Een nieuwe vakbond in Nederland

Op 21 oktober 2004 betoogden in Nederland ruim 200.000 mensen tegen de afschaffing van het fiscale voordeel voor het prepensioen. Het was jaren geleden dat de inkrimpende Nederlandse vakbonden nog zoveel mensen op straat hadden gekregen. “Maar veel jongeren vonden het net goed dat het brugpensioen zou worden afgeschaft,” zegt de 36-jarige Mei Li Vos, voorzitter van Alternatief Voor Vakbond. “Ik had de indruk dat zij niet namens mij betoogden. Ik kwam verschillende mensen tegen die zich ook geërgerd hadden aan die manifestatie. Toen kreeg ik de idee een vakbond op te richten voor mensen die willen werken.” Op 21 oktober 2005 werd Alternatief Voor Vakbond (AVV) opgericht. Meteen waren er 1000 leden, vandaag telt AVV al 2000 leden. Bescheiden, maar voor Mei Li Vos is dat niet zo belangrijk. AVV is trouwens een vakbond van vrijwilligers, die zijn leden – die 10 euro betalen via de website – geen voordelen kan bieden. “We zijn vooral een mediasucces,” zegt Mei Li Vos, die leeft van columns die ze schrijft voor De Volkskrant en Vrij Nederland, en de rest van haar tijd besteedt aan AVV. “We hebben veel invloed. Er wordt naar ons geluisterd en politieke partijen vragen ons om advies.” “De traditionele vakbonden zijn bezig met de mensen die niet werken of niet willen werken,” zegt Mei Li Vos, via moederskant van Chinees-Indische afkomst. “AVV komt op voor jongeren, flexwerkers, zelfstandigen. Wij zijn een vakbond van mensen die graag werken.”

“De uitkomst van veel cao-onderhandelingen is vaak negatief voor jongeren of flexwerkers,” meent Vos. “Zo blijkt de nieuwe ziektewet alleen te gelden voor nieuwe gevallen. Dat betekent dat jongeren en herintredende vrouwen striktere regels opgelegd krijgen. Flexwerkers dragen wel bij tot een aantal fondsen, maar hebben vaak geen recht op uitkering, omdat ze onvoldoende werken. In loononderhandelingen zou je er net moeten voor zorgen dat mensen met een tijdelijk contract meer verdienen, omdat ze een groter risico lopen.”

Vos wil cao’s op maat. Voor hogeropgeleiden zijn individuele onderhandelingen eerder geschikt, voor zwakkere groepen is dan weer een algemene cao beter. “We moeten af van de eenheidsworst die we nu kennen,” vindt Vos.

Mei Li Vos ontkent dat ze aanstuurt op een generatieconflict met haar voorstellen. “Het gaat vooral om een conflict tussen arm en rijk,” zegt ze. “Ouderen zijn significant rijker dan jongeren. Zij hebben zekerheid en geld. En wij moeten betalen voor hun brugpensioen. Ik wil ook geen staatspensioen betalen voor de rijken, dat is niet mijn definitie van solidariteit. Daarom moet het staatspensioen gefiscaliseerd worden.”