“Een nanny is makkelijker te vinden dan een goede baan”

Bekaert heeft al langer iets met de adel. In de raad van bestuur zit ook een echte Lady. Voorzitter Paul Buysse haalde Lady Barbara Thomas Judge in 2005 aan boord. Zij kon toen al bogen op een uitgebreide internationale carrière. En ze is niet op haar mondje gevallen.

Opschudding die ochtend in de kantoren van Bekaert in Brussel. Niet alleen wordt de raad van bestuur van later op de dag nog volop voorbereid, de Brits-Amerikaanse externe bestuurder Lady Barbara Thomas Judge (62) is ook te laat voor onze afspraak om halfacht in de ochtend. Nooit eerder gebeurd. “Ze is vast ontvoerd”, glimlacht de assistente terwijl ze belt naar de chauffeur van Lady Judge, zoals bijna iedereen haar noemt. Dat Judge nog slaapt, lijkt onmogelijk. Het afgelopen decennium stond ze alle dagen op om halfzes. Ze houdt ervan om een uurtje in stilte te werken voor haar telefoons beginnen te rinkelen. “De chauffeur bracht haar per ongeluk naar het station. Lady Judge merkte het uiteraard niet direct, ze is al druk in de weer met haar telefoons”, vertelt de assistente. Judge wandelt even later binnen. Haar blackberries en gsm’s – vier in totaal – zoemen nog in haar tas.

Voor de zakenwereld is het een goede zaak dat Judge niet werd gekidnapt. Een heleboel internationaal actieve bedrijven zou anders een externe bestuurder verliezen. De verzekeraar Friends Provident zou zelfs een vicevoorzitter van de raad van bestuur missen en de United Kingdom Atomic Energy Authority een voorzitter, een functie die in het Engels ironisch genoeg wordt vertaald als chair man.

” I am so sorry, ik was zo boos op de chauffeur omdat je nu op mij moest wachten”, zegt Judge met kalme stem. Ze is slank en draagt zoals steeds een mantelpak met een broche op de schouder en paarlemoeren oorbellen en halssnoer. “Zaken op tijd afwerken is een deel van de opdracht. Ik stoorde me er op de universiteit altijd aan dat studenten die taken te laat indienden, toch goede resultaten haalden.”

Judge biedt ons haar ontbijt aan en drinkt zelf enkel een halve kop heet water. “Ik ben verzot op eten, vooral op gebak en roomijs, maar ik krijg pas ‘s avonds honger. Haar eetgewoonten lijken misschien bijzaak, ware het niet dat het haar passie voor voeding was die haar carrière naar een hoger niveau tilde. That’s a good story, vindt Judge. Het is niet de laatste keer dat ze die woorden in de mond neemt. Ze schudt de verhalen over haar carrière zo uit haar mouw. Wanneer je ze in de juiste volgorde hoort, illustreren ze hoe het aanwerven van vrouwen doorheen de tijd veranderde.

But first things first. “Ik dank mijn succes aan mijn moeder”, begint Judge. “Ik wilde actrice worden, maar mijn moeder had geen hoge pet op van hongerlijdende actrices. ‘Acteer maar voor een jury’, zei ze toen ze erop aandrong dat ik rechten ging studeren.”

Het was 1973 toen Judge – op dat moment nog Barbara Singer – met hoge cijfers afstudeerde en op zoek ging naar een baan bij een Amerikaans zakenkantoor.

