COMMISSIE B. GEVRAAGD

CD&V wil een commissie F. om de knoeiboel op het ministerie van Financiën onder de loep te nemen. Laten we er meteen een commissie B. bijnemen, om het lichtzinnige begrotingsbeleid van de jongste jaren te onderzoeken.

CD&V wil een commissie F. in het leven roepen om de wantoestanden binnen het ministerie van Financiën in kaart te brengen en te corrigeren. Die vraagt lijkt terecht gezien de vele horror stories die de ronde doen over de gang van zaken in dat ministerie. Wij stellen voor om in één beweging een Commissie B. van de grond te tillen. De B. staat voor Begroting. Hoezo, hoor ik u denken, zijn we niet aanbeland in een langdurige periode van structureel minstens begrotingsevenwichten? Neen, helaas niet.

Speldenprikken rond de begrotingstoestand van België kwamen de voorbije weken van de Europese Commissie en het Planbureau. De Commissie wees er als eerste op dat de claim van Paars dat de begrotingen van dit en volgend jaar met een surplus afgesloten zullen worden, niet opgaat. Europa ziet voor 2007 en 2008 geen begrotingsoverschotten. Verhofstadt & Co verkondigen met luide stem dat er surplussen a rato van 0,3 % resp. 0,5 % van het bbp zullen komen. De Commissie rekent met deficits van 0,1 % resp. 0,2 % van het bbp. Kort nadien bevestigde het Planbureau in grote lijnen de voorspelling van de Europese Commissie.

Het essentiële probleem met de federale begrotingen overstijgt het gehakketak over het concrete cijfer van het begrotingssaldo. Regeringen kunnen, met een ondertussen welbekende waslijst van handigheidjes, een deficit tot 1 % van het bbp met de glimlach wegwerken. Omdat naar 2008 toe het verschil tussen wat de Commissie vooropstelt (-0,2 %) en wat Paars voorhoudt (+0,5 %) neerkomt op 0,7 % van het bbp, of 2,5 miljard euro, spreken we hier over een discrepantie die met een scheut eenmalige maatregelen, een geut verschuiving van facturen en enige slokken andere creatieve ingrepen gemakkelijk weggewerkt is.

Logisch samenhangend met die manifeste voorkeur voor creatieve boekhouding en andere trucjes, zakte de kwaliteit van de Belgische begrotingscijfers de jongste jaren onder nul. De doorzichtigheid en de betrouwbaarheid van de cijfers beschikbaar op de website van Begroting ligt op een niveau een ontwikkeld land onwaardig. Pogingen vanuit het kabinet van Begroting om een aantal economen te overtuigen van de deugdelijkheid van het beleid en van de intenties, liepen uit op een complete sisser. Het merendeel der aanwezige economen voelde zich diep beledigd door de aanpak van het kabinet.

Niet enkel in Europa maar zeker ook in België kwam de systematische toepassing van kunst- en vliegwerk de jongste jaren steeds meer in de plaats van ernstig, op de toekomst gericht begrotingsbeleid. Wie de moeite neemt om, bijvoorbeeld, de regelmatige evaluaties van instellingen als de Nationale Bank, de OESO en het IMF aandachtig te lezen, weet dat zij al geruime tijd waarschuwen voor het gebrek aan structurele budgettaire maatregelen. Er kan, bijvoorbeeld, nog maar weinig twijfel over bestaan dat België, vanuit financieel-budgettair gezichtspunt, absoluut onvoldoende voorbereid is op de schokgolf van de vergrijzing van de bevolking.

Mede door het uitblijven van structurele (her)oriënteringen inzake begrotingsbeleid en overheidsuitgaven en -inkomsten, dreigt het groeipotentieel van de Belgische economie ver weg te zinken. Zoals de studiedienst van KBC eind vorig jaar voorrekende, hoef je helemaal geen dramatisch pessimistische scenario’s te gaan schrijven om in de periode na 2010 de potentiële groei van de Belgische economie spectaculair te zien wegzakken. “Mocht België er niet in slagen de werkgelegenheidsgraad op te drijven, en de productiviteitsgroei stabiliseert op het gemiddelde van de periode 2000-2006, zou de potentiële groei zelfs terugzakken naar amper 0,5 % per jaar,” staat te lezen in de KBC-studie. De gevolgen van het lichtzinnige beleid van de jongste jaren zullen dan steeds moeilijker uit te gommen vallen via budgettaire handigheidjes en creatieve boekhouding.

Johan Van Overtveldt is algemeen directeur VKW

Johan Van Overtveldt