‘Doeners en denkers’ lezen? Doen!

Zeven toppolitici die converseren met de ideologen die hun politieke actie danig hebben beïnvloed. Het opzet klinkt aanlokkelijk en het boek Doeners en denkers – Vlaamse politici en hun inspiratiebronnen maakt dat helemaal waar. Het is een van de beste politieke boeken van de jongste jaren.

Guy Verhofstadt opent de dans en Jean-Luc Dehaene sluit hem af. Daartussen krijgt de lezer achtereenvolgens Frank Vandenbroucke, Bart De Wever, Vera Dua, Herman Van Rompuy en Karel De Gucht.

Guy Verhofstadt heeft het met de Indiase Nobelprijswinnaar Amartya Sen over identiteit, “dat nationalisme heeft vervangen”. Voor beiden is identiteit gelaagd. De liberaal betoogt dat als Europa niet oppast, de G8 binnen dertig jaar zal bestaan uit India, China, Japan, de VS, Brazilië, Rusland, Mexico en Rusland.

Futuroloog Alvin Toffler inspireerde Jean-Luc Dehaene heel erg. Hij voorspelde de overgang van de industriële naar de kennismaatschappij. Beide heren zijn het echter oneens over de noodzaak aan een globale tegenmacht in de geglobaliseerde wereld. De Amerikaan Toffler heeft het, zoals veel van zijn landgenoten, niet begrepen op grote instanties.

Herman Van Rompuy praat met de Franse filosoof Luc Ferry, een liberaalconservatieve en vrijzinnige republikein die medestander is van president Nicolas Sarkozy en ooit minister van Onderwijs was. Sommigen omschrijven hem als een ‘seculiere pastoor op een humanistische kansel’. Voor hem is liefde de essentie van transcendentie en zal het humanisme van de rede plaatsmaken voor dat van het hart. Ferry’s optimisme staat in contrast met het cultuurpessimisme van Van Rompuy.

Karel De Gucht ontmoeten we in gezelschap met Robert Cooper, die Brits topadviseur was van Javier Solana, de voormalige ‘minister van Buitenlandse Zaken’ van de EU. De auteurs van het boek, politiek hoofdredacteur Yves Desmet van de krant De Morgen en voormalig Groen!-toppoliticus Jos Geysels, concluderen dat Cooper misschien geen havik is, maar dan wel een agressieve duif.

Frank Vandenbroucke haalde veel van de mosterd voor zijn actieve welvaartsstaat bij de Franse oud-vakbondsman, sociaal historicus en filosoof Pierre Rosanvallon. De man betoogt dat sociale ongelijkheid iemand niet ontslaat van zijn persoonlijke verantwoordelijkheid. De essentie van een nieuw ‘postsociaaldemocratisch compromis’ ligt volgens hem in het terugdringen van het automatisch een beroep doen op de staat, het weer in de samenleving brengen van de solidariteit en het zichtbaar maken van de sociale verhoudingen.

Vera Dua gaat het op het Franse platteland zoeken, waar ze een afspraak heeft met Ton Lemaire. De Nederlandse cultuurfilosoof en antropoloog ruilde twintig jaar geleden zijn leerstoel aan de Universiteit van Nijmegen in voor een bestaan als kleine boer in de Dordogne. Hij woont er alleen met zijn hond. De twee ecologisten filosoferen over “wandelen in de stad, ecologie en onthaasting”.

Theodore Dalrymple – het is een van de pseudoniemen van de Britse arts en essayist Anthony M. Daniels – heeft grote invloed op Bart De Wever, die hem onlangs nog naar België uitnodigde. De man gelooft niet in gelijke kansen en hun gesprek gaat over het “doorgeslagen geloof in persoonlijke vrijheid en verantwoordelijkheid, in een verlichtingsdenken dat op hol is geslagen”. Voor De Wever is de mens niet in wezen goed en is hij verantwoordelijk voor wat er fout gaat in de samenleving.

YVES DESMET & JOS GEYSELS, DOENERS EN DENKERS – VLAAMSE POLITICI EN HUN INSPIRATIEBRONNEN, DE BEZIGE BIJ, 2010, 186 BLZ, 17,90 EURO

Tot voor kort rende iedereen in de financiële wereld als een kip zonder kop rond om maar zoveel mogelijk cashflow te verzilveren. Hoe heeft dit idee van ongeremde groei kunnen ontstaan? Hoe komt het dat ogenschijnlijk verstandige mensen beslissingen nemen die tot financiële malaise leiden? David De Cremer, hoogleraar gedrags- en bedrijfsethiek, gaat in Als goede mensen slechte dingen doen op zoek naar antwoorden. Hij laat met concrete voorbeelden zien hoe menselijke emoties en denkfouten tot zelfbedrog, eigenbelang en kortetermijndenken hebben geleid.

DAVID DE CREMER, ALS GOEDE MENSEN SLECHTE DINGEN DOEN. OP ZOEK NAAR DE PSYCHOLOGIE ACHTER DE FINANCIëLE CRISIS, ACCO, 2010, 82 BLZ, 12,30 EURO

Beleggers die pessimistisch zijn over de toekomst moeten The Great Reflation: How Investors Can Profit from the New World of Money lezen. Auteur Anthony Boeckh legt aan de hand van voorbeelden uit het verleden uit dat er zich voor beleggers nu een aantal interessante kansen voordoen. Hij geeft ook een antwoord op de vraag of het verstandig is te investeren in aandelen, goud of vastgoed. Het boek is een combinatie van economiegeschiedenis, economische theorie en beleggingsadvies.

ANTHONY BOECKH, THE GREAT REFLATION: HOW INVESTORS CAN PROFIT FROM THE NEW WORLD OF MONEY, WILEY, 2010, 336 BLZ, 30 EURO

De moslimlanden staan de komende jaren voor de keuze: ofwel dankzij welvaartsgroei aansluiting vinden met het Westen, ofwel economisch ter plaatse trappelen. Dat is de centrale stelling van Meccanomics: The March of the New Muslim Middle Class. Auteur Vali Nasr is optimitisch en denkt dat de moslimwereld voor het eerste scenario zal kiezen. De reden daarvoor is de opkomst van een nieuwe middenklasse in de moslimlanden die een belangrijk tegengewicht moet vormen voor het moslimextremisme. De oplossing voor het fundamentalisme is niet te zoeken in religie of in politiek, maar in de economie.

VALI NASR, MECCANOMICS: THE MARCH OF THE NEW MUSLIM MIDDLE CLASS, ONEWORLD, 2010, 320 BLZ, 20 EURO

B.V.