De remedie tegen Jahjah en Dewinter

De jongste maanden zijn diverse huisjesmelkers aangehouden in Gent, Brussel en Antwerpen. De Antwerpse aanpak zou model staan voor de andere steden, hoorden we her en der zeggen. U begrijpt dat we die uitlatingen nogal sceptisch aanhoorden toen we ons onderzoek naar huisjesmelkerij in Antwerpen startten (zie blz. 46). Want of het nu gaat over criminaliteitscijfers, wegenwerken, personeelsbeleid of de gescheiden huisvuilophaling, de stad Antwerpen heeft geen al te beste reputatie op het vlak van correcte informatie en doeltreffend beleid.

Maar wat bleek? Een grondig onderzoek van het patrimonium van enkele huisjesmelkers, ettelijke interviews en het bezoek aan heel wat verdachte huizen leren ons dat er – zeer recentelijk – een kentering is gerealiseerd. Beruchte panden blijken leeg te staan en worden stilaan vernieuwd. Steeds meer vastgoedzwendelaars worden opgepakt door het Krot Op-team van de politie. Eigenaars durven steeds minder onbewoonbaar verklaarde panden op de illegale markt gooien. Administratieve procedures, zware boetes en zelfs gevangenisstraffen werpen een dam op tegen uitbuiters van menselijk leed. De schrik zit erin.

Het gecoördineerde beleid van de Vlaamse en stedelijke overheden blijkt in Antwerpen niet alleen op het vlak van de verkrotting te werken. De heraanleg en de verfraaiing van straten geeft de Antwerpse probleemwijken een frisser uitzicht. De politie laat zich zien buiten hun kantoren. De prostitutie is teruggedrongen naar een paar straten. Heel wat Oost-Europese gangsters op het Falconplein zochten elders soelaas. Privé-investeringen volgen traag maar zeker de openbare inspanningen.

Wat niet verandert in Antwerpen is de negatieve stemming bij de bevolking. Belgen én buitenlanders voelen zich aan hun lot overgelaten. Voor de buitenwereld heeft bijvoorbeeld Borgerhout de kwalijke naam de Bronx van Vlaanderen te zijn. Of we niet aan verhuizen dachten, vroegen Nederlandse collegae ons enkele weken geleden, verwijzend naar de rellen in Borgerhout.

Het is inderdaad onaangenaam als je ‘s avonds eerst langs een menigte woedende jongelui en een politiekordon moet wandelen eer je de voordeur van je huis bereikt. Ook doet het pijn als zelfstandigen er de brui aan geven en de klassieke winkels verdwijnen ten voordele van de zoveelste nachtwinkel of telefoonshop. De kleine criminaliteit blijft een kanker in de buurt. Jonge allochtonen zonder perspectief verzieken de sfeer. Werkloosheid en armoede zijn legio.

En daar ligt de volgende uitdaging voor de overheid. Een repressief beleid werkt, dat blijkt in het geval van de huisjesmelkers. Maar in tweede instantie moeten de oorzaken aangepakt worden. De federale overheid zal, in het geval van de huisjesmelkers, ook een duit in het zakje moeten doen door te zorgen voor een spreidingsbeleid, waarbij OCMW’s uit de provincie niet langer asielzoekers dumpen in de grote steden. Want repressie zal niet blijven werken. Het is dweilen met de kraan open als in steden als Antwerpen ook niet de getto’s, de werkloosheid en de armoede een oplossing krijgen. Pas dan zal de politiek opnieuw het vertrouwen van de bevolking kunnen winnen. En zullen de Jahjahs en de Dewinters niet langer de niche van de onvrede kunnen opvullen.

Hans Brockmans, Guido Muelenaer [{ssquf}]