De voorbije weken werd de internationale bankwereld opgeschrikt door fusiegeweld. De Mitsubishi Bank en de Bank of Tokyo beslisten om samen de grootste bank van de wereld te vormen. De mastodont zal een eigen vermogen hebben van 75.000 miljard yen (210.000 miljard frank). Op dezelfde dag van de huwelijksaankondiging maakten Chase Manhattan en Chemical Bank bekend dat ook zij hun activiteiten zullen onderbrengen in een nieuwe financiële instelling.
Hoe reageren Belgische banken op deze evolutie ? We vroegen het aan Willy Breesch, directievoorzitter van de Cera Bank, de zesde bank van België.
WILLY BREESCH (CERA BANK). De Belgische banken werken op een andere schaalgrootte. Ze staan afstandelijk tegenover het buitenlandse fusiegeweld.
TRENDS. Vormen er zich geen internationale mastodonten die onze banken dreigen te verpletteren ?
Dat gevaar bestaat. Maar het is de vraag hoe we erop moeten reageren. Waar ligt onze ambitie ? Cera Bank, bijvoorbeeld, wil geen internationale speler worden. Zelfs geen Europese, genre Deutsche Bank. Geen enkele Belgische bank heeft trouwens bij gebrek aan middelen de ambitie om alleen tegengewicht te bieden voor de internationale superbanken. Dit kan alleen door een associëring met een buitenlandse partner. De mensen achter de Grote Belgische Bank ( nvdr. de ooit geplande fusie tussen Generale Bank, Bank Brussel Lambert en Gemeentekrediet) waren dit uitdrukkelijk van plan, verneem ik in de kranten en tijdschriften.
Hoe groter de bank, hoe groter de potentiële problemen. Bestaat het gevaar dat een probleemdossier bij een superbank zo’n omvang krijgt dat de hele bancaire sector eronder lijdt ?
Het heeft geen zin om een superbank te zijn zonder grote risico’s te nemen. Dat is een kwestie van risicospreiding en -beheersing. Men zegt wel eens dat zo’n superstructuren too big to fail zijn. Het verleden heeft aangetoond dat publieke overheden bij bancaire catastrofes de neiging hebben om te interveniëren om de sector erbovenop te helpen. Zo kwam de Amerikaanse overheid met 150 miljard dollar over de brug om een einde te maken aan het debâcle van de savings and loans-banken.
Kan de overheid niet beter vooraf regulerend optreden in plaats van achteraf in te grijpen ?
Inderdaad. Maar de bankbedrijven en -activiteiten worden steeds complexer en omvangrijker. Het wordt moeilijker om te reguleren. Al was het maar omdat de overheidsreglementering per definitie achterloopt op de productcreatie. De overheid moet in de eerste plaats nakijken of de banken zelf voldoende regulerings- en controlesystemen hebben ingebouwd. Werkt de interne en de externe audit goed ? Is de leiding op de hoogte van wat er gebeurt ?
Mag men van de overheid verwachten dat ze dit aankan ?
Het is moeilijk, maar is er een alternatief ?
Onlangs suggereerde The Economist om de bancaire markt volledig vrij te maken, met uitzondering van het beheer van spaardeposito’s. Die laatste activiteit zou alleen mogen worden uitgevoerd door kleinere banken, die deze middelen risicovrij moeten beleggen in staatsobligaties. Zo kan de cliënt kiezen tussen riskante banken met een potentieel hoog rendement en veilige instellingen. Hoe staat u tegenover deze idee ?
Dat is een zeer theoretisch te Angelsaksisch concept. Zo’n volledige deregulering leidt tot catastrofes zoals in Amerika. Bankiers trachtten de ene put te dempen door er elders nieuwe te creëren. The Economist gaat ervan uit dat ondernemers in een probleemsituatie steeds hogere risico’s nemen om uit de put te geraken. De vlucht vooruit, met andere woorden. Dat is zeker niet de stijl van een Europese continentale bank. Wij zijn geen roulettespelers.
Bewijst het Anhyp-dossier dat er wat schort aan de interne controle van de instellingen ?
Een controlesysteem is nooit perfect. En het moeilijkste is je te beschermen tegen de eigen mensen. Ik spreek me niet uit over dit concrete dossier, want de collega’s hebben het al moeilijk genoeg. Het is trouwens gemakkelijk om over dergelijke zaken achteraf een oordeel te vellen. Ik stel wel vast dat de controle in België in het algemeen vrij goed verloopt. De gezondheidstoestand van de Belgische banken is de jongste twintig jaar toch behoorlijk. Er deden zich geen grote ongelukken voor en de deposito’s kwamen nooit in gevaar. En dit in tegenstelling tot Japanse, Amerikaanse en Skandinavische banken. Er is ook een voorbeeld korter bij de deur : Crédit Lyonnais in Frankrijk. De banken in Nederland en België mogen trots zijn op hun prestaties.
Als er geen harde concurrentie is, moet men geen grote risico’s nemen om een marktaandeel te behouden. Is het ontbreken van zware “probleemgevallen” een gevolg van de eerder gekartelliseerde banksector in beide landen ?
We konden als banken inderdaad lange tijd genieten van een beschermende, gekartelliseerde omgeving. Nog niet zo lang geleden werden de rentevoeten bepaald door de banken onderling. Maar die periode ligt toch achter ons.
Recentelijk stelden professor Lutgart Van den Berghe en Laurens Goudriaan in Holland/Belgium Management Review dat banken en verzekeringsondernemingen door de overgang van een rustige markt naar een complexe omgeving hun strategieën radicaal moeten bijsturen. Zijn de Belgische banken daartoe in staat ?
Ik betwijfel niet dat de Belgische banken opgewassen zijn tegen de verhevigde concurrentie. Die is immers al een tijdje bezig en we weren ons behoorlijk. Bravo voor de Belgische banken.
Cera lijkt zich ver van het Belgische fusiegeweld te houden. Is het waar dat de informaticasystemen van Cera, ABB en Kredietbank perfect op elkaar zouden kunnen aansluiten ?
Dat weet ik niet. Die geruchten over een fusie zijn echter niet nieuw en hebben een reële achtergrond. ABB participeert immers in Almanij, de holding van de Kredietbank. En Cera en ABB hebben een kruisparticipatie. Sommigen redeneren dan dat we best onze krachten zouden bundelen. Voor alle duidelijkheid : wij hebben niemand hierover gecontacteerd en zijn zelf ook niet aangesproken. Wat niet wegneemt dat we bereid zijn met iedereen te praten over samenwerking.
De idee van een GVB, een Grote Vlaamse Bank, is dus uit de lucht gegrepen ?
Ja. En Cera is geen Vlaamse, maar een Belgische bank.
HANS BROCKMANS
WILLY BREESCH (CERA BANK) Belgische banken kunnen zich perfect weren tegen internationale mastodonten.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier