Twee Amerikaanse toponderzoekers hebben zich gebogen over een eenvoudige vraag: is dik zijn ook slecht voor je financiële gezondheid? Verdient de dikke minder dan de dunne? Hun studie vond plaats in Duitsland en de Verenigde Staten.
Ze verzamelden gegevens over 101 dingen: geslacht, leeftijd, roken, inkomen, enzovoort. De statistische analyses waren erg gesofisticeerd. En wat blijkt? De eerste vraag die je moet stellen is zeer duidelijk: gaat het over een man of over een vrouw?
Voor vrouwen is de regel zeer eenvoudig. Hoe slanker, hoe meer je verdient. Het anorectische ideaal uit de modellenwereld vindt blijkbaar zijn weerklank in het brede bedrijfsleven. Hoe magerder, hoe beter. Het is vooral aan het begin van de kromme dat gewicht wordt afgestraft. De enkele kilo’s erbij doen het salaris al drastisch dalen. Zodra mevrouw een gewoon lichaamsgewicht heeft bereikt, wegen de extra kilo’s niet meer zo zwaar door op het inkomen.
Het is alsof we zeggen: kijk, ze wijkt toch al af van het absolute slankheidsideaal, ze heeft een ‘gewoon’ gewicht, nu steekt het niet meer zo nauw. Als je daarentegen het absurde superslanke ideaal hebt bereikt, word je snel afgestraft voor enkele grammen meer.
Bij mannen loopt het wat anders. Als je graatmager bent, dan verdien je minder dan als je gewoon mager bent, en nog wat minder dan als je gewoonweg gemiddeld bent. Boven een gewoon gewicht, als je naar het zwaarlijvige toe begint te gaan, daalt je inkomen opnieuw. Dikke, vette mannen verdienen veel minder dan mannen met een gewoon gemiddeld lichaamsgewicht.
Feiten zijn één zaak, de interpretatie een ander. Honderd jaar geleden was er onderzoek dat een verband vaststelde tussen lichaamsgewicht van mannen en carrière; hoe zwaarder de man hoe succesvoller zijn carrière. Maar de causale relatie lag in de andere richting. Succesvolle mannen tafelden meer, bewogen minder, waren ouder. In dit onderzoek is er voor dergelijke factoren uitgebreid gecontroleerd.
De auteurs beginnen hun artikel overigens met een zeer verontrustende zin, die ik zo nauwkeurig mogelijk vertaal, want ik vind hem grandioos. In televisie en tijdschriften is de ideale vrouw veel slanker dan mannen, slanker dan vroeger, slanker dan de gemiddelde vrouw en vaak nog slanker dan de officiële criteria voor anorexie.
De auteurs zoeken de verklaring voor dit ‘slanker is altijd beter voor vrouwen’ in de zogeheten cultiveringstheorie. Deze theorie stelt dat ons beeld van de maatschappij, van de ideale vrouw, van de betere vader, enzovoort grotendeels gevormd wordt door de media, in het bijzonder televisie, en dus in steeds mindere mate door opvoeding, godsdienst, sociale klasse.
Vele studies hebben uiteraard al lang weerlegd dat dikkere mensen dommer of luier zijn dan hyperslanke mensen, maar het beeld van graatmager als doorzetter, intelligente, harde werker wordt telkens weer in de media bevestigd. De auteurs dachten dus, als die cultiveringstheorie echt relevant is, dan zouden we dat moeten merken in de salarissen die betaald worden aan de dunnen en de dikken.
En tot hun eigen verbazing, bleek het nog te kloppen ook. Afwijken van een wereldvreemd en irrelevant ideaal kan je veel geld kosten. Dat is uiteraard niet nieuw, sociale normen kunnen zeer sterk zijn, maar in deze periode van internet en Facebook, van Twitter en sms, is je gewicht vaak toch nog doorslaggevend (pun intended).
Het is een vreemde studie met confronterende, zelfs verontrustende resultaten. We weten allemaal dat een volslanke vrouw in geen enkel opzicht luier, dommer of ziekelijker is dan een graatmagere pannenlat, maar als we zo stereotiep, zo ondoordacht handelen over iets dat zo zichtbaar is als gewicht, hoe vormen we dan ons oordeel rond veel complexere, meer genuanceerde fenomenen. Ik noem er maar een paar: coachingcapaciteiten, interculture sensitiviteit of team spirit. Waarop baseren we ons daar? Ik begin stilaan te begrijpen waarom horoscopen nog zo veel geraadpleegd worden.
Judge, T. A. & Cable, D. M. (2011). When It Comes to Pay, Do the Thin Win? The Effect of Weight on Pay for Men and Women. Journal of Applied Psychology, 96 (1), 95-112.
De auteur is partner-hoogleraar management aan de Vlerick Leuven Gent Management School.
MARC BUELENS
Het is vooral aan het begin van de kromme dat gewicht wordt afgestraft. De enkele kilo’s erbij doen het salaris al drastisch dalen.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier