Tegen 2030 moet de Europese Unie 10 procent van de strategische grondstoffen die haar industrie elk jaar nodig heeft op eigen bodem kunnen ontginnen. Die doelstelling staat in een nieuwe Europese verordening inzake kritieke grondstoffen (de Critical Raw Materials Act), waarover onderhandelaars van het Europees Parlement en de EU-lidstaten maandagavond een akkoord gesloten hebben.
De wet is bedoeld om de EU minder afhankelijk te maken van derde landen inzake de ontginning, verwerking en recyclage van kritieke grondstoffen, die onmisbaar zijn in sectoren als de groene en de digitale industrie, lucht- en ruimtevaart en defensie. Er is een lijst van 34 grondstoffen opgesteld die als dusdanig worden gedefinieerd, gaande van lithium en nikkel, tot koper en kobalt.
Van die kritieke grondstoffen worden er zeventien als strategisch beschouwd, wat betekent dat hun bevoorrading in de toekomst mogelijk in het gedrang komt. Anders dan in het oorspronkelijke voorstel van de Europese Commissie is aluminium aan die lijst toegevoegd. Sowieso zal de Commissie het overzicht van kritieke en strategische grondstoffen om de paar jaar actualiseren.
De nieuwe regels moeten de Europese Unie in staat stellen om makkelijker strategische partnerschapsakkoorden met derde landen af te sluiten om de bevoorrading met kritieke grondstoffen te diversifiëren. Dat moet de EU voor de verschillende grondstoffen die ze nodig heeft minder afhankelijk maken van één specifiek land. Nu is bijvoorbeeld meer dan 90 procent van de zeldzame aardmetalen, magnesium en lithium die in de Europese industrie worden gebruikt nog uit China afkomstig.
Eigen beheer
Europa wil die grondstoffen ook meer zelf gaan beheren. Tegen 2030 moet 10 procent van de strategische grondstoffen die het jaarlijks ‘consumeert’ op eigen bodem worden ontgonnen. Veertig procent zal het zelf moeten kunnen verwerken, 25 procent moet kunnen worden gerecycleerd. Bovendien zal meer moeten worden ingezet op het terugwinnen van strategische grondstoffen uit afval. Via innovatief onderzoek moet op zoek gegaan worden naar materialen die de afhankelijkheid van strategische grondstoffen kunnen afbouwen.
Europese industriële projecten inzake kritieke grondstoffen zullen op vereenvoudigde en versnelde vergunningsprocedures kunnen rekenen. Het toekennen van een vergunning voor ontginningsprojecten mag maximum 27 maanden in beslag nemen, een vergunning voor verwerking of recyclage moet binnen de 15 maanden worden toegekend.
Het politieke akkoord moet nu nog worden goedgekeurd door de Raad en door het Europees Parlement.
