Nadat de prijzen de voorbije jaren gedaald waren, kenden sommige grondstoffen een opleving. Is de trend gekeerd? Nee, zegt Philippe Chalmin, professor economische geschiedenis aan de universiteit Paris-Dauphine en voorzitter en stichter van het onderzoeksinstituut Cyclope. “Er was een opleving op sommige markten, zoals die van de petroleum en bepaalde metalen. Sommige markten vertonen daarentegen een dalende tendens. Dat is het geval voor de landbouwproducten. Globaal gezien blijven we ver verwijderd van de pieken van 2006 en 2014. ”
Hoe verklaart u die gedeeltelijke oplevingen?
PHILIPPE CHALMIN. “Dergelijke evoluties worden bepaald door de investeringscyclus. Nieuwe productiecapaciteit weegt op de koersen. Een aantal producenten kiest voor het behoud van hun marktaandeel, ook al versnelt dat een daling van de prijzen. Dat was de strategie van Saudi-Arabië op de oliemarkt en van de Australische producenten van ijzererts.
“Zink presteerde de jongste tijd goed, omdat een van de producenten, de groep Glencore, 500.000 ton aan capaciteit heeft gesloten. De terreinwinst van de nikkelprijs houdt verband met het aantreden van de nieuwe Filipijnse president, die ermee gedreigd heeft een aantal mijnen om milieuredenen te sluiten. Ook de suikerprijzen stijgen, omdat er een wereldwijd tekort is vastgesteld, en de prijs van lithium gaat hoger door de ontwikkeling van de elektrische voertuigen (en van de lithiumbatterijen).
“Maar andere markten stagneren op een zeer laag niveau, aluminium en koper bijvoorbeeld. Op nog andere markten blijven we een sterke dalende tendens vaststellen, onder meer door het wisselvallige weer, dat sinds 2013 uitzonderlijk gunstig is voor granen. Elke markt heeft haar geschiedenis, maar er is ook een algemene tendens: de grote schok is voorbij en we komen nu in moeilijker fases terecht.”
Als de prijzen nog een tijdje stagneren, zullen we dan een aanpassing van de productiecapaciteiten en een stijging van de prijzen meemaken?
CHALMIN. “Nee. Sinds het begin van de twintigste eeuw verlopen de grondstoffenprijzen in cycli van twintig tot dertig jaar, met eerst een periode van sterke spanningen van vijf tot tien jaar. Dan volgt een lange periode van afnemende prijzen. We kunnen ons inderdaad afvragen of die periode niet korter kan worden als de producenten hun capaciteit aanpassen. Maar in werkelijkheid is daar geen sprake van.”
Waarom niet?
CHALMIN. “Investeringen in natuurlijke rijkdommen lopen over de lange termijn. Total begint in oktober te produceren op het olieveld Kachagan in de Kaspische Zee. Men spreekt al vijftien jaar over dat project. Vandaag kost een vat 45 dollar en ik ben niet zeker dat Kachagan tegen die prijs rendabel is. En toch zal de bron blijven produceren en de productie nog verhogen om de kostprijs te drukken.
“De producenten kunnen tegen een stootje. Een mooi voorbeeld is het maritieme transport. Daar heerst een grote malaise. Toch bestelden de reders tot voor kort nog heel grote schepen. Daaruit leid ik af dat de stagnatie veel langer zal duren dan we denken.”
De producenten van schalie-olie zijn veerkrachtig. Ze bieden weerstand aan de daling van de olieprijs.
CHALMIN. “Innovatie is onomkeerbaar. Schalieolie is er en blijft.”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier