Geleerd uit crises en schandalen

De agroalimentaire sector is in Frankrijk sterk geïndustrialiseerd, terwijl hij in het Verenigd Koninkrijk nog altijd vrij bucolisch is. In België hebben landbouw en voeding de jongste jaren vooral geleerd uit de crises.

De voedingsindustrie tekent voor 7 % van de Belgische export. Met 13,7 % van de totale actieve bevolking is de sector de tweede verstrekker van industriële banen. Van de 86.500 jobs in de sector bevindt zich liefst 71,6 % in Vlaanderen. Het is een branche met erg kleine ondernemingen: in 80 % van de gevallen stellen de bedrijven minder dan tien personen tewerk. Wat de omzetcijfers betreft, zijn de belangrijkste branches zuivel (13,3 %), veevoeder (10,3 %), bakkerijproducten (9,8 %) en vlees (9,7 %). Bier – met een wereldspeler als Interbrew – komt slechts op de vijfde plaats, met 8,1 %. Inzake werkgelegenheid ziet het plaatje er helemaal anders uit: (banket)bakkerijen en koekjesfabrieken mobiliseren op eigen kracht 30 % van de arbeidskrachten.

Met ondernemingen als Bonduelle, Caby, Lesaffre, Delacre of Interbrew France heeft de regio Nord-Pas de Calais een aantal reuzen uit de agroalimentaire industrie in huis. De sector stelt er ongeveer 29.000 mensen tewerk in 114 grote bedrijven. In Kent neemt het aandeel van de landbouw en de veeteelt in de plaatselijke economie gestaag af. Toch blijft de regio de Tuin van Engeland. Fruit en bloemen tieren er welig en de producenten – die daartoe door de plaatselijke overheden sterk worden aangemoedigd – spelen de kaart van de lokale producten.

In de categorie grote ondernemingen mag Sunco, de producent van softdrinks uit Ninove, zich de eerste Euro Gazelle noemen. Sunco, dat in Frankrijk ook eigenaar is van Eaux Minérales de Saint Alban (Loire), maakt deel uit van het Belgische Sun Beverages Company. Die groep haalt een geconsolideerde omzet van 200 miljoen euro. Alpro (de nummer 3 uit de euregio) is een filiaal van de familiale groep Vandemoortele. De sojadivisie profiteert na de herhaalde voedselcrises volop van de gezondheidsrage bij het grote publiek. Baronie Chocolates uit Veurne (de nummer 4 in de euregio) is een dochter van de in 1928 opgerichte Nederlandse groep Baronie ( BArents, ROth en NIEwenhuizen).

In de categorie middelgrote ondernemingen is het Vacom dat met de eerste prijs aan de haal gaat. De varkensslachterij maakt deel uit van de Lokerse Vlees Veiling ( LVV). Chocoladeproducent Jacali uit Bredene neemt in de euregio de vierde plaats in, gevolgd door Microflor. De sierplantenonderneming van de familiale groep Floreac uit Lochristi haalde in 2001 een omzet van 76 miljoen euro.

Bij de kleine ondernemingen voert het West-Vlaamse WDS Natuurdarmen – een naam die geen twijfel laat bestaan over de aard van de activiteit – de euregiolijsten aan.