De Terminator van de ICT

Carly Fiorina heeft niet bepaald last van ‘glass ceilings’. Als CEO van HP leidde ze de omstreden fusie met Compaq, en na de werkuren leert ze Arnold Schwarzenegger hoe een gouverneur van Californië zich moet gedragen. Trends sprak met een van de machtigste zakenvrouwen ter wereld.

Weinig Amerikaanse managers lopen zo in het oog als Carly Fiorina. Tegen de stroom in heeft ze een fusie doorgedrukt om van HP wereldwijd de nummer twee van de informaticasector te maken door Compaq over te nemen, dat geruime tijd het grootste pc-merk was. De aandeelhouders waren tegen – tot voor de rechtbank toe. Ook de analisten waren sceptisch. Maar een jaar later is de aangekondigde catastrofe er niet gekomen. De fusie werd snel doorgevoerd en ondanks het barre economische klimaat wint HP nu geld en marktaandeel, onder meer dankzij een drastische kostenbesparingsoperatie van meer dan 3 miljard dollar per jaar.

Vorige week kwam Fiorina naar Brussel om aan haar klanten het Adaptive Enterprise-concept uit te leggen: een mengeling van consultancy en producten, een manier om de lenigheid van het bedrijf te meten en de behoeften te vertalen in computeroplossingen. De Amerikaanse heeft een zwak voor Charles Darwin en citeert de Britse wetenschapper met graagte: “Het zijn niet de sterkste soorten noch de intelligentste die overleven, maar wel degene die zich goed aanpassen aan verandering.”

CARLY FIORINA (HP). “Nee, nee! Ik vond de discussie met de Commissie heel goed, allesbehalve onaangenaam, zeer professioneel. Misschien herinnert u zich dat we vrij snel de toestemming kregen van de regelgevende overheden in de VS en Europa. De problemen lagen niet bij de Commissie en de regelgevers.” ( nvdr – de tegenwind kwam van de aandeelhouders).

Durft u de overname van Compaq door HP één jaar na datum een succes te noemen?

FIORINA. “Ja, ik denk wel dat we vandaag kunnen weten of het zal werken. We hebben de doelstellingen gehaald of overtroffen die wijzelf en anderen ons hadden opgelegd. De winst is verbeterd en het marktaandeel is gegroeid. Bovendien was het ook een succes wat betreft het innovatievermogen en de snelheid waarmee de operatie werd doorgevoerd – al is dat alles nog geen garantie op succes voor de toekomst. Maar de integratie op zich is zeker geslaagd.”

U verdient veel geld met printers, scanners en fototoestellen, maar niet met computers. Hoe is het mogelijk geld te verliezen op een domein waar uw concurrent Dell winst maakt?

FIORINA. “Het klopt dat onze afdeling Printers en Beeldvorming winstgevend is. We zijn ook vrij rendabel op het gebied van de dienstverlening ( nvdr – in de outsourcing van informaticadiensten van ondernemingen), meer zelfs dan IBM en we kennen een hogere groei. In onze afdeling Enterprise Business ( nvdr – computers voor bedrijven) hopen we dit trimester nettowinst te maken. Er zijn een aantal factoren die verklaren waarom we een achterstand hebben opgelopen bij het rentabiliseren van die markt. Eén daarvan is de investering die we gedaan hebben in software, waaraan we nu meer dan 100 miljoen dollar méér besteden. Maar als u het een en ander in detail bekijkt, dan ziet u dat we geld verdienen op platforms als de Unix-servers, onze standaardservers ( Microsoft Windows) in het algemeen, op de systemen voor gegevensopslag (‘storage platforms’). Wij maken winst op die hardware, Sun Microsystems en EMC doen dat niet.

“Rentabiliteit is een relatief gegeven. Wanneer EMC over het geheel van zijn activiteiten gezien rendabel is, dan is dat omdat ze de cijfers over hardware en diensten door elkaar publiceren. Wij publiceren die gegevens apart. Dell publiceert cijfers waarin de pc’s samen zitten met een heleboel andere zaken.

“Maar goed, we moeten nog vooruitgang boeken in de pc’s en de business hardware in het algemeen. We zullen in het laatste trimester weer winstgevend zijn. Ik voeg er nog aan toe dat Dell en HP op de markt van de pc’s maar gescheiden worden door 500.000 eenheden per jaar ( nvdr – naar schatting zullen er dit jaar wereldwijd 137 miljoen computers verkocht worden). Om u een idee te geven: wij produceren die hoeveelheid op minder dan een maand. We zitten dus erg dicht bij elkaar.”

Hoe belangrijk is het om weer ‘s werelds nummer één te worden?

FIORINA. “Er prat op kunnen gaan dat je de nummer één bent, is geen legitieme strategische doelstelling. Wat belangrijk is, is dat we leider zijn, dat we een businessmodel hebben dat werkt en dat we onze klanten waar voor hun geld bieden. Ik voorspel u dat Dell en HP om beurten de nummer één van de wereld zullen zijn, naargelang van het trimester of het jaar.”

Een artikel in Harvard Business Review, getiteld ‘IT doesn’t matter’, heeft heel wat stof doen opwaaien.

FIORINA. “O ja! ( zucht) Ik heb het ook gelezen…”

De auteur, Nicholas Carr, legt daarin uit dat informatica niet langer een strategisch hulpmiddel is voor ondernemingen omdat de computer gemeengoed is geworden. Informatica beheren, wordt volgens hem een vervelende bezigheid die vooral bestaat uit kosten drukken en netwerken managen, maar die niet meer wordt aangewend om strategische projecten uit te werken. Wat denkt u daarvan?

