De mollen achterna

De mensen gaan de mollen achterna. Tunnels zijn de toekomst, nu de wereld stilaan volgebouwd is.

Meer dan de helft van de wereld leeft tegenwoordig in steden. Tegen 2030 ligt de stedelijke bevolking in de buurt van 5 miljard. De steden barsten uit hun voegen. Een groot aantal bouwt in de hoogte, met almaar hogere wolkenkrabbers, maar ze graven ook onder de grond, met steeds meer geperfectioneerde boormachines.

In 2014 wordt een recordlengte aan tunnels geboord, wellicht 1000 kilometer. Boormachines graven zich een weg onder dichtgeslibde steden in China, India, het Midden-Oosten en Zuid-Amerika om metrosystemen aan te leggen of uit te breiden. Voeg daar de massale water-, riolerings- en andere projecten aan toe, en dan komt het volume aan tunnelwerken in 2014 uit op misschien het dubbele van vijf jaar geleden, schat Lok Home, de baas van de Amerikaanse boorfabrikant Robbins.

Op twee grote werven worden de boringen in 2014 met succes afgerond. Dat moet politici over heel de wereld aanmoedigen om meer ambitie aan de dag te leggen. In Seattle werkt Bertha, de grootste boor ter wereld, een klus af die ze in augustus begon. De 17,5 meter brede machine boort zich een weg onder de stad aan de westkust om een lelijke viaduct te vervangen door een ondergrondse snelweg. Er komt een einde aan Crossrail, het grootste bouwproject in Europa. Acht boorschilden zijn nog druk doende onder de Londense West End en City om het centrale gedeelte uit te graven van een spoorweg die de luchthaven van Heathrow moet verbinden met de Docklands.

Londen kruipt steeds meer onder de grond. In het komende jaar worden vergunningen afgeleverd voor de Thames Tidewaytunnel, een gigantische riool die moet beletten dat de rivier in de hoofdstad vol smurrie loopt telkens als de victoriaanse riolen de zware regenbuien niet meer aankunnen. Ook aan de London Power Tunnels wordt gewerkt, een netwerk van schachten voor elektrische kabels.

Ook het gesteente onder de Alpen begint er stilaan uit te zien als Zwitserse kaas. De 55 kilometer lange Brennerbasistunnel die tussen Oostenrijk en Italië gegraven wordt en de 57 kilometer lange Sint-Gotthardbasistunnel onder Zwitserland verhogen de spoorcapaciteit voor vracht en passagiers aanzienlijk tussen Noord-Europa en Italië en halen heel wat verkeer weg van de verstopte Alpijnse wegen.

De Kanaaltunnel heeft bewezen dat boormachines ook in de hoge druk onder de zee kunnen graven. De technologie is er sindsdien voortdurend op verbeterd. Projecten die ooit onuitvoerbaar leken, zijn nu mogelijk geworden, zegt Werner Burger van Herrenknecht, de Duitse firma waarvan machines de Crossrail uitgraven.

Naarmate de technologie rijper wordt, wordt de overheid ondernemender. China heeft een afgevoerd plan om de langste onderzeese tunnel ter wereld aan te leggen, onder de Bohaistraat tussen de steden Dalian en Yantai, nieuw leven ingeblazen. Plannen voor tunnels die Zuid-Korea moeten verbinden met Japan en China, en het Chinese vasteland met Taiwan, krijgen een opfrisbeurt.

De auteur is redacteur bedrijven van The Economist

PETER COLLINS

Het gesteente onder de Alpen begint eruit te zien als Zwitserse kaas.