Fraais uit Holland

Nederland is het land dat ‘Droog’ voortbracht, het vrijgevochten designcollectief dat glazen omtovert tot deurbellen en dekens tot douchegordijnen. Scherpzinnig en snedig, maar zonder uit het oog te verliezen dat design er is om gebruikt te worden.

Toen Droog voor het eerst op het toneel verscheen, dat was in 1993, krabden de mensen zich achter de oren en vroegen zich af waar het in ‘s hemelsnaam allemaal over ging. Het collectief begon vrij radicaal, maar sindsdien heeft het zowat elke belangrijke designprijs in de wacht gesleept. Het werkte samen met ondernemingen als Mandarina Duck en Bang & Olufsen en oefende heel wat invloed uit op aankomende designers.

Vandaag wil iedereen een stukje Nederlands design: de internationale erkenning is er. Op de verkoopshow Art Huis, die tot 15 juli doorgaat in het Kunstpaviljoen in Nieuw Roden bij Groningen, wordt werk getoond van 47 ontwerpers en kunstenaars, waaronder Kate Hume, die ook de tentoonstelling zelf ontwierp, Marcel Wanders en Job Smeets.

Zachtere aanpak

Droog vormt, nog altijd, hét grote Hollandse designverhaal, maar er worden de jongste tijd wel nieuwe hoofdstukken geschreven. Daarin wordt de scherpzinnige Droog-stijl verweven met een zachtere aanpak.

“Nederlands design heeft twee zijden,” zegt de voormalige modestiliste Kate Hume, die samen met haar echtgenoot, de filmproducent Franz van der Heyden, een van de meest elegante meubelcollecties in Europa heeft ontworpen. “Er is een erg schilderachtige benadering die de landschapschilderkunst van de achttiende eeuw weerspiegelt en er is een andere die helemaal draait rond utilitarisme en sociaal bewustzijn en waarvan sommige uitingen, ik geef het toe, de mensen op de vlucht jagen. Beide weerspiegelen evenwel hoe mensen in dit land leven,” zegt ze.

De collectie van Hume bestaat uit 27 stuks en draagt de naam Birdman. Ze is helemaal uitgevoerd in Europese eik en bevat zowel architecturale elementen van de Amsterdamse School als meer traditionele Hollandse compositie-elementen, zoals de combinatie van de schuin aflopende Tom-kruk (440 euro) met het hoekige Fifth Floor-bureau (3200 euro).

“Ik ben niet van hier en zie de dingen dan ook lichtjes anders,” zegt Hume, die afkomstig is uit Buckinghamshire maar al drie jaar in Nederland woont. “Ik stel vast dat Nederlanders dingen bij elkaar brengen zoals niemand dat doet. Wij proberen die esthetica over te nemen. We willen dat meubels gebruiksvriendelijk zijn zonder te veel af te wijken van de strenge Hollandse eenvoud.”

The Board, bijvoorbeeld, is een houten tafelconsole die eruit ziet als een strijkplank (2600 euro). Het is een gedurfde, schrale constructie die echter moeiteloos vloeiende lijnen vertoont. De Amsterdam-stoel (560 euro) is gekruid met een snufje constructivisme van Eames en Morrison, maar krijgt een zachtere vorm door het gebruik van gebogen lijnen. Metro, de bestseller (2300 euro), is een en al lijn, maar krijgt door het zware eiken kader en de gekruiste poten meer substantie.

De snedige invloed van Droog is merkbaar, maar blijft op de achtergrond. Champ, bijvoorbeeld (672 euro) is een stoel en lamp in één, maar om het een of het ander apart te zijn, zit de schaal net verkeerd. Hume maakt ook glas: organische vormen in juweelkleuren (te verkrijgen bij B&B en Barneys) die een sensuele finishing touch geven aan haar interieurpalet.

