Groei lager, rente hoger

De economische groei en de rentetarieven op korte en lange termijn aan beide kanten van de Atlantische Oceaan zullen de bepalende elementen voor uw beleggingen zijn. Een aantal voorspellingen.

Het jaar 2004 sloot af op een positieve noot op macro-economisch vlak. Nu de eerste dagen van 2005 achter de rug zijn, is het de hoogste tijd om te weten hoe de economie aan beide zijden van de Atlantische Oceaan evolueert. Het succes van uw beleggingen zal daar meer dan waarschijnlijk van afhangen. We ondervroegen verschillende economen met naam en faam om hun voorspellingen over de economische groei en de rente op korte en lange termijn voor 2005 te geven.

Amerikaanse groei

Indien we ons baseren op de voorspellingen van de Oeso, zou de economische groei in de Verenigde Staten in 2004 4,4 % bereiken, een mooie verbetering in vergelijking met 2003 (3,0 %) en 2002 (1,9 %). Hoe zal de groei er in 2005 uitzien ? De ondervraagde economen zijn unaniem : de groei gaat vertragen ! Françoise Bernard, hoofdstrateeg bij Fortis, verwacht een groeivertraging met een vol procent tot 3,3 % en 3,5 %. “De consumenten zouden hun uitgaven terugschroeven en er wordt geen verbetering op de arbeidsmarkt verwacht. De schuldgraad blijft hoog en de bedrijfsinvesteringen zouden niet aantrekken.”

Eenzelfde klok horen we bij Peter Vanden Houte, hoofdeconoom van ING Financial Markets. Hij verwacht dit jaar een groei van 3 % tot 3,5 %. “Vooral de consumenten hebben de jongste jaren voor groei gezorgd. Maar er zullen waarschijnlijk geen bijkomende belastingverlagingen zijn in 2005. De regering- Bush heeft aangekondigd dat ze bepaalde maatregelen zou behouden, maar dat brengt niets bij. De spaarquote blijft dicht bij 0 % en de consumenten zullen niet meer kunnen profiteren van de herfinanciering van hun hypothecaire leningen.” Anders gesteld, de groei van de consumptie zal afhangen van de werkgelegenheid en het beschikbare inkomen.

Bij Dexia signaleert Jacques De Pover dat “de groei dit jaar 3,2 % zou moeten bereiken. Het uitgestelde effect van de stijging van de olieprijzen zou een invloed moeten hebben op de groei, net als de stijgingen van de korte rente.”

Europese groei

De Oeso mikt op een groei met 1,9 % dit jaar voor de eurozone. Volgens Luc Van Hecke, hoofdeconoom bij KBC Securities, is dat een beetje optimistisch . “Ik verwacht eerder een groei tussen 1,7 % en 1,8 %. Toch hebben de bedrijven zich geherstructureerd en ze kunnen profiteren van een herneming van de export op voorwaarde dat er zich geen schokken voordoen op de wisselmarkten.” De verhouding EUR/USD wordt ook vermeld door Françoise Bernard als een bron van problemen voor Europa.

Volgens Peter Vanden Houte “heeft Europa al een aantal jaren op rij ontgoocheld en een verbetering lijkt onwaarschijnlijk. De uitvoer zal worden gestraft door de zwakke dollar. De consument zal op zijn beurt lijden onder de structurele maatregelen die genomen worden in Europa, die gunstig zullen zijn op lange termijn, maar een negatieve impact op korte termijn zullen hebben. Daarom verwacht ik een groei van 1,7 % in 2005.” Bij Dexia vermeldt Stefan Farkas buiten deze elementen nog “de negatieve situatie op de arbeidsmarkt. Momenteel zijn de Europese bedrijven niet geneigd om personeel aan te werven, wat op de consumptie zou moeten wegen.”

Korte rente in de VS

Vorig jaar nam de Fed al het voortouw door de basisrente met in totaal 1,25 % (125 basispunten) te verhogen tot 2,25 %. Die monetaire verstrakking werd echter geleidelijk doorgevoerd via vijf keer 0,25 % (25 basispunten). Peter Vanden Houte verwacht dat de politiek van geleidelijke renteverhogingen voorlopig gehandhaafd zal blijven. “De Fed zou moeten overschakelen op een neutrale politiek bij een rente van 3 tot 3,5 %. Eenmaal het niveau van 3,5 % is bereikt, lijkt het waarschijnlijk dat de Amerikaanse centrale bank een pauze inlast en overgaat tot een onderzoek van de macro-economische situatie.”

