Gokken op nieuwe toekomst

Zaterdag 1 april opent in het Casino-Kursaal van Oostende een tentoonstelling over het casinoverleden van de Koningin der badsteden. Ook de renovatieplannen van het gebouw zullen er te zien zijn.

“Oostende exploiteert vandaag onvoldoende haar potentieel als congresstad. Nu vindt het gros van de congressen plaats in de kelder van een of ander Brussels hotel. Hier zal je bij het binnentreden van het auditorium zicht hebben op de horizon. Het wordt dus een zaal met natuurlijk daglicht,” zegt architect Jozef Van Ranst, een van de vier partners van het bureau Storme Van Ranst.

De uitbouw van een volwaardige congres- en evenementenzaal staat centraal in de plannen voor de renovatie van het Oostendse Casino-Kursaal. De capaciteit van de bestaande zaal wil Van Ranst optrekken tot 2100 plaatsen, bijna een verdubbeling. Rond het auditorium, op de plaats waar vandaag nog het casino is gehuisvest, komen kleinere zalen voor deelcongressen. “We bestuderen nog of we via deze ingreep ook de Delvauxzaal, met een prachtige muurschildering van Delvaux, kunnen openstellen voor het grote publiek,” zegt Van Ranst.

De speelruimten van het casino verhuizen naar het voorgebouw en zullen volledig gescheiden zijn van de rest van het gebouw. Dit moet de organisatie en exploitatie van beide delen vergemakkelijken.

De hele zuid-westkant – met zicht op zee! – is gereserveerd voor horeca-activiteiten. “Dé toegevoegde waarde van Oostende is de zee,” beklemtoont Jozef Van Ranst. “Je moet die troef zoveel mogelijk uitspelen.”

Aan de buitenzijde van het gebouw verandert Van Ranst zo weinig mogelijk. Wel wil hij de toneeltoren terugbrengen tot op zijn oorspronkelijke hoogte. De bestaande gevel in aluminium, die helemaal rot is, wordt vervangen.

Ontwerp van Stijnen.

“We willen met de renovatie van het Casino-Kursaal de stad Oostende een nieuw economisch en cultureel impuls geven,” gaat Jozef Van Ranst verder. “Je mag niet vergeten dat het Casino-Kursaal ook met dat opzet is gebouwd.” De bouw van het Casino-Kursaal paste inderdaad in een programma om Oostende, dat zwaar gehavend uit de Tweede Wereldoorlog kwam, nieuwe economische stimulansen te geven.

De werken begonnen in 1950, twee jaar later was het gebouw klaar. Het ontwerp van de bekende Antwerpse architect Leon Stijnen kreeg veel lof, maar al snel werd het gebouw verknoeid door een aantal onoordeelkundige verbouwingen. Bovendien leed het ook zwaar onder de specifieke kustcondities (zout en zand). Het gebouw verkommerde en degradeerde van modernistisch monument tot schandvlek voor Oostende.

In 1994 is de toestand van het gebouw dermate slecht dat het stadsbestuur van Oostende een internationale architectuurwedstrijd inricht voor het ontwerp van een nieuw Casino. Het door de jury verkozen ontwerp (met een schiereiland in zee) valt evenwel niet in goede aarde bij de Oostendse bevolking. De plannen worden afgevoerd en het dossier geraakt in een impasse.

In 1998 zet toenmalig minister van Cultuur Luc Martens (CVP) het Casino-Kursaal op de lijst van beschermde monumenten. Een jaar later organiseert het nieuwe Oostendse stadsbestuur een architectuur-kandidatuurstelling – géén wedstrijd – voor de renovatie van het Kursaal. De Oostendse bewindslui beslissen uiteindelijk om met het Antwerpse architectenbureau Storme Van Ranst in zee te gaan. Pittig detail: Storme Van Ranst behoorde ook al tot de finalisten van de architectuurwedstrijd; als enige bureau verkozen ze toen de renovatiepiste boven nieuwbouw.

Renovatie is complex.

Volgens Van Ranst zijn er verschillende redenen waarom renovatie aangewezen is. “Het is gewoon een heel goed gebouw. Nadien heeft men er wel een puinhoop van gemaakt, maar dat valt recht te zetten. Daarnaast is er de unicumwaarde: het gebouw is een zeldzaam voorbeeld van het na-oorlogse getemperd modernisme. En tenslotte is renoveren in dit geval ook veel economischer dan nieuwbouw.”

Hij wijst er ook op dat zijn bureau de renovatie zo dicht mogelijk wil doen aansluiten bij de oorspronkelijke bedoelingen en plannen van Stijnen. Het bureau doet daarvoor beroep op Paul De Meyer, de architect die destijds de werf leidde en die later ook de associé werd van Leon Stijnen.

De eerste werken – een studiefase – beginnen al over enkele weken. Een opleveringsdatum is er niet, maar de renovatie gaat zeker meerdere jaren in beslag nemen. Tijdens de werken zal het Casino-Kursaal (gedeeltelijk) open blijven. Jozef Van Ranst waarschuwt dat het een heel uitgebreide en complexe renovatie wordt.

l.v.