Europa wordt ingehaald door Brazilië en Indonesië

Voor de National Intelligence Council (NIC) bestaat er geen enkele twijfel: een gestage economische groei, duurzame militaire investeringen en een zeer grote bevolking zijn de basisingrediënten voor de machtstoename van China en India. In 2020 zal het bruto binnenlands product (BBP) van China dat van alle andere geïndu-strialiseerde landen overtreffen, behalve Amerika. Het BBP van India zal dat van de Europese landen verdrongen hebben. Ontwikkelingslanden zoals Brazilië zouden Europa kunnen inhalen, en de Indonesische economie zou akelig dicht in de buurt kunnen komen. Dat zou een flink aantal Europese landen uit de G7 moeten verjagen.

De economische boom van groeimarkten zoals China, India en Brazilië is indrukwekkend. De Braziliaanse economie heeft de afgelopen drie decennia een hoge vlucht genomen. Niettemin is het gewaagd om deze cijfers te extrapoleren naar 2020. “Ik zie niet in hoe Indonesië Europa tussen nu en 2020 zou kunnen benaderen,” zegt Marie-Victoire De Groote (Fortis). “Het slechte bewind en de corruptie jagen buitenlandse investeerders op de vlucht. Politiek gezien is Indonesië niet erg stabiel. De tsoenami heeft het bestaan van een opstand in de provincie Atjeh weer in herinnering gebracht.”

De ontwikkeling van deze landen zal niet lineair zijn. In een recent verleden zijn de Latijns-Amerikaanse landen (begin van de jaren 2000) en Azië (1997) al eens weggezonken in een vernietigende financiële crisis. “Het zou verrassend zijn als deze naties er in één generatie in zouden slagen Europa in te halen op economisch, sociaal en educatief vlak,” vindt Franck Biancheri (Europe 2020). “Momenteel genieten 200 miljoen Chinezen een levensstandaard die de onze benadert. Wat ga je doen om dat voor de resterende 800 miljoen ook voor elkaar te krijgen? Dezelfde vraag werpt zich op voor India en ook Brazilië, het land met de grootste verschillen in sociale klassen.”

De race naar de economische groei lijkt al bij voorbaat gewonnen, aldus de CIA. En toch blijft het Europese project in bepaalde opzichten fascinerend. “De groeiende rol die Europa op monetair vlak zal spelen, is van cruciaal belang,” vindt De Groote. “Het dollartijdperk is nog niet ten einde, maar de euro neemt een steeds grotere plaats in de wereldeconomie in. En dat heeft consequenties voor de toekomstige economische rol van de regio. Europa wordt tegenwoordig als een stabiliteitspool gezien.”

Franck Biancheri sluit zich daarbij aan. “De EU heeft 200 miljard dollar gepompt in structurele hulp aan Spanje sinds 1986. Dat is zoveel als de Amerikanen hebben besteed aan de oorlog in Irak. De Europese optie is moeilijk te betwisten: het is veel interessanter om de economische ontwikkeling van een arm land te financieren dan een oorlog te ontketenen. Dat is trouwens wat de EU momenteel in Oost-Europa doet.”

Het Oude Continent staat dus niet ongewapend tegenover zijn aangekondigde ondergang.

Jean-Yves Huwart