De noodkreet van een babybonenbedrijf

Met een marktaandeel van 90 % heeft Vanparys een benijdenswaardige positie in de productie van suikerbonen. Alleen jammer dat de Belgen steeds minder baby’s maken. Vanparys is nu op zoek naar nieuwe producten.

Stond er vorige week ook zo’n suikerkuikentje op uw paastaart? De kans is zeer groot dat dit lekkernijtje uit de ateliers van zoetwarenfabrikant Vanparys komt. Toch is het niet met dit product dat Vanparys naam heeft gemaakt in zowat heel Europa. Daarvoor zijn namelijk de suikerbonen verantwoordelijk die het bedrijf al sinds 1889 produceert.

Aanvankelijk gebeurde dit nog op de Zavel in Brussel. Kort na de Tweede Wereldoorlog verhuisde Vanparys echter naar Evere, waar er toen nog alleen weilanden waren, een paar steenfabrieken en zandgroeven niet te na gesproken. De omgeving is sindsdien fel veranderd, maar binnen de bedrijfsmuren lijkt het erop dat de tijd is blijven stilstaan. Het gebouw is een labyrint van betegelde gangen, smalle trappen en grote tussendeuren. Vrachtwagenchauffeurs hebben de grootste moeite om hun tientonner in de smalle inrijpoort te wurmen en hun lading suiker te lossen.

Ondanks deze ongemakken denkt gedelegeerd bestuurder André De Greef niet aan verhuizen. “Het zou in de eerste plaats een enorme klus zijn om al onze machines uit te breken en over te brengen naar een andere locatie,” zegt de tweetalige Brusselaar. “Maar ik heb vooral schrik dat mijn personeel niet bereid is de overstap te maken. De fabricatie van suikerbonen is nog echt een artisanale activiteit en mensen met twintig, dertig jaar ervaring kan je niet zomaar vervangen.”

In de productieruimte zoemen tientallen koperen trommels die zowat de omvang hebben van een betonmolen op een bouwwerf. Daarin draaien de suikerbonen continu rondjes gedurende twee volle dagen. Met een pollepel schept een medewerker van tijd tot tijd wat kleurstof in de trommels. “Het maken en doseren van die kleurstof is puur vakmanschap,” zegt De Greef. “De kleurstof is namelijk gevoelig voor de temperatuur en de luchtvochtigheid. Daarom bestaat er geen exacte formule om altijd perfect dezelfde kleur te bekomen.”

De techneut werd een zoetekauw

André De Greef was niet echt voorbestemd om naam te maken in de artisanale confiseriewereld, integendeel. Hij verdiende zijn sporen in de technologiesector, waar hij het bij de multinational Memorex schopte tot vice-president Europe. In 1992 zei De Greef echter vaarwel aan diskettes en software, en nam hij de Luikse snoepgoedfabrikant Moreau-Hubin over. Ook zijn oudste zoon Nicolas stapte in het nieuwe project. De familie De Greef had meteen de zoete smaak te pakken: een paar jaar later nam ze het confiseriebedrijf van de familie Vanparys over. Vader André, die behalve Nicolas nog een zoon en twee dochters heeft, wist van bij het begin dat er geen synergie mogelijk was met zijn eerste bedrijf. Maar hij raakte gecharmeerd door de knowhow en vooral door de marktpositie van de Brusselse suikerbakker.

Met een marktaandeel van meer dan 90 % in de Belgische suikerbonenmarkt is Vanparys inderdaad een aantrekkelijk snoepje. Bovendien wordt ook nog eens 20 % van de productie uitgevoerd naar meer dan twintig verschillende landen, waaronder Marokko en Japan. “Met een totale omzet van 4,5 miljoen euro behoren we tot de topvijf in Europa,” weet André De Greef. “Eigenlijk is de omzet al bijna dertig jaar dezelfde. Het verschil is dat die vroeger werd gerealiseerd met 130 werknemers en we nu nog veertig medewerkers hebben.”

De jobs sneuvelden vooral in de verpakkingsafdeling, die grotendeels geautomatiseerd werd. Ook in de productieafdeling moesten de kosten omlaag, maar dat liep minder vlot. “We investeerden fors in een grote trommel waar we duizend kilo in konden produceren. Helaas was de kwaliteit van die producten zo slecht dat we er noodgedwongen mee gestopt zijn,” vertelt De Greef.

Met de steun van het Hof

Werden er in de jaren tachtig in ons land nog jaarlijks 130.000 baby’s geboren, dan is dat cijfer nu teruggevallen tot zowat 115.000. In een poging om die negatieve trend te keren, laat de koninklijke familie zich niet onbetuigd. Anderhalf jaar geleden werd prinses Elisabeth geboren, het eerste kindje van prins Filip en prinses Mathilde, en in september krijgt zij er nog een broertje of een zusje bij. Bovendien moet prinses Astrid binnenkort bevallen van haar vijfde kindje. En ook aan het hof worden deze heuglijke gebeurtenissen gevierd met doopsuiker van Vanparys. “Ik heb in het verleden al eens een aanvraag ingediend om de titel van gebrevetteerd hofleverancier te mogen voeren, maar dat kan niet,” zegt André De Greef een beetje teleurgesteld. “Daarvoor moet je namelijk regelmatig leveren aan het Hof.”

Door het dalende geboortecijfer is Vanparys wel verplicht om op zoek te gaan naar nieuwe producten en markten. Zo loopt er momenteel een experiment waarbij gebrande koffiebonen worden omhuld met een laagje chocolade. Ze worden apart verpakt en zijn bedoeld om in de horecasector het obligate koekje bij de koffie te vervangen. “De eerste bestellingen beginnen al binnen te lopen,” aldus De Greef.

Met productinnovatie heeft Vanparys in het verleden al gescoord. Het bedrijf is bijvoorbeeld ook de uitvinder van de verzilverde suikerparels, die gretig aftrek vinden in de bakkerijwereld. Dit is een lucratieve niche en Vanparys is inmiddels uitgegroeid tot de belangrijkste wereldproducent van deze producten. Ook voor de roze Jezusfiguurtjes, die op geen enkele kerststronk ontbreken, bestaan bijna geen concurrenten.

Goede voornemens

Hoewel er het hele jaar door geproduceerd wordt, zijn er twee duidelijke piekmomenten in de vraag. Een eerste komt er nu aan met de communiefeesten. Daarnaast noteert Vanparys ook elk jaar een hogere omzet in september en oktober, omdat er die maanden opvallend meer geboorten zijn. “Een echte verklaring heb ik niet voor het fenomeen,” lacht De Greef. “Misschien heeft het te maken met het feit dat de mensen bij het nieuwe jaar hun goede voornemens meteen proberen waar te maken.”

Als het even kan, trekt De Greef naar Knokke om te golfen. “Momenteel heb ik een handicap van zestien. Bij zakenmensen die een handicap van vier of vijf hebben, vraag ik me af of die nog wel werken.”Dirk Van Thuyne

VANPARYS-CANDIHOLD

duizend euro200120001999

“In september en oktober zijn er opvallend meer geboorten. Misschien proberen de mensen in januari hun goede voornemens meteen waar te maken.”