Geen Renault-scenario ?

Bij Opel Belgium verdwijnen meer dan 1000 jobs. Het aantal te produceren wagens blijft gelijk. Directie en bonden onderhandelen hoe “het Belgische loonkostennadeel” kan worden weggewerkt. Vóór eind 1997 valt de beslissing. Wordt Opel Belgium het volgende Renault-Vilvoorde ? Neen, heet het in Antwerpen.

“G eneral Motors wil in zijn Antwerpse dochter Opel Belgium 3,6 miljard frank besparen én 1200 tot 1998 arbeiders laten afvloeien.” Pamfletten met die inhoud circuleren al weken aan de poorten van Vlaanderens tweede grootste automaker.

In een extra nummer van Nieuwsweek, het intern info-blad van Opel Belgium, maakt de Opel-directie een soms angstaanjagende analyse van de Europese automarkt. Constructeurs kreunen onder de overcapaciteit én de groeiende voorkeur voor kleinere én dus minder winstgevende wagens, analyseert Nieuwsweek. Bovendien, zo heet het, pakken Japanners en Koreanen uit met agressieve campagnes in Europa. De Koreanen veroverden in enkele jaren 2 % van de Europese markt. En, rekent Nieuwsweek voor : “dit percentage komt overeen met de verkoop van meer dan 250.000 wagens per jaar ; dus met het volume van een grote assemblagefabriek.”

Als reactie, openbaart Nieuwsweek, pakt GM enerzijds uit met een zwaar modellenoffensief tegen 2001 26 nieuwe modellen maar moet er anderzijds drastisch worden bespaard. Voor Opel Belgium betekent dat voor 1998 een productie van 300.000 bij 420.000 capaciteit én een “drastische verlaging” van de structurele kosten. “De loonkosten bij Opel Belgium zijn de afgelopen tien jaar veel sterker gestegen (+53 %) dan de nettolonen (+26 %),” geeft Nieuwsweek nog mee.

Dé vraag : hoe gaat Opel Belgium één en ander aanpakken. Reageert Dirk Snauwaert, woordvoerder van Opel Belgium : “Er wordt nog onderhandeld. GM is Renault niet.”

Toch dit : GM zit ondanks schitterende aandelenkoersen met problemen, zoals alle assembleerders. Maar het Amerikaanse General Motors Corp. doet het, in tegenstelling tot Ford, slecht op de Amerikaanse thuismarkt. GM, dat tussen 1985 en 1997 208.000 jobs schrapte in zijn Amerikaanse vestigingen, blijft marktaandeel verliezen aan vooral Toyota en Honda. Analisten gaan ervan uit dat GM in de VS nog eens 50.000 van de huidige 227.000 jobs zal (moeten) schrappen om de structurele kosten concurrentieel te krijgen. Ook in Europa wordt de car war harder. De Europese markt beweegt zich steeds meer naar de reeds meer dan verzadigde markt van kleine wagens. GM kan daar meespelen met de Opel Corsa ; maar niet met de Vectra. In Europa waar GM in tegenstelling tot Ford winstcijfers optekent kijken alle automakers op tegen te veel capaciteit én te hoge structurele kosten.

RENAULT-SCENARIO ?

Kortom : alle 11 Europese productiecentra moeten efficiënter gaan werken. Efficiency auditors vergelijken de efficiëntie van de Europese GM- plants met die van Nummi ( New United Motor Manufacturing Inc.), de joint venture tussen GM en Toyota in Fremont, Californië en de GM-fabriek in het Oost-Duitse Eisenach. Die twee fabrieken zijn door GM uitgeroepen als de benchmarks for efficiency.

Gaat Opel Belgium dicht ? “Na Renault-Vilvoorde is zoiets onmogelijk. Bovendien produceert Antwerpen vanaf augustus 1998 nog uitsluitend de nieuwe Astra. Een Renault-scenario is ondenkbaar,” stelt Snauwaert die wel erkent dat GM in Europa met een capaciteitsoverschot van 140.000 tot 280.000 wagens zit. “Eén grote fabriek.”

Intussen moet elke fabriek focussen op zijn basiscompetentie. “Antwerpen zit op dat vlak goed,” meent Snauwaert. Meer wil hij niet kwijt. Duidelijk is echter dat Antwerpen nog meer moet outsourcen en “de operationele efficiëntie optimaliseren”. GM investeerde de voorbije jaren 25 miljard frank waarvan 10 miljard voor de nieuwe Astra in Antwerpen. Bovendien opent volgende maand de Antwerpse perserij. Die perserij kostprijs : 3,4 miljard frank is mee betaald door de loonstop die de vakbonden hebben aanvaard. Conclusie : Opel Belgium blijft 300.000 wagens maken, maar garandeert volume- en productflexibiliteit. En de structurele kosten moeten drastisch dalen. Tegen eind 1998 met 100 miljoen dollar. “Dat cijfer wordt nergens als een echte target opgelegd,” repliceert Snauwaert.

TWEE SHIFTS ?

Toch worden momenteel diverse scenario’s waaronder brugpensioen en het niet hernieuwen van tijdelijke contracten bestudeerd. Zeker is dat Opel Belgium in 1999 evenveel wagens wil maken als in 1997, maar met minder personeel. Hoeveel minder ? De cijfers variëren van 1200 tot 1998 ; waarschijnlijk in twee shifts in plaats van drie. Betekent dit het einde van het vrijwel unieke “drie teams, tweeploegenstelsel” van Opel Belgium ? De onderhandelaars laten weinig los. Zelfs niet in welke mate de nog tot eind 1998 lopende collectieve arbeidsovereenkomst moet worden “aangepast”. “Opengebroken,” zeggen anderen.

Eén zaak is wel zeker : vóór eind 1997 moet er een antwoord zijn. Herhaalt Dirk Snauwaert : “Laat ons de sereniteit bewaren, zeker gedurende de onderhandelingen. GM is Renault niet. In Antwerpen zal alles sociaal aanvaardbaar gebeuren. GM takes care of you.”

R.H.

OPEL BELGIUM Tegen 1999 evenveel wagens met minstens 1000 man minder.