Na maanden van stijging is in april het groeitempo van de industrie en dienstensector in de eurozone gezakt. Slecht nieuws voor wie dacht dat de massale geldcreatie door de ECB een gemakkelijke weg was naar economisch herstel. Maar het échte probleem is onze lage productiviteit: het houdt onze groei in een structureel sukkelstraatje.
We begonnen ze stilaan gewoon te worden, de betere economische indicatoren van de jongste maanden. Maar de nieuwste cijfers zetten ons met beide voetjes op de grond. De PMI (Purchasing Managers Index) van het Londense onderzoeksbureau Markit, die maandelijks de verwachtingen van de aankoopdirecteuren optekent, zakte in april naar 53,5 punten in de eurozone. In maart was dat nog 54. De indicator blijft goed en wel boven de 50 punten, wat wijst op een volgehouden groei. Maar economen hadden gerekend op 54,4 punten, zoals een enquête door dataleverancier Bloomberg uitwijst.
Borstgeklop
Wat moeten we van dat alles denken? Was de stijging van de PMI in de voorbije maanden niet meer dan een luchtspiegeling? “Als de cijfers van mei de huidige correctie bevestigen, dan is er een probleem”, zegt Danny Reweghs, directeur strategie van Inside Beleggen. “Vorige week nog liet ECB-voorzitter Mario Draghi uitschijnen dat we het ergste achter de rug hadden. Hij had beter even gewacht met dat borstgeklop.”
Reweghs doelt op de grootscheepse monetaire versoepeling door de Europese Centrale Bank. Sinds maart koopt de ECB maandelijks voor 60 miljard euro aan obligaties op, wat neerkomt op een enorme geldcreatie. Dat moet de economische motor weer aan de praat krijgen. “Zo’n operatie doet de financiële markten ontploffen, maar daarom nog niet meteen de economie”, zegt Reweghs. “Dat zagen we ook al bij de monetaire versoepeling in de VS. De Fed, de Amerikaanse centrale bank, is daarmee begonnen in 2009, maar de werkloosheid is pas na enkele jaren beginnen te dalen. Draghi heeft gezegd dat het opkoopprogramma nog minstens tot september 2016 doorloopt. Dat wordt geen overbodige luxe.”
Productiviteit
Te pessimistisch mogen we niet worden, meent Koen De Leus, econoom van KBC. “De PMI-indicatoren zitten nog dicht tegen hun pieken van 2014. De economie is niet bepaald aan het instorten. Meer nog, als de onderhandelingen met Griekenland goed aflopen, zal het herstel doorzetten. Dat kan bijna niet anders. De voorbije twaalf maanden is de handelsgewogen wisselkoers van de euro (de koers rekening gehouden met het gewicht van de handelspartners) met meer dan 10 procent gezakt. Samen met de gedaalde olieprijs, zal dat alleen al in 2015 voor 1 procentpunt extra groei zorgen.”
Die kans moeten we met beide handen aangrijpen om structurele hervormingen door te voeren, vindt De Leus. “We moeten de bureaucratie afbouwen, de arbeidsmarkt flexibiliseren, meer sectoren openstellen voor concurrentie en investeren in innovatie. Een hogere productiviteit is het enige wat ons overblijft om opnieuw deftige groeicijfers te halen. Groei kan ook door de inzet van meer werknemers, maar door de vergrijzing ligt die optie niet langer voor de hand.”
JOZEF VANGELDER
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier