De gouden driehoek van de dynamische ondernemer

Marc Buelens

Over een ambtenaar wordt wel eens gezegd dat hij voor elke oplossing een reëel probleem ziet. Politici verstaan dan weer de kunst om sommige problemen niet te willen zien of om belachelijk veel tijd te besteden aan futiele problemen. Ondernemers zijn uit een ander hout gesneden. Tijdens een tweejaarlijkse hoogmis interview ik zo’n twintig dynamische ondernemers, bedrijfsleiders die lid zijn van het ‘impulscentrum groeimanagement’ van onze school.

En wat valt me daar telkens bij op? Hoe positief die dames en heren reageren. Ze plaatsen zich als het ware in een gouden driehoek en behalve als het over politici gaat, treden ze daar zelden buiten. Die driehoek heeft, zoals het een echte driehoek past, drie snijpunten: de externe uitdagingen (“de wereld zit barstensvol opportuniteiten”), de medewerkers (“een unieke ploeg”) en zichzelf of het eigen bedrijf (“niemand in de Benelux doet ons dat na”).

Het meest enthousiast zijn die dames en heren over de uitdagingen in de markt. Al na enkele minuten verneem je dat er zich boeiende opportuniteiten aanbieden, dat er meer dan ooit groeimogelijkheden zijn – mochten ze maar de juiste mensen vinden – en dat er eigenlijk geen leukere job bestaat dan ondernemer zijn -, zij weten natuurlijk niet hoe leuk het is columnist te zijn.

Die ondernemers zijn geboeid door trends, evoluties, ontwikkelingen. Mijn verslagen wemelen van de woorden als ‘zeer interessant’ en ‘ongemeen boeiend’. Hun leergierigheid kent meestal geen grenzen, want zowat alles boeit hen.

Er schuilt blijkbaar een Steve Jobs in elk van die ondernemers. Want van dat icoon van het moderne ondernemerschap is bekend dat hij als geen één het beste bovenhaalt bij medewerkers, dat hij uiterst veeleisend kan zijn en alleen het allerbeste wil. Of zoals een bedrijfleider uit de houtsector opmerkte: “We hebben hier duidelijk hoge normen en iedereen moet boven die norm zitten.”

Voor hen wordt het verschil wel degelijk gemaakt door medewerkers. “Mensen die je kunt motiveren, kunnen gigantisch veel verzetten.” Er wordt dan ook meestal over hun ploeg, hun medewerkers, in de meest positieve, haast lyrische wijze gesproken. Ze nemen woorden in de mond als: “superkerels” of “naar al die mensen kijk ik op” of “die kunnen dat veel beter dan ik.”

Naar zichzelf toe hebben die ondernemers gemiddeld genomen een zeer positieve houding. Een bedrijfsleider uit de engineeringbusiness vatte het mooi samen: “Ik ben iemand met positieve energie.” Het is die energie die je snel aanvoelt en die dynamische ondernemers dan ook een uitstraling bezorgt die je zelden elders ontmoet. Maar die energie is moeilijk te vatten en gaat volledig verloren als voor de zoveelste keer een vertegenwoordiger van de werkgevers het verhaal afsteekt over “te hoge loonkosten”.

De arbeidstevredenheid bij de dames en heren ondernemers is ontzettend hoog. Je hebt types van work hard, play hard, maar ook ondernemers die hun werk gewoonweg fascinerend, ongemeen boeiend vinden, en nauwelijks behoefte voelen aan ontspanning.

Reacties van vele ondernemers zijn nauwelijks te onderscheiden van topwetenschappers, topkunstenaars of topsporters. Het grote verschil is uiteraard dat ze maar al te goed beseffen dat als ze er alleen voorstaan, ze nergens geraken. Dat is wat andere topperformers vaak uit het oog verliezen. Bij hen draait het om hun persoon, bij bedrijfsleiders draait het in 95 procent om hun bedrijf.

Het verantwoordelijkheidsgevoel naar hun medewerkers, naar de gezinnen waarvan het inkomen van het bedrijf afhangt, is uitgesproken hoog. Die bedrijfsleiders willen uiteraard niemand in de steek laten, niet hun klanten, niet hun leveranciers, niet hun financiers, maar als je finaal zou nagaan wie ze pas als allerlaatste in de steek willen laten, zijn het bijna altijd hun medewerkers.

Denk echter niet dat dit soms overweldigende optimisme een naïef optimisme is. De bedrijfsleiders weten waar de valkuilen zitten en als er een botsing komt tussen hun positieve ingesteldheid en de keiharde feiten en cijfers, kiezen ze waar voor hun geld. Ondernemers kunnen dromen, maar het zijn geen dromers.

Bij dynamische ondernemers voel je snel een energie die een uitstraling veroorzaakt die je zelden elders ontmoet.