Buitenlands succes steunt op grondige organisatie

Bedrijven die werk maken van internationale expansie, kunnen zich maar beter niet overhaasten. Het juiste evenwicht tussen ambitieus ondernemerschap en een ordelijke bedrijfsorganisatie is essentieel. De groei verloopt dan mogelijk net iets trager, maar levert op termijn een duurzamer resultaat op.

Gaat het over bedrijven die vanuit België de wereld veroverden, dan vallen al snel namen als AB Inbev, Solvay of Bekaert. Aan het traject van die illustere voorbeelden kunnen ambitieuze Belgische ondernemers zich vandaag beter niet spiegelen. “We leven in een heel andere wereld”, vertelt Karin Winters, Managing Partner bij PwC Legal. “Alles gaat veel sneller. Bedrijven als het Chinese Alibaba ontwikkelen zich in zo’n razendsnel tempo verder, een trend die ook naar ons overwaait.” Niet alleen de snelheid van de huidige bedrijfswereld is anders, ook de mate van transparantie naar de buitenwereld toe.

“De laatste jaren neemt de eis voor bedrijven om proactief informatie te delen met overheden toe”, zegt Pascal Janssens, Tax Partner bij PwC Belgium. “Een internationaal groeiend bedrijf moet zich enerzijds bewust zijn van die verhoogde transparantie en anderzijds – wat mogelijks nog belangrijker is – voldoende voorbereid zijn om zich daarmee in lijn te stellen.”

Wanneer een onderneming stappen zet richting buitenland, groeit dat laatste element vaak uit tot een echt pijnpunt. “Een ondernemer focust in de eerste plaats op zijn kernactiviteiten”, legt Pascal Janssens uit. “Door die activiteiten uit te breiden naar het buitenland, ziet hij zich plots geconfronteerd met verschillende jurisdicties, een andere bedrijfscultuur, andere snelheden, andere regelgeving en gebruiken.” Daarin schuilt een grote uitdaging: voluit kiezen voor de expansie van de business, maar tegelijk toch de interne organisatie op orde krijgen – en houden. “De vraag is dan onder meer of je in ieder land compliant bent”, merkt Karin Winters op. “Of je weet wat de regels zijn, of je de regels ook volgt en of je dat kunt bewijzen.”

Het juiste evenwicht

Net zo goed staat het hr-beleid van de onderneming voor een uitdaging. “Je moet in het buitenland op zoek naar de juiste profielen”, zegt Matthias Reyntjens, Consulting Partner bij PwC Belgium. “Waar vind je die medewerkers en hoe houd je ze aan boord? Vaak is het niet evident om de bedrijfsstrategie, de bedrijfscultuur en de lokale waarden en gewoonten in evenwicht te houden.” Het vraagt een grote inspanning op het vlak van Soft HR, waarbij de organisatie de juiste combinatie moet vinden tussen de centrale aansturing en de inbreng van de lokale medewerkers. Dat gebeurt bovendien in een context waarbij in de diverse landen telkens weer andere wetgeving en andere gewoonten gelden. “Uiteindelijk kun je als bedrijfsleider niet overal alles ter plaatse opvolgen”, vervolgt Karin Winters. “Daarom is er nood aan processen en een goede governance, bij alle domeinen: op juridisch vlak, rond fiscaliteit, personeelsbeleid, noem maar op.”

Dat inzicht leidt in rechte lijn naar de hamvraag voor iedere ondernemer: hoe slaag je erin om een organisatie die heel snel evolueert toch op punt te zetten en ‘in control’ te blijven? “Dat is inderdaad vaak een lastige oefening”, vindt Matthias Reyntjens. “De ondernemer wil zich vooral toespitsen op de ontwikkeling van zijn business. Dat is op zich een goed idee, maar je moet er ondertussen ook voor zorgen dat de inrichting van je organisatie daardoor niet achter de feiten aanholt.” Om in een snel veranderende, internationale context mee te draaien is een andere mindset nodig. “Het gaat erom verschillende disciplines uit te bouwen, bijvoorbeeld in centres of excellence, en het geheel vervolgens globaal te beheren zodat je te allen tijde de controle behoudt”, aldus Matthias Reyntjens.

Ondernemen is anticiperen

Onvermijdelijk komen daarbij de verschillen tussen diverse continenten en landen aan de oppervlakte. “Fiscaliteit is een goed voorbeeld”, zegt Pascal Janssens. “Elk land heeft een eigen systeem van directe belasting, met onder andere incentives om buitenlandse investeerders aan te trekken.” Alleen verandert de wetgeving vaak heel snel. Als ondernemer moet je dat tempo aankunnen. En uiteraard neemt de complexiteit toe naarmate er meer landen bij betrokken zijn. “Voor veel ondernemingen zijn landsgrenzen niet zo scherp afgelijnd”, legt Matthias Reyntjens uit. “Toch niet wanneer het over pakweg productie of verkoop gaat. Maar het bedrijf loopt wel tegen die verschillen aan in de context van fiscaliteit en personeelsbeleid.”

Ondernemen betekent daarom ook vaak anticiperen. “Een ondernemer die een opportuniteit ziet, is geneigd die kans zo snel mogelijk te grijpen”, stelt Pascal Janssens vast. “Maar dan blijken er plots obstakels op de weg te komen zoals bijvoorbeeld onverwachte compliance-kosten, invoerrechten, problemen met vergunningen of rond intellectuele eigendom, het gebruik van een merknaam, enzovoort.” De tijd die de ondernemer neemt om zich vooraf te informeren, is snel teruggewonnen wanneer hij zo verderop in het traject problemen vermijdt. “Uiteindelijk gaat het erom met een goede, vooraf doordachte strategie op het toneel te verschijnen”, besluit Karin Winters. “Daarmee maakt de ondernemer bij zijn buitenlandse expansie het verschil.”