Hameren

op kwaliteit

“Toen de heer Suzuki van Pioneer Japan hier op bezoek was, viel hij zo ongeveer achterover van verbazing. Hoe kón dit allemaal nog, op de vooravond van het jaar 2000… Maar heel diep in zijn oogjes zag ik een gloed van bewondering.”

TEKST : MILO DERDEYN

Aan het woord is Yves-Bernard André, gedelegeerd bestuurder van Phlox Electronique, een bedrijf(je) dat ultimate-high-end hifi-toestellen vervaardigt onder de merknaam YBA (naar de initialen van de maître à penser). Vervaardigen is het juiste woord want elk toestel wordt van a tot z door één man in elkaar gezet. Het is zoiets als een kruising tussen Rolls-Royce en een Zwitserse uurwerkenfabriek. Quality Control neemt hier hallucinante vormen aan. Vóór gebruik wordt elk onderdeel (transistor, resistor…) grondig getest en wat niet voldoet aan de norm, gaat onverbiddelijk terug naar afzender. De condensatoren fabriceert YBA zelf. Net zoals de coating voor sommige onderdelen, het soldeersel, de verf van de behuizing voor wie een andere dan de standaardkleuren (zwart en zilver) wenst tot en met de kabels naar de luidsprekers, tussen de toestellen onderling en de netsnoeren (!), door Yves-Bernard André zelf ontwikkeld worden.

“Eigenlijk is alles wat je hier ziet al verkocht. Wij hebben geen voorraad en werken bijna uitsluitend op bestelling. Zo kunnen we optimaal rekening houden met de desiderata van de klant, binnen de door ons vastgelegde normen natuurlijk. Een Canadese klant vraagt bijvoorbeeld een versterker met Europese stekkers, omdat het Amerikaanse type onveilig is en zwevingen veroorzaakt in de netspanning.”

We vallen

van de ene verbazing in de andere. We leren bijvoorbeeld dat YBA geen enkele gedrukte schakeling gebruikt. “Omdat het muzikaal signaal erdoor vervormd wordt. We houden de weg die het actieve signaal aflegt bovendien zo kort mogelijk, want elke centimeter bedrading is er een te veel.”

Het dagelijks bestuur van Phlox wordt waargenomen door zijn echtgenote Ariane Morin, want Yves-Bernard André is ook full-time bezig met research aan de Ecole Polytechnique van Palaiseau (ten zuidwesten van Parijs). Het was even zoeken naar het dorpje Bures-sur-Yvette, maar plots stonden we voor een moderne houten constructie met schuin oplopende ramen. “We werken met open architectuur dus geen compartimentering in de montagehal en zoveel mogelijk zonder kunstlicht. De schuin oplopende ramen volgen als het ware het zonlicht dat een bocht van 120 graden beschrijft rond het gebouw. Tevens heeft iedereen uitzicht op de natuur.”

Er heerst een gemoedelijke sfeer van verstandhouding tussen directie en werknemers “we streven hetzelfde doel na” wat niet wegneemt dat er keihard gewerkt wordt. “Afgelopen winter zijn een paar mensen ziek geweest en daardoor hebben we wat vertraging opgelopen.” De kleinschaligheid van de productie dwingt bewondering af. Het gamma van YBA is vrij beperkt : voorversterkers, eindversterkers, cd-spelers, speciale netfilters en luidsprekers.

Hoewel de YBA-toestellen door hun grote soberheid en verzorgde afwerking kwaliteit uitstralen, is alles hier wars van uiterlijke schijn. Ook het taalgebruik. De enige slogan op de documentatie is : “Simplement musical”.

Alle componenten

worden dus zeer zorgvuldig gecontroleerd, zowel op elektrische als op mechanische eigenschappen. Naarmate de montage van elk toestel vordert, worden ook tests ingelast met de meest gesofisticeerde apparatuur. Maar het belangrijkste is natuurlijk de luisterproef die Yves-Bernard zelf voor zijn rekening neemt. Dit is niet zomaar een stukje muziek beluisteren om te weten of alles goed klinkt, het gebeurt ook aan de hand van referentiesignalen en dito cd’s, om vergelijking überhaupt mogelijk te maken.

Bij de laatste werktafel aangekomen, zijn we getuige van het allervreemdste in dit heiligdom van de hightech.

Yves-Bernard André : “Om de stevigheid van elk laspunt na te gaan, bestaan speciale trillingsapparaten. Elk toestel wordt een bepaalde tijd op zo’n apparaat vastgemaakt… En dan trillen maar. Wat blijkt nu ? Dat het resultaat van zo’n tijdrovende test nog geen garantie biedt. Het trillen veroorzaakt soms lichte barstjes, die we noch met het oog noch elektrisch kunnen opsporen en de wet van Murphy nietwaar pas na de levering bij de klant bepaalde dysfuncties veroorzaken. Wat je hier ziet, heb ik in Taiwan ontdekt.”

Vooraleer een toestel definitief dichtgemaakt en ingepakt wordt, geeft Yves-Bernard met een niet zo kleine rubberen hamer een paar flinke meppen op de belangrijkste onderdelen. “Zeer probaat. Elk laspunt dat niet honderd procent solide is, springt gewoon kapot. Zichtbaar. En dan keert het toestel natuurlijk terug naar het begin van de keten.”

Wie oren heeft

om te horen maar niet voldoende centen om zich meteen je van het aan te schaffen, kan bij YBA beginnen bij het low-end van het gamma. Niet meteen voor een prikje, maar als men bedenkt welk materiaal en welke knowhow achter die prijs schuilt, toch een betere koop. Naarmate uw financiële mogelijkheden en ook uw smaak groeien, kan u het materiaal opnieuw bij YBA binnenleveren en laten ombouwen naar een hogere categorie. Upgraden heet dat. Als dat geen goede investering is… De garantie op de topproducten liegt er niet om : 10 jaar (in plaats van 6 maanden zoals op de meeste Japanse toestellen). Over prijzen spreken leek ons plots vulgair. Klanten bij Phlox Electronique behoren tot de fine fleur, en dringen uitdrukkelijk aan op geheimhouding. Net zoals met waardevolle kunstwerken, zou de aanwezigheid van YBA-versterkers wel eens dieven kunnen aantrekken. En dat kan de bedoeling niet zijn.

Info : Freddy Van Canegem, Crockaertlaan 66, 1150 Brussel. Tel : (02) 770.75.92. Fax : (02) 770.56.01.

Yves-Bernard André en de studio van Phlox Electronique in Bures-sur-Yvette.

Soberheid en afwerking kenmerken de YBA-toestellen. De stevigheid van de laspunten wordt getest met trillingsapparaten en… een rubberen hamer.