De waterleiding

Luc Bossyns neemt in juni de leiding van de waterzuiveringsmaatschappij Aquafin over. Onder zijn bewind zal het bedrijf zich verder concentreren op kleinschalige waterzuivering.

Als Luc Bossyns in juni als de nieuwe gedelegeerd bestuurder aantreedt, begint voor Aquafin een nieuw tijdperk. Samen met Ivo Van Vaerenbergh, de voorzitter van de raad van bestuur van Aquafin en van de Vlaamse Milieuholding ( VMH), moet deze kersverse topman de Vlaamse waterzuiveringsmaatschappij in rustiger vaarwateren leiden. Hierbij primeert een goede verstandhouding met de Vlaamse overheid, tot nader order nog altijd de enige klant van het publiek-private samenwerkingsverband.

De ploeg die de huidige structuur van Aquafin boetseerde, blijft behouden: Boudewijn Van De Steene (directeur Planning), Marc De Maeseneer (directeur Exploitatie) en Marc Goossens (directeur Engineering). Sinds het ontslag van gedelegeerd bestuurder Jacques De Greef (zie Trends, 18 mei 2000) neemt dit triumviraat de operationele leiding van de onderneming waar. Daarnaast coördineert Daniël Van Damme het buitenlandse zusje Aquaplus, terwijl Johan Maes de financiën bestiert. Ondanks de persoonlijke verschillen is de synergie groot. Wel moet de functie van directeur Algemene Zaken nog worden ingevuld na het vertrek van Guido Camps naar de Commissie voor de Regulering van Elektriciteit en Gas ( CREG) op 1 februari.

Intussen vindt onder

impuls van Van Vaerenbergh een fundamentele koerswijziging plaats. Daar waar De Greef steeds streefde naar een valorisering van de vergaarde kennis in het binnen- en buitenland, richt de nieuwe voorzitter alle aandacht op de doelstellingen van het Vlaams Gewest. Hierbij voelt hij zich niet te beroerd om de overheid – zijn opdrachtgever – een eis tot uitbreiding van zijn bevoegdheid onder de neus te duwen: “Als Vlaanderen snel zijn achterstand op het vlak van waterzuivering wil inhalen, moeten de gemeenten de nodige rioleringen aanleggen. Aquafin kan hen daarbij helpen, op voorwaarde dat we daar de wettelijke mogelijkheden voor krijgen. Bovendien ontbreken nog vele aansluitingen op onze stations.

Ook de managementstijl is helemaal verschillend. In tegenstelling tot zijn voorganger neemt Van Vaerenbergh zelf het heft in handen. Een probleempje is echter dat Van Vaerenbergh – tevens voorzitter van de CVP in Zoersel – niet zo goed kan luisteren, zeggen waarnemers. In de wandelgangen van het bedrijf gaat zelfs het gerucht dat hij sinds zijn aantreden in mei 1999 nooit enig overleg pleegde met zijn gedelegeerd bestuurder.

Maar de burgerlijk ingenieur werktuigkunde en specialist in milieusanering is een oude rot in het vak, die zich goed op zijn gemak voelt in de grijze zone tussen de publieke en de privé-sector. Aan het begin van zijn loopbaan, in 1972, werd Van Vaerenbergh directeur voor nationale programma’s in onderzoek en ontwikkeling bij de toenmalige premier Leo Tindemans ( CVP). Daarna werd hij bestuurder van Metallo Chimique, Nobels-Peelman, Remi Claeys Aluminium en Nieuwe Boomse Metaalwerken. Op vraag van ex-minister Philippe Maystadt ( PSC) leidde hij tussen 1987 en 1990 het Studiecentrum voor Kernenergie ( SCK-CEN).

Vanaf medio juni

zal de voorzitter zich laten bijstaan door Luc Bossyns. Net als zijn baas is de huidige topman van Stork MEC – een joint venture tussen de Vlaamse overheid (49,9%) en het Nederlandse Stork (50,1%) – zeer vertrouwd met de politiek. De burgerlijk ingenieur scheepsbouwkunde verdiende zijn sporen bij Cockerill Yards Hoboken, CMB en Boelwerf Vlaanderen, eveneens een publiek-privaat samenwerkingsverband. Vandaag is hij curator voor de Vlaamse Scheepsbouw Maatschappij, directeur Vereniging Industriële Bedrijven Noord-Antwerpen ( VIBNA), directeur Jacobs Comprimo, lid van Fabrimetal en Belgisch vertegenwoordiger in het technisch comité van Lloyd’s in Londen. Wel loopt nog altijd een gerechtelijke procedure tegen hem wegens medeplichtigheid aan fraude met subsidies tijdens zijn Boelwerf-periode.

