De rulingcommissie delft haar eigen graf

Vorige week schilderde Luc Van Biesen (Open Vld) in De Standaard de ‘rulings’ van de Dienst Voorafgaande Beslissingen (DVB) af als een instrument van belastingontduiking voor multinationals. Vorig jaar uitte Carl Devlies (CD&V) – toen nog in de oppositie, vandaag staatssecretaris voor de strijd tegen de fiscale fraude – een gelijkaardige kritiek. Een herziening van het systeem dreigt echter het kind met het badwater weg te werpen. Zo durven grote groepen nu al geen akkoorden met de fiscus meer aanvragen, en kiezen ze onmiddellijk voor investeringen in het buitenland.

Politieke motieven lijken aan de basis van de beschadigingoperatie te liggen. DVB-voorzitter Luc Batselier is immers een voormalige medewerker van ex-begrotingsminister Johan Vande Lanotte (sp.a). Los van de economische gevolgen raakt het argument van de Vlaamse liberalen en christendemocraten kant noch wal. Per definitie is de Dienst Voorafgaande Beslissingen (DVB) opgericht om het fiscale kluwen van complexe structuren te ontwarren, niet om optimalisaties van bvba’s goed te keuren. Daar dienen belastingadviseurs en gewestelijke directeuren voor.

Wel creëert de DVB via een sluipweg een ‘wetgeving’ door uniforme regels met steeds wederkerende voorwaarden uit te vaardigen. Nu stelt de rulingcommissie zich boven het parlement door belastingplichtigen aan ellenlange vragenlijsten te onderwerpen en voorgeschreven engagementen op te leggen. Maar elke situatie is verschillend en vereist een unieke aanpak. Tijdelijk kan DVB een oplossing aanreiken, zoals met de interne meerwaarden is gebeurd. Maar uiteindelijk moet de wetgever het kader bepalen en niet de rulingcommissie.

Ook dreigt de DVB vast te lopen in zijn fiscale regularisaties. Die amnestiemaatregel kent slechts een matig succes. Sinds 2006 is nog maar 462,9 miljoen euro zwart geld aan de fiscus aangegeven, goed voor extra staatsinkomsten van 91,5 miljoen euro. Specialisten wijten dit falen aan de onwettelijke voorwaarden. Zo heft de rulingcommissie bij repatriëring van zwarte gelden uit buitenlandse vennootschappen, zoals een Stichting uit Liechtenstein, een fictieve belasting op liquidatieboni van drie jaar geleden. Daar bestaat echter geen juridische basis voor. Als een administratie zich niet meer aan feit en wet houdt, bestaat er geen rechtszekerheid meer. Nochtans is dat het doel van de ruling.

Net zoals uitspraken van rechtbanken vormen beslissingen van de rulingdienst een leiddraad, maar parlementair toezicht blijft noodzakelijk. Op die manier kunnen de volksvertegenwoordigers de vinger aan de pols houden en onmiddellijk de nodige correcties doorvoeren. Artikel 25 van de wet legt een jaarlijkse rapportering op. Maar de rulingcommissie lapt die verplichting al sinds eind 2005 aan haar laars. Zo delft de DVB zijn eigen graf. (T)

Door Eric Pompen