“De Amerikaanse overheid stond er op dat moment op dat de bedrijven langs Wall Street, en bij uitbreiding in heel Amerika, één vrouw aanwierven. Eén. De advocaten van de grote firma’s vonden dat ze mij best konden aanwerven. De kans dat ik hun bedrijf zou schaden was volgens hen kleiner omdat ik aan de universiteit goede resultaten haalde. Anyway, mijn leuke verhaal begon toen ik op interview ging bij een van deze kantoren aan Wall Street. De man met wie ik sprak, zei me: ‘Barbara, we hebben het hele weekend nagedacht over hoe we een vrouw hier gelukkig kunnen maken en we zijn eruit. We gaan elke maandagochtend bloemen op je bureau zetten. Je hoeft ook geen bedrijfsjurist te worden zoals je op je cv vermeldt. Dat is voor mannen. En je wilt ook geen strafpleiter worden. Dat is voor harde mannen. Je mag een familieadvocaat worden. Partner zul je dan nooit worden, maar we zullen je vrijaf geven om te trouwen en kinderen te krijgen.’ Ik stapte op.

“Bij de volgende firma die ik bezocht, kreeg ik te horen dat ik waarschijnlijk nog veel aanbiedingen zou krijgen en dat ik maar gewoon moest kiezen voor het kantoor waar ik me het meest op mijn gemak voelde. Hoe dat te beslissen? Alle grote advocatenkantoren leken zo op elkaar. ‘Beslis gewoon op basis van waar je de gordijnen het mooist vindt’, adviseerde de man. Ik startte mijn carrière uiteindelijk bij Paul, Weiss, Rifkind, Wharton and Garrison, waar ik de tweede vrouwelijke jurist was.”

Lemon meringue pie

“Ik werkte wel nog steeds dubbel zo hard en dubbel zo goed, want niemand wilde toen een vrouwelijke advocaat. Toch werd ik bijna ontslagen. Mijn uiterlijk speelde me parten. Ik droeg minirokjes en had lang krullend haar. De senior partner vond dat die look niet overeenstemde met het imago van een advocaat, zoals klanten dat voor ogen hadden. Ook een vriend vertrouwde me toe dat ik te slim was om er zo dom uit te zien. Gelukkig werden lange rokken en korte haren mode en paste ik me daaraan aan. En ik leerde een belangrijke les: een eerste indruk is belangrijk en 70 procent daarvan maak je met je verschijning. Je moet onmiddellijk vertrouwen uitstralen.

“Na mijn overstap naar het prestigieuze kantoor Kaye, Scholer, Fierman, Hays and Handler, werkte ik voor een senior partner die door de andere medewerkers werd gevreesd. Hij was obsessief, liet me vaak ‘s nachts werken, gaf nooit positieve feedback. Dat sterkte je karakter, vond hij. Hij zou een man op precies dezelfde manier hebben behandeld. Hij nam het later ook voor me op en zorgde ervoor dat ik partner kon worden bij het bedrijf.

“Wil je nog een goed verhaal horen? Net nadat ik was gekozen als nieuwe partner trok ik naar China. Het was aan het einde van de Culturele Revolutie en ik wilde het land zien voor het veranderde. Mijn echtgenoot en ik konden mee op een rondrit die de Chinese overheid organiseerde voor zakenlui. Een van onze medereizigers was een heel moeilijke dame, ze klaagde de hele tijd. Steeds opnieuw legde ik mijn arm om haar heen en nam ik haar met ons mee. Vrouwen moeten tenslotte voor elkaar zorgen. Zo doorliepen de dame en ik op een dag ook heel Sjanghai, op zoek naar een lemon meringue pie, waar ik over had gelezen. We vonden de opslagplaats waar allemaal kleine Chinese mensen de taart aten met stokjes. Terug thuis nodigde de dame me uit voor een lunch om me te bedanken voor de goede zorgen. Daar hoorde ik dat ze de meest ervaren vrouwelijke makelaar van Wall Street was. Ik wist wel dat ze in zaken zat, maar ze had me nooit verteld dat haar baan zo belangrijk was. Ik vertelde haar dat ik eigenlijk iets nieuws wilde proberen en ze raadde me aan haar mijn cv op te sturen. Dat deed ik.