FIORINA. “Hij heeft het volkomen mis. Of toch, op één punt heeft hij gelijk: dat technologie alom aanwezig is, in elke business, elk leven, elk proces. Ze is ingebouwd in alles wat we doen. Maar om daaruit te besluiten dat ze onbelangrijk is geworden? Integendeel, wanneer de technologie ingebouwd is in alles wat we doen, is ze des te belangrijker. Innovatie is nóg belangrijker. We staan nog maar aan het begin van de technologische innovatie, niet aan het eind. De gezondheidszorg, het onderwijs, de veiligheid, de woning, het zijn allemaal zaken waarbij ze pas komt kijken. Maar de evolutie zal trager verlopen omdat de ontwikkelingen complexer worden.”

Het HP-concept voor ondernemingen, Adaptive Enterprise, is een cocktail van consultancy, dienstverlening en software. Is dat nu innovatie of marketing?

FIORINA. “Beide! Hoe definieer je marketing? Het is de doeltreffende mededeling van een waardevolle aanbieding. Het is niet iemand iets op de mouw spelden. Adaptive Enterprise bestáát, wij gebruiken het. De fusie is een succes omdat wij gebruikmaken van onze diensten, onze producten en alles wat Adaptive Enterprise inhoudt. Bij ons hangt onze business ervan af, anderen maken er gebruik van. Er zijn CEO’s die op tv of in de kranten openlijk zeggen dat HP een Adaptive Enterprise ís, dat het hen helpt om een of ander probleem op te lossen. Het gaat om een ware innovatie op het gebied van de software, dienstverlening en technologie. Wij maken bijvoorbeeld gebruik van een informaticacentrum voor onze Onderzoek & Ontwikkeling in heel de wereld. Dat is volledig virtuele computercapaciteit. We verkopen het onder meer aan Philips, en het werkt.”

Dankzij de slogan ‘HP invent’ maakt innovatie ook deel uit van de naam van de onderneming. Sommige ex-medewerkers van HP menen nochtans dat de onderneming haar vermogen om te innoveren verloren had.

FIORINA. “Toen ik vier jaar geleden bij HP begon, was de innovatie erop achteruitgegaan. Het was een bedrijf met een aanzienlijke capaciteit, maar de energie en ambitie waren er niet meer. HP was iets te veel toegespitst op het verleden en niet genoeg op de toekomst. De fusie met Compaq betekende het einde van een proces, niet een begin. We zitten nu al enkele jaren in een veranderingsproces om opnieuw die drang te krijgen naar innovatie, risico en snelheid van handelen. Elke werkdag vragen we vijf octrooien aan. Vroeger was dat niet het geval.”

Tijdens uw betoog gaf u het voorbeeld van Kodak en zijn recente strategie om alles op de digitale beeldvorming te zetten. “Als je een verandering aankondigt, is het al te laat,” zei u daarover. Wat wou u daarmee zeggen?

FIORINA. “Ik wou aantonen dat het moment waarop je een verandering in gang moet zetten vaak veel vroeger valt dan het moment waarop de noodzaak voor iedereen duidelijk wordt. Een deel van wat performante ondernemingen doen, is op het goede ogenblik veranderen, vóór het te laat is. Soms wachten bedrijven tot de crisis zich al heeft aangekondigd. Dan is het vaak al te laat.”

Het merk HP wordt tegenwoordig ook gebruikt voor massaproducten, fototoestellen bijvoorbeeld. Wordt het een merk voor het brede publiek, zoals Coca-Cola?

FIORINA. “We zijn bezig een merk voor de massaconsumptie uit te bouwen. Overigens zijn we nu al het twaalfde bestgekende merk ter wereld. We geven inderdaad veel geld uit om ook gezien te worden als een merk dat zich tot het brede publiek richt.”

Waarom hebt u het sterke merk Compaq niet behouden?

FIORINA. “Het is moeilijk om twee merken aan te houden. Op wereldschaal kost dat te veel.”

Is Europa belangrijk voor HP? De euro lijkt uw omzet goed te doen.

FIORINA. “Het grootste deel van ons verkoopcijfer, 62 %, is afkomstig van buiten de VS. Europa vertegenwoordigt bijna 39 % van de omzet. Dat is aanzienlijk. We zijn in Europa aanwezig sinds de jaren vijftig en in België sinds 1964. We zijn het belangrijkste technologiebedrijf in Oost-Europa, het belangrijkste ook in Rusland. De euro schommelt maar het belangrijkste is dat we een stevige verankering hebben, die overigens niet van gisteren dateert.”

Bent u de enige CEO met een diploma filosofie en middeleeuwse geschiedenis?

FIORINA. ( lacht) “Ik heb het niet nagekeken maar ik denk het wel! Er zijn CEO’s die een diploma van historicus hebben. Geschiedenis en kunst zijn belangrijk om een gevoel van perspectief aan te kweken. Wat mij in de Middeleeuwen vooral boeit, is hoe de mensen zijn overgeschakeld van een periode van grote angst naar een tijdperk van uitvindingen en verlichting. De technologie heeft bij die overgang een grote rol gespeeld.”

Robert van Apeldoorn

“HP was zijn energie en zin voor innovatie kwijt. Nu vragen we elke werkdag vijf octrooien aan.”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content