“Business is de beste repliek op terreur in Mumbai”

Raj Khalid, de vertegenwoordiger van de Antwerpse Haven in Mumbai, verwacht dat de terreuraanslag in het financiële hart van India de economie niet zwaar zal treffen. “Business is de beste repliek op terreur”, zegt Khalid. En dat was ook de reactie van de beurs van Mumbai die meteen weer opveerde. Johan Quartier, ondervoorzitter van de Belgisch-Indiase kamer van koophandel, verwijst naar de aanslagen in Londen en Madrid. “De Europese economie is toen ook niet stilgevallen.”

Los van onvermijdelijke kortetermijneffecten, vooral op het toerisme, had het fail-lissement van Lehman Brothers in september een grotere impact op de beschikbare liquiditeit in de Indiase economie. Het land bleef evenmin immuun voor het terugtrekken van kapitaal uit opkomende markten. Al vóór de aanslagen vloeide voor 11 miljard euro weg, waardoor de beurs van Mumbai 56 procent en de roepie 20 procent aan waarde verloren. De kredietcrisis zal geplande, noodzakelijke infrastructuurwerken vertragen, maar analisten houden vast aan een groeiprognose van zeven procent volgend jaar (komende van negen procent). Ondanks terroristische aanslagen en een falende terreurbestrijding is India geen ‘falende staat’. Hoewel niemand immuun is, blijft India – in een langetermijnperspectief, wegens zijn gunstige bevolkingspiramide en sterke binnenlandse consumptie – een van de best gepositioneerde BRIC-landen, samen met Brazilië.

Gesprekpartners in India zeggen dat de aanslagen niet in de eerste plaats buitenlanders viseerden. Als dat de bedoeling was, zouden de terroristen het op Amerikaanse luxehotels gemunt hebben (Hyatt, Mariott, Hilton). Niet op een belangrijk treinstation en een ziekenhuis waar de meeste slachtoffers Indiërs waren. Het land heeft geregeld te maken met blinde terreur op de eigen burgerbevolking, maar dat komt zelden in de westerse media. Zowel interne als externe factoren spelen mee.

De getroffen hotels, Taj Mahal en Oberoi, hebben Indiase eigenaars. Ze staan symbool als trefpunt van elites die het economisch gemaakt hebben en voor Bollywood-extravaganza. De 150 miljoen moslims van India zijn doorgaans gematigd en tolerant. Er is echter, als tegenreactie op het toegenomen Hindoe-nationalisme, een sluimerende islamradicalisering bezig. Daarnaast winnen Naxaliten, een maoïstische beweging, aanhang onder stammen en kasten die zich achteruitgesteld voelen.

Dat ook een Joods centrum in Mumbai getroffen werd, geeft volgens waarnemers aan dat de regionale context en een falende internationale diplomatie het islamradicalisme in India en de hele subregio voeden: Israël-Palestina en de kwestie-Kasj-mier, twistappel tussen Pakistan en India. In Afghanistan bekritiseerde president Karzai vorige week het westerse bondgenootschap dat zich verzet tegen een dialoog met de taliban. Bruce Hoffman van Rand Center for Middle East Public Policy, hoopt dat Barak Obama het falende Amerikaanse beleid tegenover de zorgwekkende situatie in Pakistan bijstuurt.

E.B.