“Een partner van mijn advocatenkantoor belde me een half jaar later. Iemand van het Witte Huis had hem net gebeld met de boodschap dat ik op de lijst stond om commissaris te worden bij de Securities and Exchange Commission (SEC). Ik zei hem dat ik midden in onderhandelingen zat en dus geen tijd had voor zijn gekke grapjes. De partner belde me terug, overtuigde me ervan dat het geen grap was en voegde er meteen aan toe dat hij had gezegd dat ik toch niet geïnteresseerd was omdat ik net partner was geworden. Ik liet hem onmiddellijk terugbellen naar het Witte Huis en vertrok enkele dagen later zelf naar Washington. Ik hoorde er dat de president voor een post bij de SEC op zoek was naar een vrouw die partner was bij een kantoor gespecialiseerd in corporate and security law. In heel Amerika waren er maar zes vrouwen die in dat profiel pasten. Hoe ze mij vonden? Ze hadden de meest ervaren makelaar van Wall Street gebeld en zij had mijn cv op haar bureau liggen. Ik kreeg de baan en werd de jongste commissaris die de SEC ooit had.”

Banks are for boys

“Vrouwen moeten een baan niet weigeren wanneer ze die uitsluitend aangeboden krijgen omdat ze een vrouw zijn. Ze kregen deze mogelijkheden tenslotte niet in het verleden. Sommige vrouwen zijn het hierover misschien niet eens met mij. Maar veel mannen krijgen hun jobs toch ook omdat ze hebben gestudeerd met hun voorzitter of golfen met hun CEO? Friends Provident vroeg me ook enkel als extern bestuurder omdat ik een vrouw ben. Ze overtuigden me om de kans te grijpen en ik ben blij dat ik het deed. Al een paar jaar later werd ik gepromoveerd tot vicevoorzitter van de raad van bestuur en tot voorzitter van het remuneratiecomité. Zodra je de baan hebt, is het je taak om ze zo goed te doen dat je nog meer verantwoordelijkheid krijgt.

“Er is trouwens veel veranderd. Zodra de Amerikaanse overheid de bedrijven niet langer oplegde om meer vrouwen aan te werven, deden de firma’s dat ook niet langer. Ik heb mijn eigen theorie over waarom vrouwen vandaag toch jobaanbiedingen krijgen. Er studeren natuurlijk gewoon meer vrouwen af, maar ik geloof dat vrouwen ook meer kansen krijgen sinds CEO’s dochters kregen die het goed deden op school en toch werden gediscrimineerd op de arbeidsmarkt. Laat me je nog een verhaaltje vertellen. Tijdens een diner in New York zat ik naast de manager van een groot spoorwegbedrijf. Toen ik hem vroeg hoeveel vrouwen er zaten in zijn raad van bestuur antwoordde hij: ‘Barbara, treinen zijn voor jongens’. Diezelfde man belde me enkele jaren later, toen ik al een senior bankier was, om me te vertellen dat zijn dochter tegen het glazen plafond stootte bij de bank waarvoor ze werkte. Ik antwoordde: ‘ Jim, banks are for boys.‘ Hij begreep wat ik bedoelde. Het volgende jaar stelde zijn bedrijf twee vrouwen aan als directeur.

“Mijn juristenopleiding was mijn grote hulp. Daardoor had ik geleerd mijn tijd goed in te delen – advocaten rekenen tenslotte aan per zes minuten. Ik leerde ook hoe belangrijk het is om je goed voor te bereiden om een correct advies te kunnen geven. Een juiste beslissing nemen, vind ik even opwindend als een hole-in-one slaan. Toch heb ik ook fouten gemaakt. Mijn grootste verdriet is dat ik zelf geen dochter heb die ik kan leren hoe ze de fouten die ik maakte, kan vermijden. Laat ik jou een goede raad geven. Vraag zelf ook om advies. Een aantal fouten had ik misschien niet gemaakt als ik om raad had gevraagd. Zelfs wanneer je die niet aanvaardt, is het niet slecht om die te hebben gehoord. Iedereen heeft nood aan een eigen kleine raad van bestuur die je helpt denken over problemen.”