Luc Van Hecke signaleert dat volgens hem de markten mikken op een rente van meer dan 3 %. “Ik ben daar nochtans niet van overtuigd. De groei van de tewerkstelling is immers traag. Er zal dus waarschijnlijk wel een renteverhoging in februari gebeuren, zoals verwacht. Maar nadien ben ik een beetje meer aarzelend, want de conjunctuur kan een nieuwe periode van zwakte laten zien. Bij het begin van dit jaar zou de korte rente dus 2,5 % moeten bereiken om daarna misschien te stijgen tot 3 % tegen het jaareinde of in 2006.”

Korte rente in Europa

De Europese Centrale Bank veranderde geen jota aan de basisrente in 2004. Stefan Farkas meent dat “de ECB voorzichtig zal blijven, misschien zelfs te voorzichtig. Volgens mij zal ze de korte rente dit jaar niet wijzigen.” Bij Fortisstelt Françoise Bernard : “Hoewel ik geen actie verwacht van de ECB, is het niet uitgesloten dat de centrale bank overgaat tot een rentedaling indien de USD blijft dalen.” Luc Van Hecke neemt ook het woord ‘stabilisatie’ in de mond, hoewel “de mogelijkheid van een rentestijging met 25 basispunten bestaat, maar niet met veel meer.”

Peter Vanden Houte laat zich op dit punt iets meer gedetailleerd uit : “Ik denk niet dat de centrale bank klaar is om de rente op korte termijn te verlagen. Ik ben van mening dat de ECB gelooft dat de huidige rente laag genoeg is om de groei te stimuleren. Er is dus geen sprake van een rentedaling. Integendeel, de leden van de Europese Centrale Bank spreken al over een renteverhoging. Het is niet uitgesloten dat de ECB al in 2005 overgaat tot een verstrakking van de monetaire politiek, zodat ik een korte rente tussen 2 en 2,25 % verwacht tussen nu en eind 2005.”

Lange rente in de VS

“Ik verwacht geen sterkere rentestijging dan in 2004”, stelt Françoise Bernard. Ze mikt op een lange rente tussen 4,70 en 4,75 % tegen het jaareinde. Luc Van Hecke preciseert dat “kunstmatige elementen de lange rente hebben doen dalen. Op basis van een inflatie die op 2 % kan worden geschat en een economische groei van 3,3 à 3,5 %, voorzie ik daarom een stijging van de Amerikaanse rente op tien jaar met 100 basispunten ( nvdr – 1 %).” Eenzelfde vaststelling bij Dexia, waar Jacques De Pover verduidelijkt dat “de rentetarieven op een zeer laag peil konden worden gehouden door de massale aankopen van Amerikaanse obligaties door de centrale banken, vooral door Japan. Ik mik op een lichte stijging van de lange rente dit jaar tot 4,70 %.”

Voor Peter Vanden Houte lijkt “de waarschijnlijkheid van een rentestijging dit jaar aanzienlijk, hoewel eind vorig jaar al een belangrijke rally plaatsvond. Toch zou de rente de 5 % niet overschrijden Men zou naar een neutraler niveau moeten terugkeren. Gedurende de laatste vijf jaar bedroeg het gemiddelde peil van de lange rente 4,8 %, dat is mijn prognose voor eind dit jaar.”

Lange rente in Europa

Tegen het einde van 2004 liep het renteverschil tussen de Amerikaanse en Europese rente op. “Dit renteverschil kan aanhouden”, signaleert Françoise Bernard. “En een daling van de Europese lange rente begin dit jaar gevolgd door een stijging in het tweede semester behoort tot de mogelijkheden. Tegen eind dit jaar verwacht ik een Duitse rente op tien jaar in de vork van 3,8 en 4 %.” Luc Van Hecke verwacht eveneens een behoud van het renteverschil met de Amerikaanse lange rente : “Ik verwacht een renteverschil van 50 basispunten. Anders gesteld, ik verwacht een Duitse rente van 4,5 % eind december 2005.”

Peter Vanden Houte stelt dat “indien de EUR zijn stijgende tendens ten opzichte van de USD doorzet, het renteverschil zal voortduren. Maar dat is niet het scenario waarop ING mikt. Misschien verzwakt de EUR tegenover de USD. Als gevolg daarvan zou volgens onze voorspellingen de correlatie tussen de Amerikaanse en de Europese langetermijnrente moeten worden hersteld. We gaan dus uit van een rente op 10 jaar van 4,25 % in Europa.”n

VINCENT JOYE

2005 : Indien we de ondervraagde economen mogen geloven, zal de groei in de VS wat vertragen. Zowel de korte als de lange rente zal nog stijgen, maar met mate.

[ 2005 ]

In Europa blijven de groei en de korte rente stabiel. De rentetarieven op lange termijn kunnen licht stijgen.