ENGELS IS OUT, LATIJN IS IN

Marc Buelens
Marc Buelens Professor-emeritus aan de Vlerick Business School.

Marcus Buelens gelooft dat we het Engels kunnen vergeten en voortaan opnieuw het Latijn gebruiken in geschriften rond management. Alea iacta est.

Deze week op de radio gehoord: Latijn is weer ‘hot’. Gedaan met het Engels voor allerlei spreuken op T-shirts. Latijn is ‘cool’, om voor de laatste maal Engels te gebruiken in deze column.

Want mijn vader heeft mij ook al gewaarschuwd: Marc, er staat zoveel Engels in je columns (of is dat ook al een Engels woord?). O tempora, o mores! Wat een zedenverval, slechts enkele tientallen jaren nadat de vader heeft mogen meemaken dat er eindelijk voor iedereen onderwijs is in de moedertaal, geeft de zoon nu al bijna de helft van zijn lessen in het Engels. Tu quoque fili mi! Ja, ja jij ook al mijn zoon.

Quid novi? Is er wel iets nieuws onder de zon? Natuurlijk niet. Nihil novum sub sole We weten het, Engels is de Lingua Franca van het management. De facto spreekt iedereen in het management een soort (vertaald) Amerikaans. Ook al is het Nederlands, het is en blijft het gedachtegoed van de Amerikanen. Horresco referens. Zelfs ik huiver als ik besef hoe ik mijn lezers bestook met Amerikaanse slogans. Mijn voornaam Marcus wijst mij nochtans de weg. Nomen est omen! Maar nu is de tijd rijp voor de zoon om het voortouw te nemen en het roer om te gooien.

Alea iacta est. De teerling is wel degelijk geworpen, we steken de Rubicon over, en starten hiermee ons vurig pleidooi voor het gebruik van het Latijn in het management. Hora est! Mijn moeder zal tevreden zijn. Nu alleen nog opnieuw Latijn in de kerk en de vooruitgang is niet meer te stoppen. Gaudeamus igitur!

Divide et impera. We mogen eerst en vooral niet vergeten dat het woord management zelf via het Italiaans al van het Latijn komt. Je hebt ergens de hand aan, en dat hoeft echt niet manu militari te zijn, dat kan ook met consensus bijvoorbeeld. Maar laten we vooral ad rem blijven en niet rond de pot draaien. De ene mens zou wel eens een wolf voor de andere kunnen zijn, homo homini lupus, nietwaar. En al die tweedrachtzaaiers hebben maar één doel: divide et impera! Ja, ja, de verdeel-en-heersstrategie is nog altijd populair. We willen uiteraard in het management net het omgekeerde: e pluribus unum! Eén voor allen, allen voor één! Dus moeten we al die medewerkers richten op een gemeenschappelijk hoger doel, de res publica. Dat is de essentie van management. Je neemt een uitdagend doel, je mobiliseert je troepen en je blijft maar herhalen wat belangrijk is. Bis repetita placent.

En het eerste doel in het management is geld verdienen voor de aandeelhouder. Waar dat geld vandaan komt, heeft helaas soms niet veel belang. Gevaarlijke mentaliteit, die pecunia non olet. Geld zou geen geur hebben. Toch hangt er aan vele managementpraktijken vaak een vreemd geurtje.

Het moderne bedrijfsleven speelt zich af in een open markt. Het zou allemaal transparant moeten zijn. Maar zoals de Romeinen al zegden: caveat emptor. Het is aan de koper om op te letten. Er zijn overal kapers op de kust, snoodaards die trachten je te bedriegen en met list en veel sluwheid zullen trachten je markten binnen te dringen. Vaak met leuke geschenkjes! Maar ‘ Timeo Danaos et dona ferentes’Het zijn overigens niet alleen de Grieken die je moet wantrouwen vooral als ze geschenken meebrengen. Let vooral op bij onderhandelaars die je zogenaamde win-winrelaties trachten aan te smeren. Diep in zich denken ze al ‘Victurus te saluto’, hij die op het punt staat de overwinning te behalen, groet u, en ook ‘Vae victis’, wee de overwonnenen. Dat denken ze, dat menen ze, maar ze zeggen iets anders. Verba volant!

Errare humanum est. Het leven van de moderne manager is echter volledig uit balans geraakt. Ja ja, 24/7-principes: 24 uur per dag, zeven dagen per week voor de baas werken. Geen tijd om te ontbijten, een boterham te eten, wat te spelen met de kinderen. Ik weet het wel: primum vivere, deinde philosaphari. Er moet eerst brood op de plank komen en daarna pas kan je gaan filosoferen. Toch snakken al die managers naar panem et circenses. Circus, daar spelen ze dagelijks in mee. Het is wel elke dag iets anders in het Circus Maximus van het bedrijfsleven. Waar is de tijd van het ‘carpe diem’van de ‘mens sana in copore sano’. Ik weet het, ik kan mij vergissen , errare humanum est, maar hebben die managers nog wel een leven? Om even ernstig te blijven, de vis comica achterwege te laten, hoe lang kan dit spelletje nog duren? Quosque tandem, ja hoe lang nog zal het systeem met onze voeten spelen?

U merkt het? beste lezer, onze column heeft meteen een ander cultureel niveau gekregen. ‘Primum vivere’ dat is toch wat anders dan ‘there is no such thing as a free lunch’. Of die andere platte culinaire Engelse uitdrukking: the proof of the pudding is in the eating. Een volk dat zijn diepste wijsheden moet halen uit een pudding! Dat zal de bedenker van zo’n wijsheid ook maar gevonden hebben na menig glas alcohol! In Vino Veritas? Zo’n banaliteiten mag je verwachten van een volk dat voornamelijk Ale drinkt! Vergelijk dat, ceteris paribus, met bovenstaande uitdrukkingen die de eeuwen hebben getrotseerd. Het verschil spreekt voor zich.

Ziezo, ik denk via deze weg op de meest overtuigende wijze te hebben aangetoond dat we het Engels kunnen vergeten en voortaan opnieuw het Latijn kunnen gebruiken in diverse publicaties, ook in geschriften rond management. Quod erat demonstrandum.

De auteur is hoofddocent aan de Universiteit Gent en partner van de Vlerick Leuven Gent Management School. Reacties: marc.buelens@trends.be

Marc Buelens

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content