De brief van Reagan

“De brief die president Reagan me stuurde om me te bedanken voor het geleverde werk was een van de mooiste bekroningen die ik kreeg tijdens mijn carrière bij de SEC. Ik kreeg het schrijven nadat de president me naar Japan had gestuurd om de Tokyo Stock Exchange te openen voor buitenlanders. Ik herinner me nog dat ik daar aan tafel zat met mijn assistent, een tolk en een heleboel Japanners. We sloten de deal. Waarom ze die keer aan mij dachten? Al in 1981 geloofde ik dat Amerikaanse burgers ooit naar de radio zouden luisteren om te horen wat er gebeurde op de Aziatische en Europese beurzen voor ze hun aandelen zouden bekijken. Ik schreef heel wat artikels over het onderwerp, want ik dacht op dat moment al dat de wereld zou globaliseren en er regels nodig waren voor wanneer het zover was. Ik kreeg vreemde brieven als reactie: ‘Commissioner Thomas, stick to your knitting. Dit is Amerika, wij hebben hier voldoende aandelen op de beurs. Stop mensen in de gevangenis. Daar wordt u voor betaald.’ Uiteindelijk schreef de SEC met mijn hulp regels die buitenlandse bedrijven moesten helpen om kapitaal op te halen in de Verenigde Staten. Die regels worden vandaag nog steeds gebruikt.

“Daarmee trok ik niet half zoveel media-aandacht als toen ik de eerste SEC-commissaris werd die van een kind beviel. Mijn zoon Lloyd heeft de artikels over zijn geboorte uit Time Magazine en The Economist nog steeds. Ik nam hem maar één keer mee naar de kantoren van de SEC om hem te tonen aan mijn vrienden en collega’s. Net op die dag kwam de topman van de New York Stock Exchange onaangekondigd langs. Ik gaf mijn oppas meteen de opdracht om met de baby in het toilet te gaan zitten, de deur te sluiten en een speen in zijn mond te stoppen als hij huilde. Het werd in die tijd nog niet aanvaard dat je een baby meenam naar kantoor.

“Gelukkig was mijn moeder er om me te steunen. Zij leerde me dat goede banen moeilijk te vinden zijn, dat nannies veel gemakkelijker te vinden zijn. Als je een leuk iemand vindt om op je kind te passen, heeft de baby drie mensen om graag te zien. Mijn moeder adviseerde me dus dat ik er niet hoefde te zijn in Lloyds eerste levensjaren, maar dat ik wel tijd voor mijn zoon moest maken wanneer hij intelligenter werd dan de oppas. Op Lloyds achtste verjaardag stuurde we de nanny naar huis om ervoor te zorgen dat hij onze waarden en werkethiek meekreeg. Ik bleef werken, maar hielp mijn zoon elk weekend met zijn huiswerk. Opvallend genoeg bleven de mensen zeggen dat ik een slechte moeder was omdat ik steeds aan het werk was. Mijn zoon zag dat anders. Toen hij ouder werd, vroeg ik hem of hij van plan was te trouwen met een meisje dat elke avond het eten voor hem klaarzette of met een drukbezette vrouw zoals zijn moeder die altijd weg was. Weet je wat hij zei? ‘Jij was helemaal niet vaak weg. Je was zelfs te vaak thuis, je verstikte me bijna.’ Je ziet, dat kind onthield enkel dat ik hielp huiswerk maken. Lloyd en ik hebben nog steeds een erg hechte band en hij bedankt me vaak voor mijn hulp.” ( Haalt een gsm boven en laat ons trots een berichtje horen van haar zoon die haar bedankt. )

Te rijk en te verwend

“Toen mijn echtgenoot in 1983 een baan aangeboden kreeg in Hongkong zijn we met hem meeverhuisd. Ik ging er aan de slag als directeur bij de Britse bank Samuel Montagu, want mijn vrienden hadden me aangeraden om een eigen baan te zoeken bij een Brits bedrijf en er zo voor te zorgen dat ik binnen de machtsstructuur van Hongkong werkte. Maar niemand kende me daar en de Britten vroegen zich af wat een Amerikaanse vrouw in hun bank deed. Dankzij de Chinese zakenlui, die ik kende van de Young Presidents Organisation waarbij ik was aangesloten, begon ik toch deals af te sluiten. In Chinese families is het namelijk de vader die het geld verdient, maar de moeder die het geld beheert. Daarom was het voor hen geen grote stap om met mij over geld te spreken.

