een georganiseerde en gecontroleerde manier werkvergunningen te bezorgen, werd naar verder studiewerk verwezen.

Nochtans ligt daar een mogelijkheid om het systeem te verbeteren. Want waarom is de asielprocedure zo’n vergaarbak van allerlei mensen die er oneigenlijk gebruik van maken, alleen maar uit op een beter leven en een OCMW-vergoeding van 28.000 frank per maand? Omdat er van buiten de Europese Unie geen andere toegang tot het rijke Noorden is.

In 1974 werd in België een migratiestop afgekondigd. Als de regering de moed zou hebben om die op te heffen, en een gecontroleerde politiek van werkvergunningen zou toelaten, ontstaan er twee toegangswegen: één voor échte asielzoekers en één voor mensen die op zoek zijn naar werk. Wie het werksysteem geprobeerd heeft, wordt automatisch geweigerd bij een tweede poging via het asielsysteem.

Hoe moet dit migratiebeleid eruit zien? België zal quota’s moeten bepalen over het aantal vreemdelingen dat het kan opnemen. Vaak wordt daarbij verwezen naar een migratieland als de Verenigde Staten. Waarbij al te vaak wordt vergeten hoe restrictief het Amerikaanse systeem is. De VS kent inderdaad zijn befaamde green card: de werkvergunning die meteen ook een definitieve verblijfsvergunning is. Maar tegelijk zijn er talloze systemen van visa die beperkt in de tijd zijn, en die zelfs beperkt zijn tot één werkgever. Ook Zwitserland werkt op die manier (zelfs met seizoenarbeid).

Zo’n restrictief systeem heeft z’n voordelen voor de ontvangende landen: de druk wordt niet al te groot en er wordt geen valse hoop gecreëerd. Voor de uitsturende landen is het ook positief, ook al beweren de tegenstanders dat het negatieve ontwikkelingshulp is om de beste krachten uit een ontwikkelingsland weg te plukken. Met een restrictief systeem is dat echter niet het geval. De buitenlandse werknemers komen voor een beperkte periode naar hier, doen hier kennis op, keren terug en kunnen dan in eigen land hun kennis omzetten. Het Silicon Valley van Taiwan is op die manier opgebouwd, met dank aan de Verenigde Staten.

Bovendien mag ook de gunstige invloed van de financiële transfers van buitenlandse werknemers naar hun moederland niet onderschat worden. In sommige Afrikaanse landen is trouwens een systeem opgezet om die gelden te kanaliseren naar ontwikkelingsprojecten.

De (gecontroleerde) opheffing van de migratiestop zal de asielproblematiek klaarder maken. Maar is hij daarmee ook opgelost? Neen, in geen geval. Ten eerste blijft er het probleem van de integratie van de migranten die hier in een vreemde cultuur terechtkomen. En hoe ver kan en moet die integratie gaan voor mensen die hier slechts tijdelijk blijven? Ten tweede zal er altijd migratiedruk blijven, zolang het Noorden honderd keer en meer rijker is dan het Zuiden. Het is de (lage) prijs die we voor onze welvaart betalen.

guido muelenaer