DE KLEUREN VAN DE RAAD

WIE IS WIE?

Sinds de wet uit 1991 de autonome overheidsbedrijven in het leven riep, werkt de NMBS onder dat statuut. Al heeft die autonomie haar beperkingen. De regering heeft immers – veel duidelijker dan bij bijvoorbeeld Belgacom – een niet onbelangrijke invloed op beslissingen van directiecomité en raad van bestuur. Aan (bijna) ieder lid van de raad valt ook duidelijk een politieke kleur toe te kennen (zie grafiek). Al is de ene partij wat ‘ruimdenkender’ dan de andere bij het toewijzen van mandaten, en minder dwingend in het meegeven van “directieven” (zie ook hoofdverhaal).

1. Voorzitter Michel Damar draagt een onmiskenbaar PS-stempel. Hield zich op het kabinet van vice-premier Philippe Moureaux (in de laatste Martens-regering) bezig met zowat alle grote dossiers. Speelde een belangrijke rol in de totstandkoming van de wet op de autonome overheidsbedrijven (1991), en voorts onder andere ook in het oplossen van het grote conflict met de ambtenaren waarmee dezelfde regering verveeld zat. Hij is op vandaag nog steeds secretaris-generaal bij het ministerie van het Openbaar Ambt.

In de raad van bestuur van de NMBS speelt hij zijn voorzittersrol erg correct, in het beperkt comité vertonen zijn tussenkomsten duidelijk een PS- en een Waalse signatuur. In dat beperkt comité zetelen de voorzitter en de twee ondervoorzitters van de raad van bestuur naast de gedelegeerd bestuurder, de twee ‘hoogste’ directeurs en de twee ‘vakbonds-bestuurders’ (cfr. infra). Het heeft als taak de raad van bestuur voor te bereiden, en kan het directiecomité terugfluiten.

2. Ondervoorzitter Antoine Colpaert (SP) is directeur van het Sevi, de studiedienst van de socialistische partij.

3. François Cammarata (PSC), eveneens ondervoorzitter, was tot aan zijn pensionering vorig jaar secretaris-generaal van de Waalse christelijke metaalvakbond. Thuis in de omgeving van Philippe Maystadt.

4. Albert Stassen is een cabinettard van de PSC.

5. Michel Debauque is de PS-burgemeester van La Louvière.

6. Marianne Basecq werkt op de studiedienst van de PS.

7. Hugo Van Wesemael, voorzitter van de Vlaamse vervoersmaatschappij De Lijn, draagt een CVP-stempel.

8. Herwig Bamelis, bestuurder-directeur bij textielmachinebouwer Picanol, is eveneens voorgedragen vanuit de CVP, als vertegenwoordiger van het Verbond van Kristelijke Werkgevers.

9. Edwin Jacobs is transporteconoom, was lange tijd hoofd van de studiedienst van het VEV, is vandaag topman van de Nationale Confederatie van Bouwbedrijven (NCB). In 1991 door Hugo Schiltz (VU) voorgedragen als bestuurder “zonder verplichting tegenover de partij”. Maar wordt vanuit Franstalige hoek soms in het CVP-kamp gesitueerd; werd in september jl. door een VU-loze regering herbenoemd als bestuurder. Daarom: geel/oranje.

10. Clair Ysebaert, VLD-partijfunctionaris, die onder meer ook in de raden van bestuur van Sabena en van de Gimv zetelt.

11. In 1926 kregen de vakbonden als ‘compensatie’ voor de toenmalige spoorprivatizering zitting in de raad van bestuur. Vandaag zetelen nog steeds twee vakbondsvertegenwoordigers, mét stemrecht en al. De ene heet José Damilot en is topman van de spoorafdeling van de socialistische Centrale Générale des Services Publics (CGSP).

12. De andere is Michel Bovy, voorzitter van de Christelijke Centrale van Vervoer en Communicatiemiddelen (CCVC). De hoge syndicalisatiegraad bij de NMBS – meer dan 85%! – geeft de bonden grote macht. Ze morren wel over personeelstekorten en dergelijke maar blijven Etienne Schouppe steunen, omdat hij in ’96 met hen de overeenkomst heeft gesloten dat het spoorbedrijf niet wordt opgesplitst en/of geprivatiseerd.

13 tot 18 zijn de bestuurders-directeurs, die in de raad ‘collegiaal’ ofte en bloc optreden. Ook zij hebben allen een politieke kleur. Zie kaderstuk: “De zes schoonmoeders”.

19. Pierre Forton draagt een PS-etiket, maar speelt z’n rol als regeringscommissaris naar verluidt zeer correct: hij mengt zich niet in de debatten tenzij om de raadsleden erop te wijzen wanneer hun opties niet in overeenstemming zijn met ” ce que le gouvernement a décidé“. Is tevens directeur-generaal bij de administratie van het vervoer te land.

RAF PAUWELS