De Lange Lijdensweg

De Antwerpenaar heeft zijn mening gegeven. 59 procent van de stemmers zei neen tegen de Lange Wapper. Dat is een signaal. Maar even sterk is het signaal dat 64 procent van de Antwerpenaren gaf door niet te gaan stemmen. De meerderheid trekt zich niets aan van het politieke gekrakeel.

Omdat de politici niet konden beslissen over de Lange Wapper, hielden ze een volksraadpleging. Onder de valse pretentie dat de bevolking hierover moet en kan beslissen. Maar eigenlijk mochten de mensen niet echt beslissen. Want hun stem zou niet bindend zijn. Nu er gestemd is, weten de politici niet wat ze moeten doen met de beslissing van de Antwerpenaars. Brussel moet de knoop doorhakken. “Maar, als men niet luistert naar de stem van de Antwerpenaar, dan komt men in de problemen”, weet burgemeester Patrick Janssens (sp.a). Maar goed dat de stem van de Antwerpenaars niet altijd richtinggevend of doorslaggevend is voor Brussel. Want in juni van dit jaar ging de meerderheid van de Antwerpse stemmen nog naar het Vlaams Belang. Om het opportunisme van Janssens maar even in een kader te plaatsen.

“Dat de Beheersmaatschappij Antwerpen Mobiel (BAM) nu maar zwijgt”, poneerde Janssens ook. “Het is nu aan de politici.” Dat boezemt vertrouwen in. 10,8 procent van de deelnemers aan de Trends CEO-poll vindt dat geen enkele minister van de Vlaamse regering bekwaam is voor zijn of haar taak. In Wallonië vindt 28 procent dat geen enkele Franstalige deelstaatminister geschikt is. Dat er maandenlang in het parlement is gedebatteerd over de Lange Wapper, is vele politici ontgaan. Ze stuurden hun kat en toonden niet de minste interesse. Pas als het publieke debat hevig begon te woeden, en dus kiezersbelangen begonnen te spelen, begon het dossier enkele politici te interesseren. Ook via de BAM, die Janssens nu zo graag de zwartepiet toespeelt, hadden de politici eerder kunnen ingrijpen. Of wie denkt u dat daar de bestuurszitjes heeft?

Janssens is uitgegroeid tot het schoolvoorbeeld van de politicus die eigen- en partijbelang laat primeren op het algemeen belang. De scherpte van zijn bochten in dit dossier, en de snelheid waarmee hij ze nam, leiden ongetwijfeld tot een botsing. Wellicht in 2012 bij de gemeenteraadsverkiezingen. Sp.a-kopstuk Johan Vande Lanotte nam het dit weekend op voor zijn zwalpende partijgenoot. “Het is niet houdbaar om als burgemeester een groot project te realiseren terwijl een deel van de bevolking er niet langer achter staat.” Hoe groot dat deel is, laat Vande Lanotte in het midden. Vanaf het moment dat er potentiële sp.a-kiezers bij zijn, is een deel al voldoende in plaats van het merendeel.

Als een burgemeester geen beslissingen kan nemen voor het algemeen belang, moet hij maar opstappen. Vele beslissingen die politici moeten nemen om de welvaart van de burgers te blijven betalen, zullen burgers tegen de borst stuiten. En politici weer bang in hun hoekje doen kruipen. En zo eindigt elk groot project in een kluwen van compromissen dat niemand baat. Het algemeen belang dienen, nochtans datgene waarvoor ze verkozen zijn, is niet aan hen besteed. Liever laten ze het over aan het volk om te beslissen. In dit land steekt niemand nog zijn nek uit om een knoop door te hakken. Nederland debatteert sereen over het verhogen van de pensioenleeftijd. Volgens premier Jan Peter Balkenende moet iedereen over zijn eigen schaduw durven te springen. In België hebben de politici zoveel schrik van hun eigen schaduw dat ze nog niet aan een debat toekomen.

Voor de federale regering was de volksraadpleging in Antwerpen alvast een godsgeschenk. De media haalde hun aandacht weg van de belabberde begroting en de slaapverwekkende beleidsverklaring. Het Franse energieconcern GDF Suez stak ondertussen een middelvinger op naar de Belgische regering. De eis van de regering om geld op tafel te leggen, lacht topman Gerald Mestrallet weg. Didier Reynders, minister van het gat in de Financiën, blijft volhouden dat GDF Suez zal betalen. Reynders zal de energiereus laten betalen, net zoals de Belgische banken. Al weet de minister niet goed hoe hij dat voor elkaar moet krijgen. De banken mogen alvast zelf beslissen hoe. In deze Trends komen we tot de vaststelling dat dankzij de kraak van het oude depositogarantiefonds de banken in 2010 zelfs geld overhouden aan Reynders’ nieuwe bankenheffing. En als die heffing echt begint te bijten, komt Europa wellicht als reddende engel tevoorschijn. Want dat typeert onze beleidsmakers ook. Nemen ze eens een beslissing, dan stoten ze negen keer op de tien op Europa, de Raad van State of een andere rechtbank.

In het dossier van de Lange Wapper is weer wat tijd gekocht. Een lange lijdensweg uitgestippeld. Maar het betekent niet dat de politici uit de probleemzone zijn. Binnenkort komt, alle alarmbelprocedures ten spijt, Brussel-Halle-Vilvoorde weer op het federale bord. Wie beslist dan wat? Want als in dat dossier niet eindelijk een beslissing wordt genomen, zullen de federale ministers in de toekomst helemaal géén beslissingen meer moeten nemen. Misschien kan een volksraadpleging helpen?

DE AUTEUR IS HOOFDREDACTEUR.

An Goovaerts

In dit land steekt niemand nog zijn nek uit om een knoop door

te hakken.