Dripping London

De Tate Gallery in Londen wijdt een overzichtstentoonstelling aan het werk van Jackson Pollock, de Amerikaan die de basis legde van de Action Painting.

De naam Jackson Pollock is onlosmakelijk verbonden met de ” dripping“-techniek: spetters verf die in druppels of lijnen op het doek worden gekwakt met behulp van kwasten, tubes, staafjes, geperforeerde doosjes,… Door rechtstreeks op de vloer te werken, om het doek heen te draaien of door kruislings van de ene kant naar de andere te gaan, heeft Pollock werken gemaakt die rijk zijn aan kleurvervlechtingen, en daarmee een spectaculaire, hoogst fysieke dans uitgevoerd: niet voor niets wordt deze onconventionele manier van schilderen aangeduid als Action Painting.

De eerste persoonlijke tentoonstelling van Pollock vond in 1938 plaats in New York, waar hij het zwaar te verduren kreeg en al snel in een verwoestend alcoholisme afgleed. Een paar maanden lang stortte hij zich in een redelijk traditionele leertijd door lessen te volgen bij de Mexicaanse muurschilder David Siqueiros, die één van de medeplichtigen zou blijken aan de moord op Trotski. Van Siqueiros nam hij ideeën over op het vlak van ruimte, beweging en gesticulatie. Zijn ontmoetingen tijdens de oorlog met surrealisten in ballingschap, en vervolgens zijn ontdekking van Picasso, zullen zijn werk – dat tevens geïnspireerd wordt door de psychoanalyse en met name de stellingen van Jung – blijvend beïnvloeden. Kubisme en surrealisme, maar ook de verkenning van het onbewuste, de expressionistische gebarentaal, het primitivisme zoals we dat terugvinden bij de Cubaan Wilfredo Lam: Pollock maakt zich al deze invloeden met een ontstellend gemak eigen.

De Tate Gallery stelt ongeveer 80 werken van de schilder tentoon, die vanaf 1942-’43, een steeds persoonlijkere taal laten zien, zoals het grote ‘ Mural‘ uit 1943 aantoont, dat Pollock aan mecenas Peggy Guggenheim schonk: Guggenheim en de uit New York afkomstige kunstenares Lee Krasner, waarmee hij trouwde, zijn cruciaal geweest voor de rijping van het werk en de stabiliteit van deze man.

Hij maakte weelderige schilderchoreografieën, die steeds abstracter werden: de vormen die nog zichtbaar zijn in ‘ The Key‘ (1946) verdwijnen enkele maanden later, zoals in ‘ Enchanted Forest‘ (1947). Wanneer hij eenmaal met “dripping” aan de slag gaat, duidt Pollock zijn werken al spoedig simpelweg met nummers aan, terwijl de dichtheid van de materialen, de weelderigheid van de kleuren ieder doek nog complexer en dieper maken. In 1951 begint hij opnieuw in zwart-wit te werken. Schitterende doeken, talloze hoogtepunten, wereldwijde erkenning, … tot hij in 1956 sterft in een auto-ongeluk, veroorzaakt door alcohol.

“Jackson Pollock retrospective”, Tate Gallery, Millbank, Londen. Tot 6 juni, dagelijks van 10 tot 17.40 uur. Voor reservaties kan u bij Fnac terecht.

ALAIN DELAUNOIS