Scaling deep: ‘Ondernemers die diep schalen, zetten mensen aan het denken’

Groeit maatschappelijk rendement op dezelfde manier als financieel rendement? Betekent meer klanten hebben ook altijd meer impact hebben? In een vierdelige reeks verkennen we vier alternatieve groeistrategieën voor duurzaam ondernemen. Deze week: scaling deep.

Eind oktober 2024 werd in Frankrijk voor het eerst erkend dat blootstelling aan pesticiden bij een zwangere floriste heeft geleid tot de dood van haar kind. Het nieuws wakkerde het publieke debat over pesticidegebruik in de bloemensector opnieuw aan, al is de problematiek bij Paulien Verhaest van Blommm al langer bekend. “Op plantages in Kenia, Colombia en Ethiopië zijn miskramen en kinderen die geboren worden met beperkingen schering en inslag. Dat lijkt een ver-van-ons-bedshow, maar 85 procent van de bloemen die we hier kopen, komt uit die landen”, zegt Paulien Verhaest.

Met haar bloemenwinkel in het centrum van Gent brengt ze de problematiek niet alleen onder de aandacht, maar bewijst ze ook dat er een duurzaam alternatief mogelijk is: “We maken dagverse boeketten van lokaal geteelde, biologische bloemen. Die zijn te koop in de winkel of via de webshop. Onlinebestellingen worden met de fietskoerier aan huis geleverd. Recht van het veld, op de fiets, in de vaas.” Gestart als webshop, groeide Blommm de afgelopen jaren uit tot een volwaardige bloemenwinkel, koffiebar en conceptstore. “We willen een plek creëren waar we in gesprek kunnen gaan met burgers en het verhaal van de lokale bloem kunnen vertellen”, zegt de ondernemer.

Niet met het vingertje

Bij de oprichting in 2017 was er aan lokale bloementelers geen gebrek, al kregen die hun klanten en sectorgenoten moeilijk mee in hun verhaal. Behalve op een rigoureuze opbouw van haar toeleveringsketen zet Paulien Verhaest actief in op de toegankelijkheid van haar product. Zo organiseert ze workshops en vervangen droogbloemboeketten de verse boeketten in de winter. “Droogbloemen zijn esthetisch zo’n aantrekkelijk product, dat het ook mensen aantrekt die helemaal niet met duurzaamheid bezig zijn”, legt Verhaest uit. “Zo bieden we een positief alternatief en dragen we ons verhaal breder uit, zonder met de vinger te wijzen.”

De schaalstrategie van Paulien Verhaest heet ook scaling deep. “Dat komt neer op bewustzijns- en gedragsverandering door de keten heen, van burgers, over sectorgenoten tot beleidsmakers”, zegt Kaat Peeters van de Sociale InnovatieFabriek. “Ondernemers die diep schalen, creëren een narratief dat mensen aan het denken zet en bereidheid creëert om alternatieven op te zoeken.”

In dat opzicht lijkt Paulien Verhaest geslaagd: “Mensen hoeven geen geld uit te geven om hier te komen snuisteren en ons verhaal te ontdekken. Zo komt hier wekelijks een man binnen om aan de verse bloemen te ruiken. Prachtig vind ik dat.”

Verhaest koos ervoor om een onderneming op te richten: “Om een voorbeeld te zijn voor een economische sector, ” Bovendien was Paulien Verhaest de afgelopen jaren vaak aanwezig in het publieke debat om burgers te sensibiliseren rond de bloemensector en zijn problemen. “Men zegt vaak dat de consument al van voldoende moet wakker liggen, maar ik zie dat anders. We leven vandaag in een soort Disneyland, waar alles zo goedkoop, makkelijk en onmiddellijk mogelijk moet zijn. Van mij mogen mensen daar wat meer stil bij staan.”

Eerste biobloemenwinkel

Blommm kan niet alleen rekenen op een groeiende belangstelling bij het grote publiek, maar ook bij sectorgenoten, legt ze uit: “Steeds meer floristen vragen me op welke manier zij ook meer lokale en biologische bloemen kunnen verkopen. Zelfs als ze maar een deel van hun aanbod verduurzamen, is dat een belangrijke stap vooruit.” Paulien Verhaest ging in 2022 een stap verder door niet alleen met biogecertificeerde bloemen te werken, maar ook de winkel van Blommm zelf te laten certificeren. Daarmee is Blommm de eerste biobloemenwinkel in de Benelux – een prestatie die opviel bij de BioVLAM, dat jaarlijks innovatieve, biologische initiatieven in de spotlights zet. “Die nominatie was een fijne erkenning van ons werk. Door de jury werden we de bloemenwinkel van de toekomst genoemd”, vertelt Verhaest stralend.

Door haar aanwezigheid in het publieke debat en kritische gesprekken met instanties als BioVLAM, probeert Paulien Verhaest ook op beleidsniveau aandacht te vragen voor de problemen in haar sector. “Door onze nominatie zijn er interessante gesprekken ontstaan en heb ik vraagtekens kunnen plaatsen bij campagnes zoals Groen van bij ons en de subsidiëring van niet-duurzame alternatieven”, vertelt Verhaest.

Ook scalingexpert Kaat Peeters benadrukt het belang van zulk beleidswerk: “Ondernemers laten zich vaak wegdragen door het economische discours waarin ze handelen, maar in Vlaanderen kan elke burger of organisatie een volksvertegenwoordiger aanmanen om een parlementaire vraag te stellen. Ondernemingen zoals Blommm vormen vaak een interessante casus voor parlementsleden om mee op tafel te kloppen”, legt ze uit. “Ik moedig impactondernemers dan ook aan om tijd te maken voor beleidsbeïnvloeding, want het kan een katalysator voor verandering zijn.”

Andere sectoren

Door de groeiende populariteit van Blommm krijgt Paulien Verhaest regelmatig de vraag of ze niet in elke stad een bloemenwinkel zou willen openen. Toch zit geografische uitbreiding niet meteen in haar plannen. “Ons verhaal is zo lokaal verankerd, dat ik een Leuvenaar of een Antwerpenaar er liever zelf mee aan de slag zie gaan in hun stad”, vindt Paulien Verhaest.

Haar business-to-businessaanbod uitbreiden staat wel op de agenda, verklapt ze: “De cultuursector, universiteiten, steden en gemeenten kloppen al bij ons aan. Ik hoop dat we dat kunnen uitbreiden naar andere sectoren. Daarmee kiezen ze niet alleen voor een duurzaam alternatief, ze dragen het verhaal ook naar een nieuwe doelgroep uit.”