Snedig en sociaal

Een andere Nederlandse designer om in het oog te houden is Marcel Wanders. Hij is creatief directeur bij de opkomende designonderneming Moooi. Wanders zit schrijlings op beide kanten van het Nederlandse design. Hij combineert het artistieke met het sociaal bewuste en zelfs het snedige. Wanders ontwierp oorspronkelijk voor Droog. Zijn geknoopte stoel, gemaakt van in epoxy gedrenkt koolstoftouw, is waarschijnlijk wel het meest kenmerkende artikel van het collectief (2213 euro). Wanders’ talent werd al spoedig opgemerkt en hij werd binnengenomen door Cappellini, waarvoor hij de befaamde Shadow Lamps ontwierp (van 623 tot 2295 euro).

Vorig jaar zette hij Moooi op en sindsdien heeft hij al ettelijke iconische toppers voortgebracht, waaronder een VIP-stoel (1828 euro), een bloementafel met ingebrande madeliefjes (1574 euro) en de ‘sponsvaas’, gemaakt van een in porselein gedrenkte spons (156 euro).

Nu heeft hij echter de zakelijke kant van de onderneming afgestoten zodat hij zich ten volle kan wijden aan de rekrutering van nieuw talent. Net zoals Droog werkt Moooi samen met de topnamen uit de designwereld, waaronder de Brit Ross Lovegrove en de Amerikaan Jeffrey Bernett.

Moooi zit op het scherp van het mes, maar is toch niet afschrikwekkend. “Belangrijk voor mij is dat we de juiste voorwerpen maken. Eigenlijk willen we overbrengen hoe speciaal interieurs wel worden dankzij onze producten,” zegt Wanders. De sociale betrokkenheid wordt dan weer met een lichte toets aangebracht: Moooi recycleert geregeld bestaande objecten. Zo is er de moderne zilveren lamp van Jurgen Beys, een grote lampenkap waaronder een bestaande lamp verscholen zit (u kunt ook uw eigen lamp gebruiken). “We willen wat al bestaat eerbiedigen,” zegt hij.

Om te gebruiken

De jongste Nederlandse nieuwkomer die voor deining zorgt is de 31-jarige Job Smeets, net als Hume een kunstenaar en net als Wanders iemand die speelt met de dingen zonder uit het oog te verliezen dat design er is om gebruikt te worden. Zijn organisch modulaire kast, divan en sofa in eikfineer zijn serieuze designstukken (4000 tot 15.000 euro, afhankelijk van de grootte), maar ze kunnen ook uit elkaar genomen en op een andere manier in elkaar gezet worden als Duploblokjes.

Dat Smeets ooit leergeld betaalde bij Droog is duidelijk: onlangs nam hij een aantal keukenvoorwerpen – een koffiepot, een ketel, keukengerief – en reproduceerde die in brons. Ze zijn lichtjes buiten proportie, wat een zekere geestigheid verraadt, maar ze zijn evengoed plastisch en dus uiterst geliefd. Zijn werk staat nu al in verschillende musea, waaronder het New Yorkse Museum of Modern Art, waar het naast de creaties van Droog en Wanders staat.

Helen Kirwan-Taylor [{ssquf}]

Copyright: The Financial Times.

* Art Huis, tot 15 juli in het Kunstpaviljoen in Nieuw Roden bij Groningen (Zevenhuisterweg 4b, 9311 VB Nieuw Roden). Open van donderdag tot en met zondag van 13.00 tot 17.00 uur, info: 0031-50-5016383, fax: 0031-50-5020388, e-mail:

info@kunstpaviljoen.nl, www.kunstpaviljoen.nl

* Op het Salone del Mobile in Milaan, de grote Europese designbeurs die plaatsvindt van 10 tot en met 14 april, is nogal wat ruimte voorbehouden voor het Droog-design. U vindt er zelfs een ‘Hotel Droog’.

Het Droog-collectief begon vrij radicaal, maar heeft sindsdien zowat elke belangrijke designprijs in de wacht gesleept.

Droog werkte samen met ondernemingen als Mandarina Duck en Bang & Olufsen.

De Droog-meubelen waren een reactie op alle over-design uit het eind van de jaren tachtig.