Geef ze de ruimte

Dat alle zorgen vandaag voor iedereen toegankelijk zijn, is immers een illusie. In 1998 bedroegen de totale kosten van de gezondheidszorg ruim 26,92 miljard euro. Daarvan dekte de ziekteverzekering slechts de helft. Die andere helft betaalde de Belgische patiënt helemaal zelf. Tenminste, als hij daarvoor de centen had.

De rekening voor het tekort in de ziekteverzekering schuiven de ziekenfondsen trouwens naar hun leden door. De ‘bijdrage financiële verantwoordelijkheid’, die de Christelijke Mutualiteit ( CM) int om een eventueel tekort gedeeltelijk bij te passen, steeg vorige week zelfs met een factor drie. Alle ziekenfondsen wassen daarbij hun handen in de onschuld, en spelen intussen het stille spel van de status-quo. Een spel dat bol staat van hypocrisie en verblinding. Want uiteindelijk zijn de ziekenfondsen nog altijd ideologische vergaarbekkens.

Volgens CM-voorzitter Marc Justaert moeten de ziekenfondsen nog een sterkere centrale regiefunctie in de gezondheidszorg krijgen (zie blz. 32). Vandaag beheren ze al de kapitale informatie die nodig is voor een degelijk beleid. Bovendien stelt Justaert voor dat de ziekenfondsen in de toekomst zouden bepalen welke dokters mogen factureren. Of anders gezegd: de mutualiteiten worden scherprechter over het medische aanbod. Zij zullen uitmaken welke medische zorgverleners kunnen overleven en wie uit de heilgrotten van de geneeskunde wordt geweerd.

Dat ruikt naar verpachting en feodalisme. Uiteraard zouden ook de privé-verzekeraars hun medische aanbod sturen, maar daar kies je dan als patiënt zelf voor. Bovendien wordt daarmee het totale budget zodanig ontlast dat het Riziv meer ademruimte krijgt in de basisverzekering.

De werkingskosten van de ziekenfondsen gaan intussen de hoogte in. Dat is geen Belgische ziekte. Internationaal blijkt immers dat de administratieve kosten voor gezondheidszorg toenemen. De ziekenfondsen doen hun werk, en ze doen het relatief efficiënt. Maar het staat vast dat ze over hun onmisbaarheid in de ziekteverzekering waken als een kip over haar eieren. Als het van hen afhangt, blijft privatisering dode letter. Handige bijwerking is dat hun concurrentiepositie zo onaangetast blijft. Dat die houding tot allesbehalve democratische alternatieven leidt, doet weinig terzake. Want een systeem waarbij ziekenfondsen – die al over zoveel gevoelige informatie beschikken – kiezen welke artsen we mogen bezoeken en waar ons ziekenhuisbed mag staan, is niet democratisch. Laat mij dan maar zelf de vrijheid om mij tegen rotte tanden te verzekeren bij privé-verzekeraars. Die moeten tenminste nog onze gunst verdienen.

Roeland Byl