De echte angsten van Luc Cortebeek

Heeft Cortebeek gelijk vragen te stellen over het huidige mechanisme van de dienstencheques, de redenen waarom hij dat doet, strekken iets minder tot eer.

Luc Cortbeek wil dat dedienstencheques duurder gemaakt worden. De ACV-voorzitter heeft een punt. Het succes van de dienstencheques is zo imposant dat het maatschappelijk gezien zeker de moeite is om de prijszetting ervan ernstig te onderzoeken. Vorig jaar zou het systeem van de dienstencheques ons 120 000 jobs opgeleverd hebben maar wel tegen een kostprijs van 2,2 miljard euro. Enige reflectie is dus zeker aan de orde.

Uit degelijk onderzoek omtrent de dienstencheques zou inderdaad kunnen blijken dat het wat duurder maken van de dienstencheques slechts een beperkt effect zou hebben op de job-scheppende en zwart werk-bestrijdende effecten van de maatregelen. Een dergelijke studie kan door bevoegde analisten snel en degelijk gemaakt worden. Het lijkt ons echter niet aanbevelenswaardig deze analyse te laten maken door het aan de KU Leuven verbonden Hoger Instituut voor de Arbeid. De nauwe banden van dit instituut met het ACV liggen er immers al te vaak al te dik op.

Heeft Cortebeek gelijk vragen te stellen over het huidige mechanisme van de dienstencheques, de redenen waarom hij dat doet, strekken iets minder tot eer. De ACV-voorzitter maakt een punt van de dienstencheques omdat hij een uitdeining van de discussie rond de loonkosten wil vermijden en ook wil dat de nieuwe regering niet enkel mikt op besparingen. Er moeten ook nieuwe inkomsten komen, een duidelijke vingerwijzing van Cortbeek naar de CD&V-onderhandelaars. De nota di Rupo bulkt van de nieuwe inkomsten.

Waarom de bezorgdheid over de loonkosten? Het succes van de dienstencheques is het ultieme onweerlegbare bewijs dat onze loonkosten veel te hoog zijn om onervaren en weinig geschoolde mensen aan een job te helpen. Verlaag die kosten drastisch en de vraag naar de diensten van deze mensen explodeert. Heel de vakbondsargumentatie rond de irrelevantie van het discours rond onze te hoge loonkosten stuikt als een kaartenhuisje in elkaar. Hoe langer de dienstencheques in circulatie blijven, hoe moeilijker het wordt om weg te vluchten voor deze realiteit.

Waarom die nadruk op nieuwe inkomsten? Uit sociale overwegingen? Niet echt geloofwaardig want de belastingsdruk is in België zeer hoog, ook voor bescheiden inkomens. Meer kapitaal-, winst- en vermogensbelasting? Let op wat je wenst: kapitaalvlucht, weglopende ondernemers, terugval van de investeringen enz. Het ACV wil meer jobs, hogere belastingen (waar meer inkomsten altijd onvermijdelijk op neerkomen) zijn een garantie op minder jobs (en dus ook zwakkere publieke financiën).

Ons komt het voor dat men vanuit ACV-hoek vooral een ernstige aanpak van het overheidsapparaat wil voorkomen. Uit alle beschikbaar studiemateriaal, onder meer van de OESO, de Europese Centrale Bank en academici als Wim Moesen, blijkt nochtans dat de Belgische overheden veel te zwaar bemand zijn en absoluut niet efficiënt functioneren. Dit overheidsapparaat afslanken en stroomlonen kan structureel miljarden euro opleveren voor de publieke financiën. Tegelijk vormen de overheidsvakbonden meer en meer de ruggengraat van de vakbeweging die in de private sector gestaag aan aanhang inboet.

De sanering van de publieke financiën afleiden in de richting van nieuwe inkomsten is een strategie van eng corporatistisch. Dat een dergelijke strategie bij voorbaat gedoemd is om te mislukken wat de publieke financiën zelf betreft, is niet echt belangrijk.

Johan Van Overtveldt