Het zijn harde tijden. We moeten verder met ‘minder’. We moeten besparen, ook in ons privéleven. En alle tijdschriften, de eindeloze bijlagen van uw weekendkrant en blaadjes allerhande hebben u al tientallen tips gegeven om te besparen. De thermostaat een graad lager, wandelen naar de supermarkt in plaats van de auto nemen, een goede bank kiezen die geen kosten aanrekent. U wilt echter besparingstips op niveau, gebaseerd op de laatste inzichten in neuro-economics, behavioural economics en studies over onze onafwendbare irrationaliteit. Hier komen ze, de tien beste besparingstips ooit!
1. Teken nooit een contract in aanwezigheid van de verkoper. Uw emotioneel brein wordt veel te opgewonden van die handenwringende slijmende professionele beïnvloeder. Dat emotionele brein interfereert dan te veel met uw kritische neocortex (Betaal ik niet te veel? Is die man wel te vertrouwen? Heb ik dat wel nodig?) en u tekent een document dat u later veel geld zal kosten.
2. Koop nooit een verzekeringsproduct samen met een emotioneel product. Een verzekering is een koele kansberekening. U moet inschatten of u wel een groot bedrag kunt verliezen. Het antwoord is soms neen, dus koopt u best een verzekering voor uw huis of auto. Maar geldt dat principe ook voor een vakantie, stereo of een nieuwe computer? Als u dan toch meent dat u zich best verzekert tegen het verlies van een iPod, besef dan dat een elektronicazaak geen verzekeringsmaatschappij is. U koopt uw printer toch ook niet bij een verzekeringsmakelaar?
3. Ken de prijs niet van de wijn die u thuis drinkt. Studies tonen aan dat we dure wijnen gewoonweg beter vinden als… we weten dat ze duurder zijn. Laat uw partner de wijnen kopen, en zij/hij moet een combinatie van vrij goedkope en één vrij dure kopen en u telkens in de illusie laten dat u de duurdere aan het drinken bent.
4. Drink uw vrij goedkope wijn uit dure glazen. U hebt ongetwijfeld nog wel van een erfenis of van uw eigen huwelijkslijst heel dure wijnglazen staan. Onderzoek toont aan dat wijn uit dure glazen veel beter smaakt.
5. Als u belegt is het duidelijk dat de tussenpersoon altijd verdient aan uw beleggingen. Besef dat zo’n tussenpersoon ook maar een mens is en de vreemde neiging zou kunnen hebben u net die beleggingen aan te bevelen waaraan niet u, maar hij het meeste verdient. Identificeer deze tussenpersonen en vermijd ze. De kans is helaas wel groot dat dit regeltje zou gelden voor alle tussenpersonen, behalve diegenen die u zullen aanraden elders te beleggen. Vreemd is echter dat we net deze personen wantrouwen die vooral ons belang en niet het hunne op het oog hebben. We weigeren dergelijke mensen te betalen voor hun (zeer goede!) advies en we geven liever geld aan mensen die goed hun boterham verdienen door ons ‘objectief’ te adviseren over ‘hun’ producten.
6. Besef dat als u 2 procent betaalt aan een tussenpersoon, u die kunt besparen door die tussenpersoon uit te schakelen. Op een belegging die u gegarandeerd 5 procent zal opbrengen, betaalt u met andere woorden al een ‘belasting’ van 40 procent.
7. Verkopers gebruiken de ‘truc van drie’. Als u kunt kiezen tussen drie reizen, eentje van 4000 euro, eentje van 3100 euro en eentje van 1800 euro, gaan we bijna altijd voor het middelste. Dat lijkt waar voor ons geld te zijn. Omgekeerd, mocht u toevallig aan de verkoperskant staan, voeg altijd een (onverantwoord) duur product toe aan uw assortiment. Een of andere dwaze koper zal het vroeg of laat wel kopen, maar vooral uw gewone klanten zullen geneigd zijn onder invloed van de regel van drie naar een product te gaan uit de (vrij dure!) middencategorie. Als u geen dure categorie hebt, dan kan de klant alleen kiezen uit twee groepen en dan zou hij wel eens verstandig kunnen kiezen.
8. Patiënten denken ten onrechte dat de duurste behandeling, het duurste medicijn en de duurste instrumenten altijd de beste zijn. Studie na studie toont aan dat in de meeste gevallen we hier enkel met een placebo te maken hebben. Vraag naar het generieke medicijn, vraag aan een andere arts wat de evidentie is dat deze peperdure chirurgische ingreep wel degelijk werkt. De moderne geneeskunde is evidence based, maar nauwelijks voor chirurgische ingrepen, waar er minder ‘dubbel blind’ wordt gewerkt. Vraag wel aan uw arts dat hij u grondig informeert over de bewezen voordelen van de goedkopere behandelingen. Als hij dat weigert of niet kan, verander dan van arts. Placebo’s en verwachtingen bepalen voor een groot deel het effect van behandelingen.
9. Sla de grote letters over en lees enkel de kleintjes. Vooral het overslaan van de grote letters kan u veel zelfbedrog besparen
10. Lees alleen goede zakenbladen, want in de slechte staan verkeerde besparingstips. (T)
DE AUTEUR IS HOOFDDOCENT AAN DE UNIVERSITEIT GENT EN PARTNER VAN DE VLERICK LEUVEN GENT MANAGEMENT SCHOOL.
Marc Buelens
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier