Groene facelift

Onder druk van de Chlorofielen gooien de strijders van de regenboog het roer om. Maar hun radicale boodschap blijft.

Greenpeace bestaat 25 jaar. Ter gelegenheid van dit jubileum bezoekt de Sirius het oudste actieschip van de organisatie ons land. Sinds ’81 zijn de strijders van de regenboog in België actief. Het aantal donateurs schommelt rond de 58.000, in ’95 beschikte de beweging over 88 miljoen frank inkomsten.

Vandaag telt Greenpeace wereldwijd zo’n drie miljoen sympathisanten, verspreid over 160 landen. De groene multinational beschikt over 34 kantoren, 1300 werknemers, een budget van 4,56 miljard frank, vijf zeeschepen en eigen laboratoria. Deze activa zijn wel kleiner dan tijdens het hoogtepunt van de milieubeweging begin dit decennium, toen Greenpeace met vijf miljoen donateurs een omzet van 5 miljard frank haalde.

“Maar we zitten opnieuw in de lift,” reageert Godelieve Vandamme sinds oktober ’95 directeur van Greenpeace België strijdlustig : “Na de kritische geluiden begin dit decennium vindt er momenteel een kentering plaats. Onder stimulans van algemeen directeur Thilo Bode, Duits economist en ex-adviseur bij de Wereldbank, worden de structuren geprofessionaliseerd en competente mensen, zelfs van buiten de beweging ( nvdr zoals Vandamme) aangetrokken. Voortaan maken we een onderscheid tussen management en campagnes. Ook leveren de twee succesrijke campagnes van vorig jaar Brent Spar en Mururoa hun vruchten op. Ondanks de fouten die toen zijn gemaakt, heeft het publiek onze boodschap begrepen. Onder maatschappelijke druk hebben de betrokken instanties hun beleid aangepast. We stellen dus nog altijd de juiste vragen.”

De boodschap blijft radicaal, alleen de aanpak verandert. Greenpeace legt nu de nadruk op positieve campagnes, die leefbare oplossingen en alternatieven voor de milieuproblemen bieden. Geweldloze acties zoals in de lente van ’96 tegen de industriële visserij op de Noordzee blijven het strijdmiddel, maar worden alleen op het getouw gezet als alle andere middelen hebben gefaald. In die zin stapt de organisatie af van het groen interventierecht, waarvoor de vorige directeur Olivier Deleuze thans senator van Ecolo nog pleitte (zie Trends, 14 april ’94). Vandamme : “Wij moeten dure processen, zoals in het verleden tegen Tessenderlo Chemie en Solvay, vermijden. Daarvoor schenken onze sympathisanten geen geld.”

Greenpeace zegt niet tegen de bedrijven te zijn, maar voor een schone productie. Vandamme : “Er bestaat nog altijd een grote discrepantie tussen theorie en praktijk. Technisch gezien zijn milieuvriendelijke alternatieven voorhanden, maar de industrie geeft nog te veel de voorkeur aan de goedkoopste lees schadelijkste oplossing. Daarom blijven wij hameren op een mentaliteitsverandering. Zo heeft onze organisatie op de jongste Batibouw-beurs een lijst van PVC-vrije bouwelementen inclusief hun toeleveranciers bekendgemaakt. Ook gaven wij professor Aviel Verbruggen ( Ufsia) de opdracht een studie te maken over een toekomst zonder atoomenergie in België en lanceerden wij de drieliterauto Smile in Luzern. Door de bemiddeling van Greenpeace zal het olympisch stadion in Sydney zonder PVC worden gebouwd.”

MISLEIDING.

Tegen deze wetenschappelijke rapporten van Greenpeace rijst echter steeds meer verzet. Vooral de Chlorofielen een vereniging van 1700 werknemers uit de chloorindustrie verzetten zich tegen de volgens hen valse informatie van de milieuorganisatie. Voorzitter Ferdinand Engelbeen : “Voor Greenpeace heiligt het doel de middelen. De beweging liegt en bedriegt bewust de grote massa, die nauwelijks kennis van de materie heeft. Uit talrijke studies onder andere van het Vlaams Instituut voor Toegepast Onderzoek (Vito), het Centrum Milieukunde Leiden (CML) en Toegepast Natuurwetenschappelijk Onderzoek (TNO) uit Delft bewijzen dat de productie van PVC onschadelijk is voor de volksgezondheid, en zelfs beter is voor het milieu dan de PVC-alternatieven. Zo raadt de Nederlandse milieuadministratie PVC als bouwmateriaal aan voor sociale woningen. Maar intussen is het product commercieel vermoord door de verdachtmakingen van Greenpeace. In die zin maakt de organisatie zich schuldig aan laster, eer- en broodroof.”

Volgens de Chlorofielen kan Greenpeace een belangrijke rol blijven spelen als waakhond van overheid en industrie, maar dan niet ten bate van eigen macht en inkomen, zoals nu gebeurt. Daarom hebben zij al hun kritiek gebundeld in een zwartboek met de titel “Het verborgen gelaat van Greenpeace”. Een exemplaar van het boek dat intussen werd vertaald in vijf talen is naar de milieubeweging gestuurd.

Vandamme : “De beschuldigingen zijn te gek om los te lopen. Punt voor punt kunnen wij de kritiek weerleggen. Bovendien bezondigen de Chlorofielen zichzelf aan misleiding. Zo werd een gesprek met EU-ambtenaar Francisco Palacio gemanipuleerd voor een negatieve documentaire over Greenpeace.” Het wordt tijd dat beide partijen samen met de wetenschappelijke wereld aan tafel gaan zitten voor een grondige discussie onder moderatorschap van de overheid, zoals nu in Zweden gebeurt.

ERP

GODELIEVE VANDAMME (GREENPEACE BELGIE) Er bestaan milieuvriendelijke alternatieven. Maar de industrie geeft nog altijd de voorkeur aan de goedkoopste, schadelijkste oplossing.