Claire Dolan

In “Claire Dolan” schetst de onafhankelijke scenarist en cineast Lodge Kerrigan het koele, maar meesterlijk geregisseerd portret van een prostituee in New York.

Kerrigan (maker van het geniale Clean Shaven) wendt – zoals zijn Europese voorbeelden Antonioni en Angelopoulos – het decor aan om de innerlijke gemoedsgesteldheid van zijn hoofdpersonage op te roepen. Claire Dolan opent met beelden van het geometrische lijnenspel van de New Yorkse architectuur. In enkele shots schetst Kerrigan het zielloze universum van zijn protagoniste. Claire is even koel als de metropool waarnaar ze geïmmigreerd is. Haar obligate zuchtjes als de klant klaarkomt, klinken mechanisch, de dialogen die Claire voert, dragen dezelfde emotionele stempel als de frigide seks die ze bedrijft. Haar appartement is aseptisch en even onpersoonlijk als de hotelkamers waarin Claire haar cliënteel ter wille is.

De sterkste punten van Claire Dolan zijn de indrukwekkende beeldregie en het schitterend aanwenden van de soundtrack. Het glas, beton en staal van de New Yorkse architectuur staat voor Claires isolement en eenzaamheid. De bouwtrant in Manhattan leent er zich toe om voortdurend bij de buren binnen te kijken. In de scènes waar Kerrigan Claire zich laat ontkleden voor een venster, waarbij je weet dat ze bekeken wordt, benadrukt hij haar onverschilligheid. De vele reflecterende oppervlakten in de film slaan op het narcisme van Claires klanten. De mannen die met Claire vrijen, komen niet voor haar, maar voor het fantasme dat ze zich van Claire gevormd hebben. In feite hebben ze seks met zichzelf, wat formeel uitgebeeld wordt in het glas en de spiegels.

Hoewel Claire Dolan de sfeer van een thriller uitademt, dient Kerrigan in de eerste plaats de karakterschets van een vrouw op die voor bepalende beslissingen in haar leven staat, maar het portret is uitgesproken afstandelijk. Kerrigan geeft de toeschouwer nooit de kans om in de huid van zijn personage te sluipen. Hij geeft bijgevolg ook de reden niet aan waarom en wanneer Claire in de prostitutie is beland. Kerrigan wijkt bewust af van het stereotype beeld dat de doorsneefilm van de prostituee ophangt. Claire beantwoordt niet aan het clichébeeld van de hoer met het gouden hart. Ze wordt bijgevolg ook niet ‘gered’ door de edelmoedige (moraal)ridder, die haar in de happy end bekeert tot een ‘normaal’ leven. In Claire Dolan kan Claires minnaar het prostitutieverleden van zijn vriendin niet aan. Wanneer Claire eenmaal definitief met haar pooier heeft afgerekend, neemt de intussen zwangere Claire haar leven in eigen handen en kiest ze voor een nieuwe metropool en een nieuw – onzeker – leven.

Piet Goethals