Eén miljard in twintig jaar

ANDRÉ JURRES

De auteur is gedelegeerd bestuurder van NPG energy.

De aangekondigde netvergoeding voor eigenaars van zonnepanelen is een goed voorbeeld van hoe constant gezocht wordt naar verdoken inkomsten. Het principe is wel te begrijpen, aangezien lokaal geproduceerde elektriciteit op het net wordt gezet en vervolgens ook weer elektriciteit van het net wordt gehaald. Maar dat nettarief retroactief invoeren, is niet correct. Als mensen een investering doen, moeten ze kunnen uitgaan van een betrouwbare wet- en regelgeving.

De gemiddelde stijging van de distributiekosten voor een huisgezin met zonnepanelen wordt geschat op 200 euro per jaar (voor een gemiddelde installatie van 4 kilowatt). Dat werd voorgesteld als een milde stijging, maar het tegendeel is waar. Bij een gemiddeld gebruik van 3500 kilowattuur gaat het al snel om een stijging van 50 procent van de distributiekosten.

In Vlaanderen staat voor een vermogen van 1,8 gigawatt aan zonnepanelen opgesteld. Ik schat dat de helft bij gezinnen staat (installaties kleiner dan 10 kW). Als we die 0,9 gW vermenigvuldigen met de nieuwe belasting van 45 tot 50 euro per kW, komen we aan 1 miljard euro in de komende twintig jaar.

Zoals gezegd, moet wel degelijk worden nagedacht over de impact van al die kleine installaties. Ze maken inderdaad het management van het distributienet complexer. Maar ik wil toch opmerken dat het net ook met die kleine installaties nog werkt. Deze nieuwe belasting is een verrassing, vooral omdat ze niet onderbouwd wordt. Het enige argument is dat de eige-naars van decentrale productie geen netwerkbijdragen betalen.

Maar dat is nu net de bedoeling van decentrale productie. Wie in een installatie heeft geïnvesteerd, heeft die besparing meegenomen in het berekenen van het rendement van zijn investering. Dat de gezinnen met een terugdraaiende meter geen distributiekosten betalen, is niet helemaal correct. Dat hangt af van hun verbruik. Wie aanzienlijk meer verbruikt dan zijn zonnepanelen produceren, haalt extra elektriciteit van het net en betaalt daar netjes de distributiekosten op.

De CREG moet wel nog akkoord gaan met het voorstel van de netbeheerders Eandis en Infrax. Het is te hopen dat de regulator aandringt op een duidelijke verklaring voor de enorme stijging van de distributiekosten die ze vragen. Als ze kunnen aantonen dat ze voor 1 miljard euro aanpassingen aan het netwerk hebben moeten doen om die installaties te kunnen aansluiten, dan hebben ze een argument. Maar gewoon het mislopen van inkomsten omdat mensen investeren in duurzame decentrale productie kan geen argument zijn om hen te laten betalen.

Een injectietarief vragen voor alle andere vormen van decentrale duurzame productie is een tweede slag in het gezicht. Zo belasten we deze nieuwe vormen van productie nog eens extra op een moment dat ze het al heel moeilijk hebben om een kritisch volume te halen. Willen we een volledig duurzame energiehuishouding, dan zijn pestbelastingen uit den boze. Vandaag wordt slechts 6 tot 8 procent van onze energie duurzaam geproduceerd. Deze sector heeft dus nog een enorm groeipotentieel. Gezien de beperkte economische groei zou men het jonge plantje beter wat extra zuurstof geven.

De regulator CREG kan dit voorval overigens ook aangrijpen om aan te dringen op een capaciteitstarief voor de consument. Dat wil zeggen dat we afstappen van het betalen per kWh distributie/transport. Het zou veel transparanter zijn met een jaarlijks vast tarief te werken voor je aansluiting. Het heeft ook als voordeel dat de regulator dan kan controleren of de kosten ervan jaarlijks dalen. Een normale afschrijving van het netwerk gebeurt immers in dertig tot veertig jaar. Dat wil dus zeggen dat de netwerkkosten jaarlijks met 2,5 tot 3 procent zouden moeten dalen, exclusief nieuwe investeringen.

De zoektocht van onze politici naar lage energiekosten kan met die maatregel werkelijkheid worden, aangezien de distributie- en transportkosten voor elektriciteit vandaag bijna de helft van onze elektriciteitsfactuur uitmaken.

Ik ben benieuwd of de CREG de argumentatie van de netwerkbedrijven/intercommunales zal volgen. De advocaten zullen goed garen spinnen bij de mogelijkheid de tienduizenden gezinnen te vertegenwoordigen die niet akkoord gaan met deze forse stijging van hun distributiekosten.

Het mislopen van inkomsten omdat mensen investeren in duurzame decentrale productie kan geen argument zijn om hen te laten betalen.