“In Hongkong ben je wat je functie is en daar hield ik van. Het maakte daar niet uit hoe ik eruitzag of met wie ik gehuwd was, ik was gewoon een Britse bankier. Dat was helemaal anders in New York, waar we een aantal jaren later naartoe verhuisden. Iedereen was er te rijk, te verwend en te veel gefocust op geld. Ik wilde niet dat mijn zoon opgroeide in een omgeving die hem leerde dat die dingen het belangrijkste zijn in het leven. Mijn Engelse vrienden in Hongkong hadden veel betere waarden. Toen mijn echtgenoot een baan kreeg aangeboden in Londen, is hij daar dus graag op ingegaan. Ik kon er beginnen bij News International, maar toen Rupert (Murdoch, de mediamagnaat, nvdr) Star TV in Hongkong kocht, verhuisde mijn job weer daarheen.

“Gesteund door een durfkapitaalverschaffer kocht ik daarop een voedingsbedrijf gespecialiseerd in gedroogd fruit. Ik vond het heerlijk om het te leiden, maar de durfkapitaalverschaffer verkocht de onderneming enkele jaren later. Ongeveer gelijktijdig ontmoette ik twee heren die een fund for funds wilden oprichtten en zochten naar een voorzitter met de nodige geloofwaardigheid in the City. We richtten samen Private Equity Investor op, noteerden het op de London Stock Exchange. Alles liep gesmeerd. Tot de dotcom boom. Vanaf dan ging de prijs van ons aandeel naar beneden, terwijl de waarde van onze activa hoog bleef. Onvermijdelijk trokken we dus de aandacht van andere bedrijven. Die kochten onze aandelen en probeerden ze opnieuw aan ons te verkopen tegen een hoger tarief. Toen ze 43 procent van onze aandelen in handen hadden, konden we niet anders dan de firma verkopen.

“Het deed me kiezen voor een carrière bij de overheid. De headhunter die ik belde, kon me alleen aan een zitje in de raad van bestuur van de Atomic Energy Authority helpen. Tijdens het interview met hun raad van bestuur vertelde ik dat ik niets wist over energie, maar dat ik een harde werker ben, ik er best over wilde bijleren en ik mijn job naar behoren zou doen. Tegelijkertijd vroeg ook het hoofd van de Energy Group van het Department of Trade and Industry me als extern bestuurder. Blijkbaar besliste de Energy Group over de budgetten van de Atomic Energy Authority en omdat ik de twee banen kreeg, werd ik al gauw de go-between tussen de beide voorzitters. Ik mocht de voorzitter van de Atomic Energy Authority zelfs opvolgen. Er werd namelijk gezegd dat ik de enige was die iedereen nog vertrouwde.”

***

Amper een paar minuten na het einde van het interview belt Judge ons vanuit haar taxi. “Ik vertelde je het belangrijkste nog niet: ik ben trots dat ik mag zetelen in de raad van bestuur van Bekaert. Het is een bedrijf dat uitzonderlijk goed wordt geleid door een gerespecteerde raad van bestuur en voorzitter (Paul Buysse, nvdr)”, ratelt ze nog snel voor we haar opnieuw bedanken voor het interview. “Elke keer vrouwen me willen bedanken antwoord ik hetzelfde: Help gewoon een andere vrouw.” (T)

Door Sjoukje Smedts/Foto’s: Michel Wiegandt