DEME toch naar de beurs?

Nu Boskalis een vijandig overnamebod heeft uitgebracht op HAM, is het staakt-het-vuren in de baggeroorlog definitief aan flarden geschoten. Hoelang nog blijven de Vlaamse bedrijven buiten schot? En moet DEME zijn beursscenario noodgedwongen weer opdiepen?

Vorige week maakte de Nederlandse marktleider Boskalis een tweede vijandig overnamebod op HAM, de baggerpoot van de Hollandsche Beton Groep (HBG) bekend. Bruno Monteyne, gewestelijk secretaris van het ABVV, is er niet gerust in: “Met deze aanval zijn de kaarten in de baggerindustrie weer grondig door elkaar geschud. Voorlopig blijven onze nationale bedrijven – DEME en De Nul – buiten schot. Maar hoe lang nog? Bovendien verlaat Dirk Boogmans, die via zijn GIMV-verleden een persoonlijke band had met de baggeraars, nu DEME-aandeelhouder CFE. Het is algemeen geweten dat Boogmans een belangrijke rol speelde bij de Vlaamse verankering van de sector.”

Turbulent liefdesleven

HBG beraadt zich nog over het nieuwe voorstel. “Wij hebben afgesproken dat we ophouden elkaar op te voeden,” verklaarde gewezen HBG-topman Jan Veraart op 15 mei 2000, toen hij een vredige samensmelting van zijn bouw- en baggerbedrijf met de Europese marktleider Boskalis aankondigde. Beide partijen hadden er toen al een moddergevecht van ruim drie jaar op zitten met tal van rechtszaken, een vijandig overnamebod en een lange zoektocht naar alternatieve partners. Uiteindelijk sprong de megafusie op 10 juli af omdat de twee huwelijkskandidaten het niet eens geraakten over de toekomst van de verlieslatende HBG-activiteiten in Duitsland.

Vandaag staat er echter een nieuwe bedrijfsleider aan het hoofd van HBG, die zonder traumatische ervaringen uit het verleden de Nederlandse bouwgroep aan het saneren is: Carel-Jan Reigersman. Twee maand geleden kreeg hij een telefoontje van Rob van Gelder. De bestuursvoorzitter van Boskalis vroeg Reigersman of hij nog eens met hem rond de tafel wou gaan zitten. Op het menukaartje stond ditmaal alleen HAM, de baggerpoot van HBG. Van Gelder vond evenwel dat er te weinig schot in de zaak kwam en lanceerde op 7 mei een vijandig bod van 570 miljoen euro op HAM.

Het management van HBG voelde zich zwaar aangevallen, maar kon onder druk van zijn aandeelhouders niet anders dan het voorstel serieus en gedegen bestuderen. Delta Lloyd en Friesland Bank – die samen 10,1% van de aandelen bezitten – schaarden zich onmiddellijk achter het lucratief bod, dat slechts 10% onder de prijs ligt van vorig jaar. Maar toen betrof het de hele groep. Hoewel HAM slechts 8% van de omzet genereert, is het bedrijf met een resultaat van 57 miljoen euro goed voor 70% van de totale HBG-winst. Dat is veel geld, zeker voor de aandeelhouders van de Nederlandse bouwgroep, die de jongste jaren nog maar weinig plezier hebben beleefd aan hun belegging.

Het ziet er dus naar uit dat Reigersman niet langer de avances van zijn rivaal uit Papendrecht zal kunnen afslaan. De marktleider wil koste wat het wil zijn positie in de kapitaalintensieve sector consolideren. Een fusie met HAM zou leiden tot substantiële kostensynergieën en besparingen op investeringen, aldus Van Gelder. Bovendien heeft HAM zijn orderportefeuille het afgelopen jaar sterk aangedikt. Het bestelvolume steeg met 110%, tegenover een schamele 48% bij Boskalis. Dat verklaart ook de premie die de overnemer bereid is te betalen.

De Nul blijft solo

Als de Nederlandse operatie lukt, zullen ook de Vlaamse baggeraars uit hun schelp moeten komen. Anders wordt de kloof met de marktleider te groot om nog te kunnen concurreren. Theoretisch zou een fusie tussen DEME en De Nul een goede zaak zijn. Maar historisch botert het niet tussen beide groepen. Hun mentaliteit is te verschillend. DEME functioneert als een echte dochter van een beursvehikel, terwijl De Nul alle kenmerken van een met ijzeren hand geleid familiebedrijf vertoont. Zo investeert de Vlaamse baggeraar elke winst weer in zijn vloot. Bovendien past De Nul de filosofie van hit and run toe: het werk wordt telkens ter plaatse uitgevoerd, maar de centrale diensten blijven vanuit Hofstade opereren. Ook wil de onderneming – goed voor een omzet van 17 miljard frank en een nettocashflow van 4,9 miljard frank – zijn eigen koers blijven varen. Met een eigen en vreemd vermogen van respectievelijk 13 en 3,4 miljard frank ziet De Nul het nut van een fusie niet in.

Rest ten slotte de mogelijke overname van Ballast Nedam door DEME. De Duitse referentieaandeelhouder Hochtieff wil al langer af van dit kleinste broertje uit de sector. Maar dan zullen Ackermans & van Haaren en CFE weer zwaar in de geldbeugel moeten tasten. Het aandeel van dit kleinste broertje uit de sector – er zijn nog maar zes spelers actief op de markt – steeg de afgelopen dagen met zo’n 4,8% naar 27 euro. Dit opent nieuwe perspectieven voor een beursgang van DEME, een operatie die twee maanden geleden – bij de voorstelling van de jaarresultaten – wegens het slechte beleggingsklimaat in de koelkast werd gestopt. Maar is er nog een ander alternatief mogelijk?

Eric Pompen