GSM. Meer dan accessoires

De keuze van de batterij en de antenne van uw GSM verdient evenveel of zelfs meer aandacht dan die van het toestel zelf. Want zonder die twee accessoires is uw GSM waardeloos.

BATTERIJEN.

Het grote drama van de GSM-fabrikanten is dat hun ingenieurs de omvang en het gewicht van de terminals verrassend klein weten te maken… waarna ze er zware, lompe batterijen aan moeten toevoegen die alle inspanningen weer teniet doen. Het objektief is dus heel duidelijk : een zo groot mogelijke kapaciteit voor een zo kompakt mogelijke omvang.

Op de markt van de GSM’s, de draagbare computers en de volgende generaties van draadloze “in building”-telefoons wedijveren drie batterijtechnologieën met elkaar.

De herlaadbare batterijen beginnen trouwens ernstige konkurrenten te worden voor de alkalinebatterijen, de verst gevorderde generatie wegwerpbatterijen. Het grote nadeel van de herlaadbare types is hun geringe kapaciteit. Nog niet zo lang geleden konden ze slechts 750 mAh leveren, tegenover 2300 mAh voor de alkalinebatterijen. Die beperkte autonomie voldeed de gebruikers niet, ook al waren de batterijen dan 1000 keer herlaadbaar. Intussen is de technologie gevorderd en is een kapaciteit van 1300 mAh geen uitzondering meer. De Duitse konstrukteur Varta, een specialist in deze techniek, voorspelt trouwens dat de markt van de herlaadbare batterijen vanaf het jaar 2000 die van de wegwerpbatterijen zal hebben ingehaald. Momenteel zijn we daar nog ver van verwijderd : de herlaadbare batterijen zijn maar goed voor 5 % van de markt.

– Nikkel-cadmium. De nikkel-cadmiumbatterijen (NiCd) zijn nog altijd de meest courante. Ze worden vaak door de konstrukteurs zelf geleverd, zijn zwaar, omvangrijk en hebben een gemiddelde levensduur van 1000 laadcycli. Ze zijn goedkoop, maar worden gehandicapt door hun grote gevoeligheid voor het “geheugeneffekt”. Dat betekent dat een batterij die herladen wordt voor ze volledig leeg was, “onthoudt” dat ze slechts een deel van haar aanvankelijke maximumlading heeft gekregen. Zodra dat gebeurd is, kan de batterij geen volledige lading meer opslaan. Het proces is zo verraderlijk dat het al kan optreden bij het eerste gebruik van de batterij, wanneer ze niet eerst helemaal is opgeladen. Men omzeilt het probleem met laders die de batterij eerst volledig leegmaken en pas daarna herladen. Gemiddelde prijs : in de buurt van 1500 frank. Dit type bestaat slechts zelden in ultraplatte uitvoering.

– Nikkel-metaalhydride. De tweede generatie batterijen die voor de GSM werden ontwikkeld, hebben geen last van het geheugenprobleem. Het zijn de nikkel-metaalhydridebatterijen (NiMH), die meer kosten maar veel lichter en milieuvriendelijker zijn (ze bevatten immers geen cadmium). Men gaat ervan uit dat een NiMH-baterij tot 40 % meer vermogen levert dan een NiCD-batterij met hetzelfde volume. Dit type wordt door de konstrukteurs vaak gekozen voor de extra-platte batterijen die ze in optie aanbieden. Daarnaast is het beetje bij beetje de referentie aan het worden bij de batterijen die door derden worden verkocht. Zo is Varta de eerste fabrikant die een gamma van 26 modellen van NiMH-batterijen voorstelt, waarmee alle bestaande GSM-types gedekt zijn. Gemiddelde prijs : tussen 2500 frank en 3000 frank. Onthoud dat de grootste kapaciteiten minder duur zijn dan de kleinere, als gevolg van het probleem van de omvang.

– Lithium. De derde-generatiebatterijen maakt gebruik van de lithiumtechnologie. Ze slaan de energie met een grotere dichtheid op, zodat hun vermogen veel groter is dan dat van de lichtgewicht NiCD en NiMH-types van vergelijkbare grootte. Ze kennen geen geheugeneffekt en worden veel sneller geladen (vier uur met een snellader). Momenteel bieden twee merken Siemens (S4) en Sony (dat voor zijn GSM’s de technologie van Siemens gebruikt) deze erg dure batterijen aan. Het grote nadeel van lithium heeft te maken met de fabrikage : het is een erg onstabiel en tot op heden weinig betrouwbaar procédé dat in biezondere omstandigheden moet verlopen. Bovendien bevatten de hedendaagse lithiumbatterijen kobalt en andere zware metalen een ernstige handicap voor de marketing, aangezien lithium een stuk minder milieuvriendelijk is dan NiHM. Het zal nog vijf jaar of langer duren voor deze batterijen algemeen worden gebruikt. Officiële prijs : 4200 frank, exclusief BTW.

