Een insider in het vizier

Rajat Gupta, ex-topman van het consultancybedrijf McKinsey en ooit een van ‘s werelds meest bewonderde managers, kijkt tegen een jarenlange celstraf aan. De Amerikaanse overheid verdenkt Gupta van medeplichtigheid aan handel met voorkennis.

STIJN FOCKEDEY, ILLUSTRATIE DAAN ROSSEELS

STIJN FOCKEDEY, ILLUSTRATIE DAAN ROSSEELS

Het Amerikaanse gerecht maakt zich sterk dat het Rajat Gupta verschillende keren betrapt heeft op het doorgeven van geheime informatie. Gupta zelf houdt nog steeds zijn onschuld vol. Als hij schuldig wordt bevonden aan alle aanklachten, dan moet hij voor 105 jaar naar de cel en wacht hem een miljoenenboete. Het proces tegen Gupta is eind mei gestart.

De voormalige topmanager is al ruim een jaar aan het bikkelen met Amerikaanse autoriteiten. De aanklacht tegen Gupta is een uitloper van een onderzoek door de Amerikaanse beurswaakhond SEC naar handel met voorkennis bij Galleon, een bekend hefboomfonds. Dat onderzoek heeft al tot 56 arrestaties en 48 veroordelingen geleid. Gupta dreigt nu nummer 49 en de meest bekende naam te worden in de affaire. Vorig jaar werd Raj Rajaratnam, mede-oprichter van het hefboomfonds en de spilfiguur in deze zaak, veroordeeld tot elf jaar cel.

De zaak draait rond twee verdachte transacties in aandelen van de zakenbank Goldman Sachs in 2008-2009. Galleon kocht extra aandelen Goldman Sachs net voor beursgoeroe Warren Buffett in de zakenbank zou investeren. Het fonds verkocht aandelen net voor de zakenbank een onverwacht kwartaalverlies zou opbiechten. Op basis van de tijdstippen tussen telefoongesprekken tussen beide mannen zeggen de autoriteiten dat Rajaratnam telkens door zijn vriend Gupta is getipt.

Er is al een hele juridische strijd geleverd waarbij de SEC en het Amerikaanse gerecht meermaals met elkaar zijn in aanvaring kwamen. Maar nu heeft het gerecht het laken naar zich toe getrokken en staat Gupta terecht in een strafzaak met een volksjury. Er is een kans Gupta aan een veroordeling ontsnapt. De smoking gun ontbreekt. Het verdachte telefoonverkeer en de getuigenissen zouden weleens te licht kunnen wegen voor een veroordeling, zeker omdat de bewijslast voor handel met voorkennis in de Amerikaanse wet streng gedefinieerd is en het moeilijk te bewijzen is dat Gupta effectief voor de tips is gecompenseerd.

Dankzij een goed woordje

Gupta heeft in zijn carrière slechts één werkgever gehad: McKinsey. Hij werkte er van 1973 tot 2007. Tussen 1994 en 2003 was hij zelfs topman van het consultancybedrijf. Gupta was op dat moment de eerste CEO van Indiase afkomst van een multinational. Gupta is geboren in Calcutta. Hij groeide met zijn broer en twee zussen voornamelijk op in New Delhi, waar zijn vader een Engelstalige krant oprichtte. Toen Gupta 16 jaar was, stierf zijn vader. Twee jaar later overleed ook zijn moeder, net voor hij in New Delhi aan zijn ingenieursstudies zou beginnen.

Gupta kwam als vijftiende uit de toelatingsproef die alle kandidaten voor ingenieursstudies moesten afleggen in India. Tijdens zijn opleiding leerde hij ook zijn toekomstige vrouw kennen, Anita Mattoo. Nadat hij was afgestudeerd als ingenieur, trok hij naar Boston om er een MBA te halen aan de prestigieuze Harvard Business School. Ondanks die diploma’s weigerde McKinsey hem bij een eerste sollicitatie wegens een gebrek aan ervaring. Pas toen een Harvard-professor een goed woordje voor hem deed, haalde McKinsey hem binnen.

Bij McKinsey klom Gupta snel op en werd hij alom geprezen voor zijn intelligentie, zijn leiderschapskwaliteiten en zijn integriteit. In zijn carrière heeft Gupta zijn reputatie hoog kunnen houden, hoewel hij de interne deontologische code overtrad door met onder anderen Raj Rajaratnam en Anil Kumar een extern investeringsfonds op te richten. Kumar was een protegé van Gupta bij McKinsey en is ook betrokken in het voorkennisdossier. Hij heeft al schuldig gepleit.

In 2007 trok Gupta zich terug bij McKinsey. Gupta werd onafhankelijk bestuurder, onder meer bij Goldman Sachs, American Airlines en Procter & Gamble. Daarnaast zit hij ook in de raad van bestuur van de liefdadigheidsorganisatie van Microsoft-oprichter Bill Gates. Het voorbije jaar heeft hij bijna al zijn mandaten neergelegd, ook bij Goldman Sachs. “Je raakt daar niet in de raad van bestuur zonder een goede reputatie en een mooie staat van dienst”, zei de aanklager over Gupta tijdens het proces tegen Rajaratnam. “Maar die reputatie is geen vrijgeleide om de wet te overtreden. Niemand staat boven de wet.”

Ondanks een MBA aan de Harvard Business School werd de Indiër Gupta geweigerd bij McKinsey.