Vorig jaar leverde Aquafin aan het Vlaams Gewest 110 projecten ter waarde van 5,2 miljard frank op, waaronder tien rioolwaterzuiveringsinstallaties (RWZI’s).

Dit is het werk van Boudewijn Van De Steene, directeur Planning sinds het prille begin. Hij heeft nu bijna duizend afgewerkte RWZI’s, pompstations en leidingen op zijn naam staan. De totale investering sinds de start van Aquafin in 1990 bedraagt 38,8 miljard frank. Dat is binnen het vooropgestelde budget. Verder is er nog voor 53 miljard frank aan projecten in uitvoering of ter studie. Van De Steene, een scheikundig ingenieur die ooit nog manager bij Esso Belgium was, vertegenwoordigt het bedrijf tijdens het maandelijkse overleg met het Vlaams Gewest. Wel blijft Aquafin nog zo’n 10% in eigen beheer doen om de voeling met de praktijk niet te verliezen en haar onderaannemers beter te kunnen controleren.

Maar nu de uitvoering

van het investeringsprogramma op kruissnelheid draait, legt Van De Steene zich voortaan toe op onderzoek en ontwikkeling. Hierbij ligt de klemtoon op hergebruik en toenemende informatisering. Er loopt bijvoorbeeld een pilootproject met nieuwe membraantechnologie in Schilde, terwijl de RWZI in Wulpen (Koksijde) het gezuiverde water opnieuw in de grond pompt zodat er later weer drinkwater van gemaakt kan worden. Ook bouwt Van De Steene – tevens CVP-gemeenteraadslid in Merelbeke – het netwerk van kleinschalige waterzuiveringsinstallaties (KWZI) uit in landelijke gebieden. Op dit ogenblik baat Aquafin al 45 KWZI’s uit.

Door de snelle uitbouw van de infrastructuur rijst de ster van Marc De Maeseneer, directeur Exploitatie, binnen de onderneming. Met 800 werknemers en een balanstotaal van 46,3 miljard frank beheert Aquafin nu 164 RWZI’s, 578 pompstations en 3139 kilometer leidingen. In 1990 was amper 30% van het rioolwater aangesloten op een RWZI. Dit percentage is nu opgelopen tot 51% en stijgt in versneld tempo met 3% à 5% per jaar. Met de op stapel staande projecten erbij biedt Aquafin capaciteit voor de zuivering van 65% van alle huishoudelijke vuilvracht.

De Maeseneer, een gewezen veiligheidsingenieur en fabrieksdirecteur van Oleofina, is ook de man die steeds hamert op de noodzaak van een goed riolenstelsel, een groot pijnpunt in ons land. Daarom pleit hij voor een actieve inspanning in samenwerking met de 308 Vlaamse gemeenten. Bovendien heeft hij vrijwel probleemloos de 150 ambtenaren van de Vlaamse Milieumaatschappij die in 1994 overstapten naar Aquafin, weten te integeren. Ook stromen vele verzuchtingen van de basis via hem door naar de raad van bestuur.

Het derde lid van het driemanschap is Marc Goossens. Deze eerste werknemer van Aquafin – we schrijven 1 oktober 1990 – is de man van de standaardisatie binnen het bedrijf. Als rode ex-ambtenaar van het ministerie van Volksgezondheid had hij de nodige type-bestekken in de lade liggen. Vandaag is hij verantwoordelijk voor de uitvoering van de ontwerpen.

Ten slotte voegt Daniël Van Damme – algemeen directeur van Aquaplus – zich elke twee weken bij zijn collega’s van het directiecomitee om de projecten in het buitenland toe te lichten en de nodige medewerkers tijdelijk te laten overhevelen. Deze internationale uitdaging is voor vele jonge ingenieurs een dankbare afwisseling in hun routinejob.

eric pompen