Ten slotte werkt men aan de “intelligente” batterij, die momenteel alleen toegepast wordt voor draagbare computers maar over enkele jaren haar intrede zou moeten doen bij de GSM’s. Deze batterijen bevatten een chip die het mogelijk maakt om op een schermpje in real time een dertigtal gegevens te tonen over de toestand van de batterij : lading, voltage, aantal opladingen enz.

ANTENNES.

Men onderscheidt vandaag vier grote families van antennes voor het gebruik van de GSM in de wagen : vast gemonteerd, gelijmd, bevestigd met clips, of mobiel. Allemaal worden ze steeds kleiner, wat een betere weerstand tegen wind oplevert en dus de efficiëntie verbetert. Lange, flexibele antennes zijn uit den boze !

– De vast gemonteerde antennes. Dit is de oplossing die de konstrukteurs aanbevelen voor in de auto ingebouwde GSM’s. De beste plaats voor een optimaal zend- en ontvangstvermogen is nog altijd bovenop het dak. Sinds enkele maanden zijn er ook diskretere, aërodynamische antennes voor achterop de wagen, met een grotere versterkingsfaktor (6 db tegenover 3 db voor een dakantenne). Prijs : ongeveer 2000 frank met 5 meter snoer.

– De gelijmde antennes. De antennes die men op de ruit lijmt (de bovenzijde van de achterruit wordt beschouwd als de optimale plaats), zijn vast bevestigd maar kunnen desgewenst verwijderd worden. Hun grote voordeel is de flexibiliteit van de montage : wanneer men van wagen verandert, lost een kit voor een tweede installatie alle problemen op. Deze metode is echter alleen haalbaar voor ervaren knutselaars, want de kit bestaat uit een sponsje met alkohol, een nieuw voetje om vast te lijmen, zelfklevend plastic voor de aansluitdoos, een spatel en een tube siliconen voor de isolatie ! Er hoeft niet in het koetswerk geboord te worden, zodat dit een goede oplossing is voor leasingwagens of voor tijdelijk gebruik op lange termijn. Om diefstal te voorkomen, zijn er systemen waarbij men de antenne uit het vastgelijmde voetstukje kan verwijderen om ze in veiligheid te brengen. Prijs : ongeveer 2500 frank.

– De antennes met clips. Dit is de eenvoudigste metode : u draait het raampje open, klemt de antenne op de rand van het glas vast en draait het weer dicht. Deze antenne is geschikt voor sporadisch gebruik en voor mensen die vaak van voertuig veranderen. De installatie kost niets, maar men moet bij de berekening van de investering rekening houden met het risico op diefstal. Prijs : 2800 frank met rechtstreekse aansluiting van het coaxiale snoer op de GSM. Interessant : er bestaat nu een snoerloze antenne van dit type ontwikkeld omdat de aanwezigheid van een snoer het teoretische vermogen van 2 Watt van de GSM altijd lichtjes vermindert. Prijs : 3000 frank.

– De antennes met magnetisch voetje. Ze zijn even gemakkelijk te verwijderen als te plaatsen, zodat ze dezelfde voordelen bieden als de antennes met clips. Een extra troef is dat men ze een betere positie kan geven : op het dak van de wagen. Er bestaan verscheidene modellen met draaibare voet, zodat men de antenne op eender welk dak vertikaal kan plaatsen een faktor die men gemakkelijk over het hoofd ziet maar die belangrijk is voor de ontvangst van de radiogolven. De magnetische antennes hebben vaak het verwijt gekregen dat ze met een dik snoer worden aangesloten, wat gemakkelijk tot defekten aan het snoer leidt. Vandaag de dag zijn de snoeren echter zo flexibel dat ze de hoeken van de portieren kunnen volgen. Prijs : 2500 frank met een coaxiaal snoer dat rechtstreeks op de GSM wordt aangesloten.

Ten slotte worden over enkele weken twee nieuwe produkten voor de GSM-ontvangst op de Belgische markt verwacht : een versterker met signaalsplitser, die het mogelijk maakt om de autoradio en de GSM op dezelfde vaste antenne aan te sluiten (prijs : ongeveer 2500 frank). In januari moet bovendien een stroomonderbreker in de winkels liggen die de radio afsnijdt zodra men een GSM-oproep uitzendt of ontvangt (prijs niet bekend).

FREDERIC MAHOUX