Brussel wordt een echte winkelstad

Als u denkt aan een aantrekkelijke winkelstad in België, gaan uw gedachten niet spontaan naar Brussel. De handel in onze hoofdstad verkeert inderdaad in ademnood. Maar nu trekt Brussel alle registers open op Mapic, de beurs die vastgoedprofessionals uit de hele wereld samenbrengt in Cannes.

Brussel telt twintig winkelcentra en -galerijen en 24.000 winkels. Samen met de horeca genereerde de handel in 2002 ongeveer 39 % van de totale omzet in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Als derde grootste economische sector van de hoofdstad stelt de handel alleen al meer dan 100.000 mensen tewerk en is de sector goed voor 15 % van de totale tewerkstelling in Brussel.

En toch. Volgens een recent witboek van de gewestelijke verantwoordelijken dat minister van Economie, Tewerkstelling en Onderzoek Benoît Cerexhe (CDH) op 17 oktober presenteerde, is de gezondheidstoestand van het Brusselse handelsleven wankel. Een recente studie van de Université Libre de Bruxelles en de Universiteit Antwerpen geeft dan weer aan dat de evolutie van de tewerkstelling in de kleinhandel doorgaans negatief is in de centrale stadsgemeenten en positief in de rand. En op het terrein zien we veel leegstand in de stadskernen. In de rand bedraagt het leegstandspercentage gemiddeld 11 % tegenover 15 à 16 % in de stad, terwijl 5 à 6 % als normaal of gezond wordt beschouwd.

Een waslijst van problemen

Vandaag heeft de Brusselse handel bijzonder te lijden onder de evolutie van de stad en haar bevolkingssamenstelling. In de eerste plaats wordt dan gewezen op de relatief zwakke koopkracht van de Brusselse bevolking en de uittocht van de middelhoge en hoge inkomens naar de randgemeenten. Maar de gewestelijke overheden stippen nog andere pijnpunten aan: de evolutie van de consumptiegewoonten, de ontwikkeling van de handel in de rand, de toenemende verkeers- en parkeerproblemen, de stijging van de huurprijzen van woningen en handelspanden, het ontbreken van een globale gewestelijke strategie inzake handel, de middelmatige kwaliteit van de gebouwen, het gebrek aan netheid in bepaalde wijken… Een hele waslijst dus.

Maar het is nog niet te laat om het tij te keren. Bewust van de strategische rol en noodlijdende toestand van de handel, wil het Brussels gewest van de ontwikkeling van de handel in de stad een van zijn prioriteiten maken. De mazen van het stadsnet moeten worden gedicht en de stad moet weer dichter bij zijn inwoners komen te staan.

Die hoopvolle boodschap wil Brussel ook internationaal uitdragen. En waar kan dat beter dan op Mapic in Cannes, de jaarlijkse hoogmis voor de vastgoedspecialisten uit de retailsector. Het is een mooie gelegenheid om zich aan de zijde te scharen van andere hoofdsteden die rekenen op de internationale scène. En het is de Brusselaars menens, daar in Cannes. Zo zal het gewest er aanwezig zijn met een stand en reist Charles Picqué (PS), minister-president van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, zelf af naar de Franse badstad. Daarnaast organiseert Brussel, in samenwerking met het Brussels Agentschap voor de Onderneming (BAO) en vastgoedadviseur Jones Lang LaSalle, een conferentie met als thema: Het potentieel van Brussel voor de handelszaken. Specialisten zullen het hebben over aantrekkingsfactoren, opportuniteiten, kerncijfers en het abc van een geslaagde nieuwe inplanting in de hoofdstad.

Grote jongens terug naar de stad

De Brusselaars komen alvast niet met lege handen naar Cannes. De eerste stappen naar een slagvaardiger beleid zijn al genomen. Zo is er sinds maart een nieuwe wetgeving over commerciële inplanting van kracht. Die wil de procedures vereenvoudigen en een evenwicht en complementariteit bevorderen tussen kleine, middelgrote en grote handelszaken. Ook wordt gewerkt aan een plan voor de ontwikkeling van de handel in het hele gewest. Brussel heeft beloofd om het toe te passen vanaf de zomer van 2006. Op termijn zal het voor de betrokken gemeenten een referentiemiddel zijn om hen te helpen pertinente beslissingen te nemen inzake commerciële inplantingen.

En dat is er nog het plan – dat ongetwijfeld weerstand zal opwekken – om af te stappen van het klassieke model dat de grote en zeer grote winkelruimtes naar de rand verjoeg. Een terugkeer naar de stad van deze publiekslokkers lijkt de nieuwe piste. De uitgangspunten van dit plan zullen in avant-première bekend gemaakt worden op Mapic.

Lichter verteerbare Brusselse kost in Cannes: getuigenissen van enkele grote Brusselse zaken en voorbeelden van geslaagde partnerships tussen de overheid en retailers zoals Exki, Marcolini en Le Pain Quotidien. Zij zullen evenmin onopgemerkt voorbijgaan.

Philippe Coulée

Philippe Coulée

Brussel heeft zijn eigen stand in Cannes en minister-president Charles Picqué reist zelf af naar de Franse badstad.