DARE DEVILS SLOOPT MUREN

Bedrijven van de toekomst worden vlakke structuren, waarin medewerkers de vrijheid hebben creatief te zijn maar toch de juiste focus houden. Dare Devils draagt die visie uit en past ze ook toe.

Dare Devils is een netwerk van individuen en bedrijven, dat zich ziet als een mengeling van een coöperatieve, een franchise en een incubator. De ‘durfduivels’ zoeken continu naar betere manieren van organiseren en van producten ontwikkelen. In deze tijden van netwerken, ontwrichtende zakenmodellen, klantgerichtheid en almaar snellere innovaties veranderen kennisbedrijven immers geleidelijk van gedaante.

Cynefin-model

Strakke hiërarchische organisaties waarin verkopers, marketeers en andere functies in hokjes zitten, vervellen tot lossere organisatiestructuren gebaseerd op freelancers, netwerken en projecten. Om uit te leggen waar de evolutie naar een nieuw soort bedrijf vandaan komt gebruikt Maarten Volders, de oprichter van Dare Devils, het Cynefin-model voor organisatiestructuur dat Dave Snowden vijftien jaar geleden al ontwikkelde. Het model verklaart hoe bedrijven almaar complexer zijn geworden aan de hand van de verschillende fases waarin ondernemingen zich kunnen bevinden: eenvoudig, ingewikkeld, complex, chaotisch of onbekend.

Er waren vroeger veel eenvoudige bedrijven. Daar gelden eenvoudige regels, de taken zijn afgelijnd en van innovatie ligt niemand wakker. Denk bijvoorbeeld aan een bandencentrale. Als zo’n eenvoudig bedrijf wordt geconfronteerd met iets wat buiten zijn denkkader valt, weet het niet hoe te reageren en komt het in een chaotische fase terecht.

Als een bedrijf op onbekend terrein komt, weet het niet goed meer wat het aan het doen is. Bij een ingewikkelde fase schakelen organisaties experts in om zich aan te passen aan de concurrentie. Zover komt het in de meeste bedrijven niet. Maar veel organisaties bevinden zich almaar vaker in een complexe fase, waar experts inschakelen niet meer volstaat om te overleven.

Dat bedrijven de wereld rondom zich als complex ervaren, komt door een combinatie van factoren. Het internet maakt het makkelijker voor ondernemers met weinig geld en middelen bedrijfjes op te richten die het zakenmodel van grote ondernemingen aanvallen. Denk aan Airbnb en Spotify. Daarnaast heeft het internet de klant meer macht gegeven: hij laat zijn stem gelden op de sociale media en dwingt bedrijven meer klantgericht te worden. Soms vervaagt de grens tussen de consument en de producent zelfs, wat bedrijven aanzet aan cocreatie te doen.

Lokaal talent

Gevestigde waarden moeten zich aan de snel veranderende wereld aanpassen en zich daarom anders organiseren, zegt Volders. “Je hebt een cultuur nodig waarin iedereen elke dag zijn steentje bijdraagt om zijn organisatie te verbeteren.” Op dat domein is Dare Devils actief. De organisatie past ook toe waar ze voor staat.

“Ik heb Dare Devils opgericht, maar niemand bezit het”, zegt Maarten Volders, die uit de softwarewereld komt. Hij begon events te organiseren omdat hij vaak kennis uit het buitenland moest halen en vond dat lokaal talent zich moest kunnen ontplooien. “Er is een kerngroep van vier personen en daarnaast heb je een netwerk van mensen en organisaties die beschikken over kennis over productdesign, organisatiestructuur enzovoort. Door die mensen samen te brengen, kunnen we continu zoeken naar nieuwe ideeën. In de complexe omgeving waarin we ons bevinden, bieden we onze klanten geen oplossingen aan, maar opties. We leren hen om te gaan met complexiteit en op zoek te gaan naar de beste werkmethode. Je kan dat enkel doen door continu te experimenteren met nieuwe technieken. We bieden hen daarvoor het kader. Iedereen leert in zijn eigen tempo. Dat houdt in dat we gebruikmaken van distributietechnieken als blogs, events, training en begeleiding.”

“In de community die zo ontstaat, proberen we projecten te organiseren zoals festivals over hoe bedrijven zich anders kunnen organiseren” (zie kader Drie festivals voor durvers). Uit die events komen dan opdrachten voort voor de zelfstandigen in het netwerk. Waarom zouden zelfstandigen zich aan dit netwerk verbinden in plaats van zichzelf in de markt te zetten? “Wie begint als consultant, investeert veel tijd in een netwerk bouwen, een naam kiezen, ontbijtsessies organiseren en blogs schrijven om bekend te worden. Met Dare Devils hoeven ze zeer weinig te werken aan hun branding.” Voor Dare Devils is elk festival een apart product dat financieel op zich staat, maar de mensen erachter toch toelaat samen te ondernemen.

Drietrapsraket

Zijn er niet meer dan genoeg netwerken, consultants en adviesbureaus? Volders vindt van niet en legt uit waar Dare Devils verschilt. Hij ziet het als een drietrapsraket, van klein naar groot. “De individuele consultants specialiseren zich in één aspect. De kleine trainingsbedrijven hebben het moeilijk omdat ze gebouwd zijn voor ingewikkelde en niet voor complexe bedrijven. Hun model is repetitief: als ze starten met een workshop, willen ze dat hij vijf jaar blijft lopen. Managementscholen brengen ideeën op een veilige manier bij hun doelgroep, maar sommige — de zelfsturende teams bijvoorbeeld — zijn al vijftig jaar oud.” Dare Devils ziet zich als een nieuwe trap onder de drietrapsraket. “Wij duwen een laag onder de netwerken, waarmee we hen sneller nieuwe content brengen. Het is een platform waarop we snel nieuwe ideeën kunnen testen om zo tot nieuwe commerciële oplossingen te komen.”

Een ander verschil is dat het netwerk van Dare Devils het silodenken probeert te doorbreken. Ondernemingen zetten doorgaans mensen met dezelfde functie bij elkaar: de marketeers in dezelfde kantoorruimte, iets verder de personeelsdienst en nog elders de IT’ers. Die spreken weinig met elkaar, maar op events ontmoeten ze wel marketeers, hr-mensen of IT’ers uit andere bedrijven. “De bestaande community’s zijn dus ook georganiseerd in silo’s, net als de bedrijven: hr-mensen gaan naar hun clubje en productdesigners naar hun clubje. Wij proberen geen nieuw hr- of ander netwerk naast de bestaande te zetten, maar proberen ons te koppelen aan al die netwerken zodat je bij ons zowel grote als kleine bedrijven vindt, zowel developers als hr-managers.”

BENNY DEBRUYNE, FOTOGRAFIE DEBBY TERMONIA

“Je hebt in het bedrijf een cultuur nodig waarin iedereen elke dag zijn steentje bijdraagt om zijn organisatie te verbeteren”