‘Brussel scoort als zetel van de EU’

44,3 procent van de multinationals is vertegenwoordigd in Brussel. Daarmee staat de hoofdstad en omgeving op een wereldwijde 22ste plaats. Antwerpen staat op plaats 96 van de populairste steden voor multinationals. De VS blijven het aantrekkelijkste land, de BRIC’s en Oost-Europa zetten hun opmars voort.

De landen die het grootste aantal multinationals huisvesten, vertegenwoordigen ook de sterkste wereldeconomieën en vice versa. Daarom is het interessant om een analyse te maken van de internationale ‘vastgoedafdruk’ van die ondernemingen. CB Richard Ellis (CBRE) ging ook na wat hun vestigingsplannen zijn.

Met de studie Business Footprints volgt CBRE jaarlijks de aanwezigheid van 280 internationale ondernemingen (gerangschikt volgens land, stad en sector) en gaat het na waar ze hun kantoren willen vestigen. Het zijn uiteraard de sterkste wereldeconomieën die bovenaan het lijstje prijken. De Verenigde Staten staan nog altijd op kop met 90 procent van de 280 ondernemingen op hun grondgebied. China staat intussen al op plaats vier en Rusland, Brazilië en India staan in de top twintig.

“Als we het wereld-bbp in aanmerking nemen, kunnen we uit de lijst afleiden dat een onderneming die kantoor houdt in de zes best geklasseerde landen aanwezig is op 56 procent van het wereld-bbp”, stelt Kim Verdonck vast, hoofd van het departement Analyse bij CBRE België.

De jongste top vijf omvat de Verenigde Staten (89,6 %), het Verenigd Koninkrijk (88,2 %), Frankrijk (81,1 %), China (81,1 %) en Duitsland (78,2 %). Italië volgt dichtbij op de zesde plaats (69,3 %). Zelfs Spanje staat nog altijd op de achtste plaats in de wereldlijst (68,9 %). Nederland sleept de zeventiende plaats in de wacht (60 %), net voor België, dat op plaats achttien nog net in de top twintig blijft, met 59,3 procent van de internationale ondernemingen die op zijn grondgebied een onderkomen heeft.

Antwerpse haven

“België biedt heel wat voordelen en de meeste daarvan zijn bekend: locatie, verbindingswegen, mankracht, beschikbare grond, enzovoort. Ook de notionele-interestaftrek telt mee”, somt Verdonck op. “Maar we hebben ook zwakke punten, zoals ons dure systeem van sociale zekerheid, de hoge lonen en het verkeersinfarct in Brussel.”

“De index van de directe buitenlandse investeringen (DBI) in België is in 2011 gestegen tegenover 2010, België bekleedt de zesde plaats in Europa. In 2010 werden in ons land 9 procent meer investeringsprojecten gerealiseerd dan in 2009. De hoogste toename in Europa was 14 procent. Toch stellen we nog uitgesproken verschillen vast tussen bepaalde regio’s en een relatieve vertraging ten opzichte van de rest van Europa”, nuanceert de analist.

In de wereldrangschikking van de steden bekleedt Brussel en zijn hinterland een eervolle 22ste plaats. 44,3 procent van de internationale ondernemingen geeft present in de hoofdstad: 124 ondernemingen (van de 280 onderzochte) hebben er domicilie gekozen tegenover slechts 42 in Antwerpen (96ste plaats, 15 %). “Dat is een rechtstreeks gevolg van Brussel als zetel van de Europese Unie en de belangrijke internationale instellingen.”

De enquête wijst ook uit dat de internationale ondernemingen die in de Belgische hoofdstad het best vertegenwoordigd zijn uit de dienstensector komen (advocaten, auditbedrijven, enzovoort), gevolgd door de media en de banksector. Daarna volgen nog de bedrijven die actief zijn in de energiesector of in de transport- en distributiesector en vaak gevestigd zijn in de periferie. Ook de Europese moedermaatschappijen van 3M, Toyota en Rockwell Automation zijn in ons land gevestigd.

Antwerpen, anderzijds, trekt eveneens heel wat internationale ondernemingen aan, maar dat is “in essentie wegens de haven en de centrale ligging van de stad tussen België en Nederland”.

Als het over de geostrategische zone Europa-Midden-Oosten-Afrika gaat, klampt Brussel zich vast aan de tiende stek. Verrassend is dan wel dat het voorbijgestoken wordt door een trio van Oost-Europese hoofdsteden: Praag (9), Boedapest (8) en Warschau (6), maar ook door Milaan (7). Intussen lonkt Dubai al naar de derde plaats van Madrid. Een al even snelle als verrassende opgang als Dubai maakt Moskou (61 %), dat Londen al dicht op de hielen zit (63 %). Volgens het auditbureau Deloitte bieden de Oost-Europese regeringen internationale ondernemingen mooie incentives aan die hun land aantrekkelijker maken.

PHILIPPE COULÉE