Farmasector pessimistisch over rapport-Kroes

De Europese farmafederatie Efpia verwacht dat eurocommissaris voor Concurrentiebeleid Neelie Kroes haar eindrapport over een streng sectoronderzoek in juli openbaar maakt. Efpia verwacht zich aan het ergste, want het lijkt er sterk op dat Kroes haar beschuldigingen tegen de sector niet inslikt.

Kroes lanceerde begin vorig jaar een sectoronderzoek omdat de markt voor geneesmiddelen ondermaats lijkt te functioneren. Het onderzoek startte toen met een reeks raids bij grote farmamultinationals en enkele producenten van generische middelen. Een voorlopig rapport, dat eind vorig jaar werd gepubliceerd, toonde daarna volgens Kroes aan dat sommige producenten van originele geneesmiddelen belemmeren dat de concurrentie voldoende speelt, een praktijk die miljarden euro’s aan potentiële besparingen kost. Kroes vindt met name dat de farma-industrie de concurrentie van goedkopere generische geneesmiddelen blokkeert of vertraagt.

Intens lobbywerk van de farmasector bij de Commissie, en vooral dan de diensten van Kroes, de DG Competition, heeft weinig zoden aan de dijk gebracht. Volgens ingewijden is het bijna onvermijdelijk dat Kroes procedures opstart tegen afzonderlijke bedrijven. Als zij besluit dat die bedrijven zich schuldig maakten aan afspraken om de concurrentie te beperken of voor misbruik van dominante positie, wachten hen torenhoge boetes.

Dat de farmasector met haar pogingen om Kroes te paaien een blauwtje heeft gelopen, veroorzaakt frustratie. Efpia vindt het onderzoek van Kroes overdreven en misleidend. “DG Competition heeft niet bepaald veel signalen gegeven dat het luistert”, zegt Thomas Cueni, die de Efpia-taskforce voor het sectoronderzoek leidt. “Dit besmeurt de reputatie van de sector”, vindt Cueni, die stelt dat de diensten van Kroes werden verleid door enkele anekdotische verhalen.

Cueni wijst er onder meer op dat de farmabedrijven de generische concurrentie niet proberen te dwarsbomen, maar dat de vertraging voor de marktintroductie van die middelen vaak en vooral te wijten is aan regelgeving en bureaucratie. Voorts vindt de sector dat Kroes onvoldoende oog heeft voor de complexiteit en het belang van patenten die het originele product een aantal jaar moeten beschermen. Cueni neemt het niet dat de legitieme verdediging van de rechten op intellectuele eigendom in vraag wordt gesteld. Efpia is wel in de wolken met de voorstellen van de Commissie voor een gemeenschappelijk EU-patent en betere patentwetgeving.

De discussies over patentbescherming zullen de komende jaren alleen maar in hevigheid toenemen. Een analyse van de pijplijnen van farmabedrijven door farmadataleverancier Citeline Intelligence Solutions toont een zorgwekkend gebrek aan groei in die pijplijnen, vooral in de laatste klinische fase drie. In oncologie, met ruime voorsprong het grootste domein binnen R&D, is het huilen met de pet op. Zo raakte het voorbije jaar geen enkel antikankerproduct op de markt.

Be.L.