De schaduw van Charles Michel

Tijdens de onderhandelingen voor een federale coalitie is ze niet te zien, maar ze speelt wel een cruciale rol bij de Franstalige liberalen: Valentine Delwart, secretaris-generaal van de MR en dochter van de Waalse captain of industry Jean-Pierre Delwart.

De machtigste vrouw van de MR. Zo wordt Valentine Delwart vaak omschreven. Ze treedt bijna nooit op de voorgrond, maar als secretaris-generaal heeft ze de touwtjes van de partij strak in handen. Delwart is verantwoordelijk voor de interne organisatie van de MR. Belangrijker dan haar officiële rol op het MR-hoofdkwartier is haar jarenlange samenwerking met coformateur en partijvoorzitter Charles Michel. De juriste werkt al sinds het einde van haar studies voor de liberaal en volgt hem als een schaduw. Eerst toen Michel goed tien jaar geleden Waals minister van Binnenlandse Aangelegenheden en Openbaar Ambt was, daarna als zijn parlementaire medewerker en vervolgens als woordvoerster toen hij van 2007 tot 2011 minister van Ontwikkelingssamenwerking was. Ook toen Charles Michel na een strijd met de Reynders-clan in 2011 MR-voorzitter werd, bleef ze aan zijn zijde. Delwart organiseerde Michels interne verkiezingscampagne.

Machtiger dan PS-sherpa’s

In 2012 werd ze door Le Vif in de ranking van machtigste Franstalige cabinetards op nummer twee gezet, na Gilles Mahieu, secretaris-generaal van de PS, maar vóór rode sherpa’s als Laurence Bovy of Anne Poyutrain en ook voor Olivier Henin, de ondertussen legendarische kabinetschef van Didier Reynders. “Ik hoor het woord ‘machtig’ niet graag. Maar omdat ik de persoon ben die het langst dicht bij Charles Michel staat en met hem samenwerkt, zal ik wel invloed hebben”, zegt Delwart. “Er is een groot vertrouwen tussen ons. Maar ik wil mijn rol relativeren, want Charles Michel is iemand die de zaken graag zelf beheert.”

Delwart wordt direct, maar ook pragmatisch genoemd. En belangrijk, zeker voor de N-VA die tot 25 mei aan Franstalige kant werd verketterd: in tegenstelling tot veel MR-apparatsjiks slaat ze gemakkelijk bruggen naar andere partijen. Maar discretie is volgens MR-kopstukken de belangrijkste reden waarom Delwart al zo lang tot de inner circle behoort. “Michel wil mensen rond zich die kunnen zwijgen als dat nodig is”, zegt een MR-parlementslid. De 34-jarige Delwart wordt samen met drie anderen door de Franstalige pers de ‘pretoriaanse wacht’ van Michel genoemd: Anne Junion, hoofd van de studiedienst, MR-politiek secretaris in de Kamer Gérald Duffy en woordvoerder Frédéric Cauderlier.

Al heeft Delwart wel een streepje voor: ze speelt naar verluidt een centrale rol bij de benoeming van MR-figuren in raden van bestuur van overheidsbedrijven. Delwart is sinds 2013 bestuurder van de NMBS. Toen de spoorwegmaatschappij meer vrouwen in de raad van bestuur wou, werd Delwart door Michel naar voren geschoven. Een goede zet, want de voorzitter van de NMBS is Jean-Claude Fontinoy, liberale ‘überfixer’ en le fidèle parmi les fidèles van Didier Reynders, Michels grote concurrent.

Secretaris-generaal van de partij, een bestuurszitje bij de NMBS, schepen van Werk in Ukkel,… Delwart heeft als moeder van twee — Arthur en Juliette — een gevulde agenda. En het had niet veel gescheeld of ze was op 25 mei tot MR-kamerlid verkozen in Brussel. Maar de MR haalde vier in plaats van de verhoopte vijf zetels. Delwart: “Wie in de politieke wereld actief wordt, weet dat avond- en weekendwerk constanten zijn. Maar ik kan mij organiseren. Ik brief ‘s morgens een aantal mensen in Ukkel voor ik op de hoofdzetel van de MR aan de slag ga.”

Familie van Solvay

Delwart noemt zich een overtuigde liberaal. Een ideeënstroming die in Franstalig België een minderheid blijft. “Als ik als student actief was geworden in de politiek, dan zou ik bij de PS en cdH zijn terechtgekomen”, zegt ze. “Maar de Franstalige liberalen zijn echt overtuigd van hun ideeën.”

Valentine Delwart leek niet voorbestemd voor een politieke loopbaan. Ze komt uit een familie die in het francofone bedrijfsleven is verankerd. Haar betovergrootmoeder was een zus van Ernest Solvay. Jean-Marie Delwart (ex-Floridienne) is een neef. Haar vader is de Waalse captain of industry Jean-Pierre Delwart. Hij was van 2009 tot 2012 de voorzitter van de Waalse werkgeversorganisatie Union Wallonne des Entreprises (UWE). In die functie haalde hij geregeld uit naar het federale beleid van de regering-Di Rupo en naar de Waalse traagheid van Rudy Demotte. Vader Delwart staat aan het hoofd van het biotechbedrijf Eurogentec en is voorzitter van Solvac, de familieholding van de Solvays. Valentine Delwart: “Ondernemen is een familietraditie. Ik ben de uitzondering die de regel bevestigt. Maar ik heb wel gezien hoe belangrijk ondernemingen zijn voor onze economie.” Ook op dat vlak staat ze op dezelfde lijn als Charles Michel. Vorige week raakte in Le Soir bekend dat Michel goede contacten heeft onderhouden met Voka-voorzitter Michel Delbaere, met wie hij de noodzaak van een herstelregering besprak.

ALAIN MOUTON, ILLUSTRATIE DAAN ROSSEELS

“Ondernemen is een familietraditie. Ik ben de uitzondering die de regel bevestigt”